Валерыя Сямёнаўна Вірская-Катляр

Валерыя Сямёнаўна Вірская-Катляр
Валерыя Сямёнаўна Вірская-Катляр
	укр.: Валерія Семенівна Вірська-Котляр
Дата нараджэння	29 кастрычніка 1930
Месца нараджэння	Кіеў, УССР, СССР;
Дата смерці	27 лютага 2016 (85 гадоў)
Месца смерці	Кіеў, Украіна;
Месца пахавання	Байкавыя могілкі;
Грамадзянства	СССР; Украіна;
Адукацыя	Кіеўскі нацыянальны ўніверсітэт культуры і мастацтваў;
Прафесія	балерына, харэограф, танцоўшчыца
Тэатр	Львоўскі нацыянальны акадэмічны тэатр оперы і балета імя Саламіі Крушальніцкай[d];
Узнагароды	;

Валерыя Сямёнаўна Вірская-Катля́р (укр.: Валерія Семенівна Вірська-Котляр, 29 кастрычніка 1930, Кіеў — 27 лютага 2016, Кіеў^[1]^[2]) — украінская артыстка балета, харэограф і педагог. Народная артыстка Украінскай ССР (1964).

У розныя гады была замужам за балетмайстрам Паўлам Вірскім (руск.) (бел., танцоўшчыкам і педагогам Мікалаем Апухціным (руск.) (бел., мастацтвазнаўцам і калекцыянерам Ігарам Дзічэнкам (руск.) (бел..

Біяграфія

Нарадзілася 29 кастрычніка 1930 года ў Кіеве.

У 1949 годзе скончыла Кіеўскае харэаграфічнае вучылішча (выпуск педагога Галіны Бярозавай).

У 1949—1951 гадах працавала ў балетнай трупе Львоўскага тэатра оперы і балета імя І. Франка, у 1951—1954 гадах танцавала ў Ансамблі Паўночнай групы войскаў (руск.) (бел. МА СССР у Польшчы.

У 1954—1975 гадах была салісткай Дзяржаўнага ансамбля танца Украінскай ССР (руск.) (бел., у складзе якога гастралявала ў многіх краінах свету.^[1] Выконвала вядучыя партыі ў танцавальных карцінах «Пра што вярба плача», «Хмель», «Плёскач», «Кастрычніцкая легенда», «Мы памятаем» і інш. Яе выканальніцкай манеры былі ўласцівы акцёрская выразнасць, эмацыйнасць, тонкае пачуццё стылю нацыянальнай харэаграфіі.^[1]

Пасля смерці ў 1975 годзе свайго мужа, заснавальніка ансамбля, яго мастацкага кіраўніка і балетмайстра Паўла Вірскага, стала балетмайстрам калектыву; займала гэтую пасаду да 1980 года.

У 1981—2005 гадах выкладала харэаграфію ў Кіеўскім універсітэце культуры і мастацтваў. У 1996 годзе атрымала вышэйшую адукацыю ў гэтай жа навучальнай установе (курс Л. Цвятковай).^[1] З 2000 года — дацэнт кафедры харэаграфіі.

Прызнанне і ўзнагароды

1960 — Медаль «За працоўную доблесць»^[3]
1964 — Народная артыстка УССР
2003 — Ганаровая грамата Кабінета Міністраў Украіны^[4]
2005 — Ордэн «За заслугі» III ступені^[5]
2015 — Ордэн княгіні Вольгі III ступені^[6]

Зноскі

↑ ^а ^б ^в ^г ВІ́РСЬКА-КОТЛЯ́Р Валерія Семенівна Архівавана 6 сакавіка 2016. // Энциклопедия современной Украины
↑ В Киеве простились с Валерией Вирской (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 1 сакавіка 2016. Праверана 21 верасня 2016.
↑ Указ Президиума Верховного Совета СССР от 24 ноября 1960 года № 434 «О награждении орденами и медалями СССР работников литературы и искусства Украинской ССР» (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 25 кастрычніка 2021. Праверана 26 кастрычніка 2021.
↑ Постановление Кабинета Министров Украины от 1 ноября 2003 года № 1710-2003-п «О награждении Почётной грамотой Кабинета Министров Украины» (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 12 лістапада 2021. Праверана 16 чэрвеня 2022.
↑ Указ Президента України від 25 лютого 2005 року № 367/2005 «Про нагородження працівників Національного заслуженого академічного ансамблю танцю України імені Павла Вірського, м. Київ» (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 17 лістапада 2016. Праверана 16 лістапада 2016.
↑ Указ Президента Украины № 572/2015 (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 13 кастрычніка 2015. Праверана 21 верасня 2016.

Літаратура

Станишевский Ю. А. Горизонты музыкального театра: опера, балет, оперетта на современной украинской сцене. — К.; Музыкальная Украина, 1968. — 201 с. + 11 л. ил.
Боримская Г. Самоцветы украинского танца: о Государственный заслуженный ансамбль танца УССР под руководством П. П. Вирского — К.: Искусство, 1974. — 136 с.

[esu-1] а ^б ^в ^г ВІ́РСЬКА-КОТЛЯ́Р Валерія Семенівна Архівавана 6 сакавіка 2016. // Энциклопедия современной Украины

[2] В Киеве простились с Валерией Вирской (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 1 сакавіка 2016. Праверана 21 верасня 2016.

[3] Указ Президиума Верховного Совета СССР от 24 ноября 1960 года № 434 «О награждении орденами и медалями СССР работников литературы и искусства Украинской ССР» (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 25 кастрычніка 2021. Праверана 26 кастрычніка 2021.

[4] Постановление Кабинета Министров Украины от 1 ноября 2003 года № 1710-2003-п «О награждении Почётной грамотой Кабинета Министров Украины» (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 12 лістапада 2021. Праверана 16 чэрвеня 2022.

[5] Указ Президента України від 25 лютого 2005 року № 367/2005 «Про нагородження працівників Національного заслуженого академічного ансамблю танцю України імені Павла Вірського, м. Київ» (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 17 лістапада 2016. Праверана 16 лістапада 2016.

[6] Указ Президента Украины № 572/2015 (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 13 кастрычніка 2015. Праверана 21 верасня 2016.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]