Варшаўская агламерацыя

Агламерацыя Варшаўская агламерацыя польск.: Aglomeracja warszawska Краіна Польшча Ваяводства Мазавецкае Каардынаты 52°13′56″ пн. ш. 21°00′30″ у. д. Плошча 2730,23 км² Насельніцтва 2 596,553 чалавек (2006) Шчыльнасць 951,0 чал./км² Нацыянальны склад палякі (пераважна) Канфесійны склад каталікі (пераважна) Часавы пояс UTC+1, летам UTC+2 Тэлефонны код +48 22 Афіцыйны сайт omw.um.warszawa.pl (польск.)​ (англ.) Варшаўская агламерацыя на карце Польшчы ±

Варшаўская агламерацыя (польск.: Aglomeracja warszawska) — монацэнтрычная агламерацыя ў цэнтральнай і ўсходняй Польшчы, у Мазавецкім ваяводстве, у Сярэднемазавецкай нізіне. Уключае Варшаву і некалькі невялікіх навакольных гарадоў.

З часам такія тэрміны як "агламерацыя" (польск.: aglomeracja) і "гарадская группа" (польск.: zespół miejski) ў Польшчы змянялі сваё значэнне. У апоні час больш часта ужываецца катэгорыя "метрапалітальны абшар" (польск.: obszar metropolitalny) ці блізкія да яго паняцці "рэгіянальная агламерацыя" і "мегаполіс".

Прававое становішча

Варшаўская агламерацыя не мае юрыдычнага статусу. У 1975-1998 гадах існавала Варшаўскае ваяводства, якое ўключала абшары сучаснай агламерацыі і некалькі дзясяткаў навакольных гмін. У 1975-1989 гады прэзідэнт Варшавы адначасова выконваў функцыі варшаўскага ваяводы.

Падчас абмеркавання адміністрацыйнай рэформы 1999 г. планавалася стварэнне Варшаўскай гарадской акругі (яна ўключала б як агламерацыю, так і прыгарадныя раёны), у склад якой павінны былі ўваходзіць: Варшава і паветы: Варшаўскі заходні, Легіяноўскі, Валамінскі, Міньскі, Атвоцкі, Пясэчынскі, Прушкаўскі, Навадворскі і Градзіскі. Акруга павінна была мець свой уласны савет з прадстаўнікамі асобных адзінак і мець адміністрацыйны статус павета. Закон быў прыняты Сеймам у 2001 годзе, але ў канчатковым рахунку прэзідэнт Аляксандр Квасьнеўскі не падпісаў закон, а Сейм не адхіліў яго вета.

Існавалі і іншыя дэпутацкія праекты, сярод якіх законапраект аб стварэнні Варшаўскай сталічнай акругі, якая павінна была бы быць акругай, якая аб'ядноўвае Варшаву і навакольныя муніцыпалітэты. Праект гэты не быў, аднак, прыняты Сеймам. У 2017 годзе група дэпутатаў унесла законапраект аб ладзе сталічнага горада Варшавы у выглядзе агламерацыі, якая ўключае Варшаву і 33 навакольных гміны.

Межы і склад

Не існуе адзінай, агульнапрынятай сучаснай дэлімітацыі Варшаўскай агламерацыі. Згодна з адным падыходам, межы агламерацыі - ад 20 да 30 км ад цэнтра Варшавы, згодна з іншым - да 40-50 км.

Гарады

• Варшава

Паветы цалкам

• Градзіскі
• Легіяноўскі
• Пясэчынскі
• Прушкоўскі
• Варшаўскі заходні
• Жырардоўскі

Асобныя гміны

• Груецкі (гміны: Хынаў, Груец, Пневы)
• Міньскі (гміны: Дэмбэ Вельке, Халінаў, Міньск Мазавецкі (гарадская), Міньск Мазавецкі (вясковая), Суляювак)
• Навадворскі (гміны: Чоснаў, Ляонцін, Новы Двур Мазавецкі, Памяховак, Закрочым)
• Атвоцкі (гміны: Цэлястынаў, Юзэфаў, Карчаў, Колбель, Отвацк, Вянзоўна)
• Сахачэўскі (гміны: Брохаў, Нова Суха, Сахачаў (гарадская), Сахачаў (вясковая), Тэрэсін)
• Валамінскі (гміны: Дамброўка, Клембаў, Кабылка, Маркі, Радзымін, Тлушч, Валомін, Зомбкі, Зялёнка)
• Вышкоўскі (гміны: Самянка, Вышкаў, Заброддзе)