Перайсці да зместу

Джакавічаўскі батальён

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Джакавічаўскі батальён
Гады існавання 19361938
Краіна  Другая Іспанская Рэспубліка
Падпарадкаванне Інтэрнацыянальныя брыгады
Уваходзіць у 13-я польская інтэрбрыгада, 45-я дывізія, 129-я інтэрбрыгада
Тып батальён
Заступнік Джура Джакавіч
Удзел у Грамадзянская вайна ў Іспаніі
Камандзіры
Вядомыя камандзіры Коста Надзь, Пека Дапчэвіч

Батальён імя Джура Джакавіча (ісп.: Batallón Đuro Đaković, сербахарв.: Батаљон Ђуро Ђаковић / Bataljon Đuro Đaković) — югаслаўскі пяхотны батальён інтэрнацыянальных брыгад, які ўдзельнічаў у грамадзянскай вайне Іспаніі на баку рэспубліканцаў. Названы ў гонар югаслаўскага рэвалюцыянера Джура Джакавіча, сакратара Камуністычнай партыі Югаславіі ў 1928—1929 гадах, арыштаванага і пазней застрэленага пры спробе ўцёкаў падчас кіравання югаслаўскага караля Аляксандра I[1]. Падраздзяленне змагалася часта бок аб бок з балгарскім батальёнам імя Дзеды Благоева[2]. У склад югаслаўскага батальёна ўваходзілі некалькі сотняў з 543 югаславаў, якія змагаліся ў батальёнах імя Масарыка, Джаковіча і Дзімітрава (усяго налічвалася 1664 югаслаўскіх добраахвотніка ў Іспаніі).

У склад батальёна ўваходзіла рота кулямётчыкаў і тры роты пяхотнікаў. Акрамя югаславаў, у батальёне неслі службу і шматлікія іспанцы (сярод іх сустракаліся часта анархісты). Некаторы час батальён дзейнічаў незалежна (з 10 красавіка па 28 чэрвеня 1937, але затым нёс службу ў розных падраздзяленнях[3]:

Батальён удзельнічаў у бітвах за Мадрыд, на рацэ Харама, пры Брунетэ. У складзе XV інтэрбрыгады ён часцяком адбіваў шматлікія атакі фалангістаў, несучы пры гэтым велізарныя страты. Так, падчас Арагонскай аперацыі і аблогі Сарагосы падраздзяленне страціла большую частку свайго асабістага складу, з прычыны чаго злучэнне перавялі ў рэзерв. Апошняя бітва, у якім прыняў удзел батальён, адбылася на рацэ Эбра. У верасні 1938 года падчас развітальнага парада ў Барселоне ён быў распушчаны афіцыйна, але яго салдаты працягвалі змагацца аж да канца вайны і абараняць Барселону.

Пасля капітуляцыі рэспубліканцаў большасць югаславаў была інтэрнавана ў Францыю як ворагі рэжыму Франсіска Франка. Пасля акупацыі Францыі нацыстамі некаторыя былыя інтэрбрыгадзіры ўцяклі з лагераў і ўступілі ў антынацысцкі рух «макі», а некаторым удалося нават вярнуцца ў Югаславію: ім давялося змагацца ў гады Народна-вызваленчай вайны Югаславіі. Самымі вядомымі ветэранамі грамадзянскай вайны, якія праявілі сябе ў баях супраць немцаў, сталі генерал Пека Дапчэвіч, Коча Паповіч, Коста Надзь і Петар Драпшын[4].

Зноскі

  1. Berend, Tibor Iván (2001). Decades of crisis: Central and Eastern Europe before World War II. University of California Press. ISBN 9780520229013., p. 328
  2. Bradley, Ken (1994). International Brigades in Spain 1936-39. Osprey Publishing. ISBN 9781855323674., p. 31
  3. Brigadas Internacionales. Batallones Архівавана 11 кастрычніка 2008. (ісп.)
  4. Crusells, Magí. Las Brigadas Internacionales en la pantalla Архівавана 19 ліпеня 2014.. Univ de Castilla La Mancha, 2001. ISBN 978-84-8427-149-9, p. 109