Караліна Бок

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Караліна Бок
Дата нараджэння 28 жніўня 1792(1792-08-28)[1][2]
Месца нараджэння
Дата смерці 22 сакавіка 1872(1872-03-22)[1][2] (79 гадоў)
Месца смерці
Грамадзянства
Муж Carl Friedrich Bock[d][3] і Johan Gabriel Svanberg[d][3]
Дзеці Берта Тамелін
Прафесія акцёрка
Тэатр
Узнагароды
Litteris et Artibus
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Караліна Сафія Бок, народжаная Рыхтэр (шведск.: Carolina Sofia Bock; 28 жніўня 1792, Стакгольм — 22 сакавіка 1872) — шведская сцэнічная актрыса. Двойчы была дырэктарам і выкладчыкам драмы ў Каралеўскай школе драматычнага тэатра: з 1831 па 1834 год і з 1841 па 1856 год. Яна была элітнай актрысай Каралеўскага драматычнага тэатра.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Караліна Рыхтэр нарадзілася ў сям’і габоіста Карла Юхана Рыхтэра і Магдалены Сафіі Рытынг.

Яна была студэнткай у Каралеўскай школе драматычнага тэатра ў Каралеўскай шведскай оперы паміж 1806 і 1810 гадамі. Яна была вучаніцай Сафіі Лавісы Гра і належала да тых мастакоў сцэны яе пакалення, якіх называлі «дзяўчынкамі Гра».

Ранні перыяд жыцця[правіць | правіць зыходнік]

Караліна Бок, карціна маслам, драматычны тэатр

Караліна Бок працавала ў Djurgårdsteatern і Nya komiska Teatern з Ісакам дэ Броенам у 1813—14 гадах. У 1814 годзе яна прыйшла ў Каралеўскі драматычны тэатр, дзе працягвала працаваць да выхаду на пенсію 26 чэрвеня 1863 года.

Караліна Бок стала членам эліты шведскага пакалення акцёраў. Яе не лічылі прыдатнай для гераінь, дзе жанчыны часта выконвалі галоўныя ролі ў спектаклях той эпохі, але ўжо ў маладосці добра сябе зарэкамендавалі ў ролях бабулек у камедыях, у якіх яна сфармавала паспяховую кар’еру і ніколі не хапала заданняў, становячыся:

«…часта карыстаная і добра бачная актрыса, якая ніколі не сапсавала ролю, але ў большасці была ўзрушаючай і заўсёды надавала сваім постацям рэзка вылучаныя характарыстыкі: Асабліва ў сваёй інтэрпрэтацыі старых жаночых частак яна развілася да таленту першага парадку»[4]

Пра яе казалі, што яна мае рэдкую якасць: яна ведае ўласныя абмежаванні.

Сярод яе найбольш паспяховых роляў былі загалоўная роля ў «Цётачцы Аўроры» па Франсуа Адрыену Буальдьё, Венеранда ў «Замку Монтэмера» Франсуа Хофмана, місіс Сламерсром ў «Скульптары», цётка Віва ў «Генерал Эльдхельм», місіс Грыпанай ў «Brodertvisten» у Кацэбу, місіс Мілер у «Падступстве і каханні», Віарда ў Прэцыозе на музыку Вебера, спадарыню фон Фромут у «Партрэце», місіс Вуншэль ў «Графе Клінгсберзе», Тэадэлінда ў «Доктары Воса», місіс Дарманцьер ў «Сыне дачкі», Маргарыта ў «Мазарыні», Фадэта ў «Syrsan» (драматызацыі «La Petite Fadette» ад Жоржа Санда), спадарыня Малапроп у «Саперніках», місіс Харлі ў «Джэйн Эйр» і Гуніла Фіпс у «Майстры Сміце». 26 чэрвеня 1863 года Бок сышла ў адстаўку, зрабіўшы апошні выступ у сваёй улюбёнай партыі бабулі ў «Партрэце».

