Жан-П’ер Бемба

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Жан-П’ер Бемба
Member of the Senate of the Democratic Republic of the Congo[d]
19 студзеня 2007 — 14 сакавіка 2019
Vice-President of the Democratic Republic of the Congo[d]
30 ліпеня 2003 — 5 лютага 2007

Нараджэнне 4 лістапада 1962(1962-11-04)[1] (61 год)
Бацька Jeannot Bemba Saolona[d]
Партыя
Адукацыя
Дзейнасць палітык, ваенны
Сайт jeanpierrebemba.org
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Жан-П’ер Бемба Гомба (фр.: Jean-Pierre Bemba Gombo; нар. 4 лістапада 1962) — кангалезскі бізнесмен, палітычны і дзяржаўны дзеяч. Віцэ-прэзідэнт Дэмакратычнай Рэспублікі Конга ў 2003—2006 гадах. Міжнародным крымінальным судом быў прызнаны вінаватым у ваенных злачынствах і злачынствах супраць чалавецтва падчас першай грамадзянская вайны ў ЦАР, але па апеляцыі прысуд адменены.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзіўся ў сям’і буйнога бізнесмена, блізкага да Мабуту Сесе Секо. Сястра Жан-П’ера ажанілася з адным з сыноў дыктатара[2].

Атрымаў адукацыю ў галіне кіравання бізнесам у Бруселі, працягнуўшы справу бацькі. У пачатку 1990-х гадоў быў асабістым памочнікам Сесе Секо.

У час Другой кангалезскай вайны Бемба сфармаваў групоўку «Вызваленчы рух Конга» (ВРК). Фракцыя падтрымлівалася Угандай і ваявала супраць урада Ларана Кабіла. У 2002 годзе яна дапамагала падаўляць паўстанне ў ЦАР. У 2003 годзе, у рамках прымярэння кангалезскай апазіцыі і ўладаў, Бемба стаў адным з чатырох віцэ-прэзідэнтаў краіны.

У 2006 годзе палітык выставіў сваю кандыдатуру на прэзідэнцкіх выбарах, але саступіў Жазефу Кабілу, атрымаўшы 3 392 592 (20,03 %) галасоў у першым туры і 6 819 822 (41,95 %) — у другім.

У 2008 годзе Бемба быў арыштаваны ў Бруселі па ордэры Міжнароднага крымінальнага суда. Супраць яго былі вылучаныя абвінавачванні па двух эпізодах злачынстваў супраць чалавечнасці (забойствы і згвалтаванні) і трох эпізодах ваенных злачынстваў (забойствы, згвалтаванні, марадзёрства)[3]. Бемба абвінавачваўся ў патуранні бяздзейнасцю, калі «на працягу пяці месяцаў сваёй прысутнасці на тэрыторыі Цэнтральна-Афрыканскай Рэспублікі члены ўзброенага руху [ВРК] гвалтавалі жанчын, мужчын, дзяцей і старых, рабавалі і забівалі ўсіх, хто аказваў ім найменшы супраціў»[4].

21 чэрвеня 2016 года суд прысудзіў Бембу да 18 гадоў турмы. 9 чэрвеня 2018 года першы прысуд за ваенныя злачынствы і злачынствы супраць чалавечнасці быў адменены апеляцыйнай палатай Міжнароднага крымінальнага суда. Было адзначыла, што Бемба «не можа быць прыцягнуты да адказнасці за злачынствы, учыненыя байцамі, якія знаходзіліся пад яго кантролем», а пры вынясенні прысуду не былі ўлічаны намаганні, прынятыя экс-баевіком для таго, каб спыніць злачынствы[5][6].

1 жніўня 2018 года пасля 11 гадоў зняволення Бемба вярнуўся на радзіму для ўдзелу ў прэзідэнцкіх выбарах[7] і разглядаўся як найбольш моцны кандыдат ад апазіцыі[8]. Аднак яму было адмоўлена ў вылучэнні[9][10].

8 сакавіка 2019 года палітык запатрабаваў кампенсацыі ў Міжнароднага крымінальнага суда ў 68,8 млн еўраў: 12 млн за незаконнае турэмнае зняволенне, 10 млн за прычыненыя страты, 4,2 млн на пакрыццё судовых выдаткаў і 42,4 млн за страту маёмасці[11].

23 сакавіка 2023 года прызначаны першым намеснікам прэм’ер-міністра ДР Конга[12].

Заўвагі[правіць | правіць зыходнік]

  1. http://www.icc-cpi.int/iccdocs/PIDS/publications/BembaEng.pdfМіжнародны крымінальны суд.
  2. "Profile: Jean-Pierre Bemba". BBC. 2010-04-26. Архівавана з арыгінала 2016-06-29. Праверана 2011-05-12.
  3. Профиль обвиняемого на сайте Международного уголовного суда
  4. "Жан-Пьер Бемба предстал перед судом в Гааге". RFI. 2010-11-22. Архівавана з арыгінала 2013-10-04. Праверана 2011-05-12.
  5. Jean-Pierre Bemba's war crimes conviction overturned (англ.). The Guardian (9 чэрвеня 2018). Архівавана з першакрыніцы 8 чэрвеня 2018. Праверана 9 чэрвеня 2018.
  6. Жан-Пьер Бемба: отмена приговора МУС. Euronews (9 чэрвеня 2018). Архівавана з першакрыніцы 12 чэрвеня 2018. Праверана 9 чэрвеня 2018.
  7. Burke, Jason. Former warlord returns to DR Congo from prison to run for president. the Guardian (1 жніўня 2018). Архівавана з першакрыніцы 1 жніўня 2018. Праверана 1 жніўня 2018.
  8. "Joseph Kabila says he will not run again in Congo". The Economist. Архівавана з арыгінала 2018-08-09. Праверана 2018-08-08. {{cite news}}: Пададзена больш чым адно значэнне |accessdate= і |access-date= specified (даведка)
  9. AfricaNews. Will Tshisekedi's govt allow Katumbi to return to DRC?. Africanews (1 сакавіка 2019). Архівавана з першакрыніцы 2 сакавіка 2019. Праверана 2 сакавіка 2019.
  10. "Congo opposition leader Tshisekedi clinches surprise win in..." Reuters [англійская]. 2019-01-10. Архівавана з арыгінала 2019-09-10. Праверана 2019-06-27. {{cite news}}: Пададзена больш чым адно значэнне |accessdate= і |access-date= specified (даведка)
  11. David M. Crane. Jean-Pierre Bemba’s Request for Compensation for Damages from the International Criminal Court (англ.). www.jurist.org. Архівавана з першакрыніцы 3 студзеня 2020. Праверана 3 студзеня 2020.
  12. Remaniement: Jean-Pierre Bemba et Vital Kamerhe font leur entrée dans le gouvernement Sama Lukonde 2 (Liste complète) !