Валі (сын Локі)

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Валі
Пол мужчынскі пол
Бацька Локі
Маці Сігюн
Браты і сёстры Нарві, Слейпнір, Фенрыр, Ёрмунганд і Хель
У іншых культурах Váli[d]

 

Валі (стар.-сканд.: Váli) — у скандынаўскай міфалогіі волат (ётун), быў адным з няўдачлівых сыноў Локі. Ён згадваецца ў «Бачанні Гюльві» малодшай Эды Сноры Стурлусона, частка 50. Пасля смерці Бальдра асы пераследуюць і захопліваюць Локі; у гэтай версіі гэта неназваны бог, а не Валі, сын Одзіна, які звязвае Локі вантробамі яго сына:

Nú var Loki tekinn griðalauss ok farit með hann í helli nökkvorn. Þá tóku þeir þrjár hellur ok settu á яйка ok lustu rauf á hellunni hverri. Þá váru teknir synir Loka, Váli ok Nari eða Narfi. Brugðu æsir Vála í vargslíki ok reif hann í [sundr] Narfa, bróður sinn. Þá tóku æsir þarma hans ok bundu Loka með yfir þá þrjá [яйка] steina, einn undir herðum, annarr undir lendum, þriði undir knésfótum, ok urðu þau bönd at járni. — выданне Эйштэйна Б’ёрнсана [1] Цяпер Локі ўзялі без перамір’я і прывялі яго ў пэўную пячору. Затым яны ўзялі тры плоскія камяні, паставілі іх на край і прасвідравалі адтуліну ў кожным камені. Потым былі ўзятыя сыны Локі, Валі і Нары або Нарві; эсы ператварылі Валі ў воўчае аблічча, і ён разарваў брата Нарві. І асы узялі яго кішкі і звязалі Локі імі з трымя камяннямі: адзін ліжыць пад плячыма, другі — пад паясніцай, трэці — пад цяглямі; і гэтыя повязі ператварыліся ў жалезныя.

Валі, сын Локі, у іншым невядомы. Варыянт версіі ў кнізе Хаўка страфе 34 «Прадракання Вёльвы» адносіцца да гэтай падзеі; яна пачынаецца: «Þá kná Vála | vígbǫnd snúa», як правіла выпраўленае да назоўнага склону Váli, каб забяспечыць дзейнік для дзеяслова; у перакладзе Урсулы Дронке ў яе рэдакцыі паэмы: «Тады Валі | скруціліся забойныя повязі». Мяркуецца, што гэта адносіцца да Валі, сына Одзіна, які быў народжаны, каб адпомсціць за смерць Бальдра, і таму малаверагодна, што ён звязаў Локі; але страфа ў кнізе Хаўка перапыняе «Прадраканне Вёльвы» на гэтым этапе і, як мяркуецца, абапіраецца на варыянт вуснай традыцыі. Цалкам верагодна, што гэта была крыніца Сноры[2] і што ён інтэрпрэтаваў тэкст рукапісу Vála vígbǫnd як «повязі забойства Валі», такім чынам вынайшоўшы другога Валі.[3] У даволі загадкавай прозе ў канцы «Сваркі Локі», якая, здаецца, паходзіць з аповеду Сноры, Нарві ператвараецца ў ваўка, а кішкі яго брата Нары выкарыстоўваецца, каб звязаць бацьку.[3]

Зноскі

  1. Eysteinn Björnsson, ed., Snorra-Edda: Formáli & Gylfaginning: Textar fjögurra meginhandrita Архівавана 11 чэрвеня 2008., 2005.
  2. John Lindow, Norse Mythology: A Guide to the Gods, Heroes, Rituals, and Beliefs, Oxford/New York: Oxford University, 2001, ISBN 9780195153828, p. 309.
  3. а б Dronke, pp. 347, 371–72.