Караліна Бок атрымала ў 1857 годзе Медаль Літаратуры і мастацтваў ад караля Оскара I, у прызнанне яе драматычнай кар’еры.

Педагог[правіць | правіць зыходнік]

Караліна Бок

Караліна Бок двойчы была дырэктарам і выкладчыцай драмы ў Каралеўскай школе драматычнага тэатра: з 1831 па 1834 і з 1841 па 1856. Яна таксама працавала там інструктарам дэкламацыі.

Некалькі пакаленняў шведскіх акцёраў вучыліся ў Бок. Сярод яе вучняў былі Эмілі Хёгкіст і Джэні Лінд. Яе метадам быў французскі прыём, які быў уведзены ў школе Эн Мары Мілан Дэсгільён і захоўваўся ў час яе навучання ў Сафіі Лавісы Гра. Яна была вядомая сваім майстэрствам навучання правільнаму адрозненню мовы як у песні, так і ў маўленні, і было сказана, што ўсе яе вучні былі вядомыя па адрозненню, якое яна выкладала падчас яе знаходжання на пасадзе

Аднак яе тэхніка належала да старэйшай французскай школы ўрачыстасці, якая была замененая новымі рамантычнымі школамі, больш натуральнымі ў сярэдзіне XIX стагоддзя. Акрамя таго, нягледзячы на тое, што Караліна Бок была апісана як выдатная настаўніца, яе таксама апісвалі як асобу, якая навязвала больш строгую дысцыпліну сваім вучням, і ў 1856 годзе яна была смешчана з пасады дырэктара пасля пратэсту класа акцёрскага майстэрства.

«Бок як жанчыну» ахарактарызавалі як «тэатральны арыгінал» з жорсткім тэмпераментам. Калі ёй было дадзена заданне праінструктаваць дацкую акцёрку Шарлоту Бурнонвіль (дачка Аўгуста Бурнонавіля) на шведскай мове ў 1857 годзе, яна выканала заданне настолькі добра, што неўзабаве яна магла выступіць у ролі карэннай шведкі ў частцы Фацімы ў «Абероне», дзе яна дасягнула поспеху. Калі дырэктар падзякаваў Бок за гэта, яна «іх гучна абрахала, што яны хутка адступілі».

Асабістае жыццё[правіць | правіць зыходнік]

Караліна Бок была замужам двойчы. У 1813 годзе ў каралеўскай капліцы яна выйшла замуж за скрыпача Ёхана Габрыэля Сванберга, з якім яна развялася ў 1822 годзе, змяніўшы імя назад на місіс Рыхтэр. У 1826 годзе яна выйшла замуж за Карла Фрыдрыха Бока, які іграў на флейце ў каралеўскай капліцы. Яна нарадзіла Берту Тамелін, якая стала акцёракай, спявачкай, кампазітарам, музыкантам і выкладчыцай у Каралеўскай школе драматычнага тэатра.

Зноскі

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Nordisk familjebok Nordisk familjebok (шведская)
  • Остэрберг, Карын і інш., Svenska kvinnor: föregångare, nyskapare [’Шведскія жанчыны: папярэдніцы, піянеры’]. Лунд: Signum 1990. (ISBN 91-87896-03-6) (шведская)
  • Вільгельміна Столберг, Anteqningar om svenska qvinnor [’Заўвагі пра шведскіх жанчын’] (шведская)
  • Svenska män och kvinnor [’Шведскія мужчыны і жанчыны’] Слоўнік (шведская)
  • Nordensvan, Georg, Svensk teater і svenska skådespelare ад Густава III да дары. Förra delen, 1772—1842, Bonnier, Стакгольм, 1917 [’Шведскі тэатр і шведскія акцёры ад Густава III да нашых дзён. Першая кніга 1772—1842 ’] (шведская)
  • Löfgren, Lars, Svensk teater, Natur och kultur, Стакгольм, 2003(шведская)