Барыс Шчорс

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Барыс Шчорс
Род дзейнасці грамадскі і ваенны дзеяч
Дата нараджэння 1916 (?)
Месца нараджэння
Дата смерці 6 чэрвеня 1975(1975-06-06)
Месца смерці
Бацька Васіль Шчорс
Маці Сафія Шчорс

Барыс Шчорс (1916 (?) — 6 чэрвеня 1975) — беларускі грамадскі і ваенны дзеяч. Сябра БНП. Брат Мікалая і Ігара Шчорсаў.[1] Беларускі калабарант з нацыстамі ў часы Другой сусветнай вайны.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзіўся ў 1916 г. у в. Новы Свержань Мінскага павету ў Расійскай імперыі (сёння — Стаўбцоўскі раён Мінскай вобласці) у сям'і Васіля і Сафіі Шчорсаў. Меў братоў — Мікалая і Ігара.

Скончыў гімназію ў Стаўбцах. У Другую сусветную вайну пасля савецкай акупацыі скончыў у 1940 г. настаўніцкі інстытут у Беластоку. Падчас нямецкай акупацыі быў начальнікам паліцыі ў Барысаве. Далучыўся да падпольнай Беларускай незалежніцкай партыі.

З восені 1944 г. усе Шчорсы разам з жонкамі апынуліся ў Берліне. Пасля вайны быў камендантам беларускага лагера ў Міхельсдорфе. У Міхельсдорфе памёр бацька Васіль Шчорс (жонка Сафія перажыла яго на 34 гады).

У 1948 г. выйшла пастанова амерыканскіх акупацыйных уладаў, што праца лагераў паступова павінна была згортвацца, а іх насельнікі паступова рыхтавацца да выезду ў іншыя краіны. Выехаў у ЗША, жыў у Саўт-Рыверы. Маці Сафія Шчорс арганізавала ў Саўт-Рыверы нефармальны беларускі дзіцячы сад. Барыс быў адным з стаўпоў беларускага жыцця ў Саўт-Рыверы. У 1951 г. ён узначаліў Беларускае выдавецкае таварыства, узначальваў Беларускі нацыянальны фонд, уваходзіў у склад рэдакцыі саўт-рыверскага часопіса «Беларуская думка». Барыс Шчорс шмат спрычыніўся да арганізацыі харавой і мастацка-выяўленчай дзейнасці ў горадзе, ініцыяваў выдаўніцтва пласцінак хора «Каліна», які доўгія гады паспяхова дзейнічаў у Саўт-Рыверы. Быў прыхільнікам Беларускай Цэнтральнай Рады. У 1968-1972 гг. беларусы Саўт-Рывера пабудавалі асобную царкву, а Барыс Шчорс ініцыяваў узвядзенне каля яе асобнага будынку парафіі пад грамадскія патрэбы і арганізацыю грамадскіх святкаванняў. Такім чынам быў пабудаваны Беларускі грамадскі цэнтр з бібліятэкай і архівам, а таксама памяшканнямі пад парафіяльную школу, у якой ў 1960-я навучалася пад 40 малых беларусаў.

Памёр 6 чэрвеня 1975 г. у Саўт-Рыверы ў ЗША. З прычыны смерці Барыса Шчорса шэраг мерапрыемстваў у Саўт-Рыверы быў адменены, у тым ліку і чарговы Пленум Беларускай Цэнтральнай Рады.

Зноскі

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]