Кіёта

Кіёта
Герб	Сцяг[d]
Краіна	Японія
Каардынаты	35°01′ пн. ш. 135°45′ у. д.HGЯO
Кіраўнік	Daisaku Kadokawa[d]
Заснаваны	1 красавіка 1889
Плошча	827,90 км²
Водныя аб’екты	Kamo River[d], Katsura River[d], Yodo River[d] і Lake Biwa Canal[d]
Насельніцтва	▼1 448 964 чал. (1 кастрычніка 2022);
Часавы пояс	UTC+9
Тэлефонны код	75
Паштовыя індэксы	600-0000–616-9999 і 520-0461–520-0465
Афіцыйны сайт	city.kyoto.jp; (англ.)(яп.)
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Кіёта (яп.: 京都市 Кё:то-сі^ⓘ) — горад у Японіі; насельніцтва каля 1,5 млн чал.

Гісторыя

Перыяд Хэян

Старая назва горада — Хэян, Хэян-ке, «сталіца Міры і спакоі»). Горад быў сталіцай Японіі ў перыяд Хэян (794—1192). Насельніцтва ў IX ст. складала каля 100 тыс. чалавек, з іх 10 тыс. — прыдворная арыстакратыя і служкі.

Горад быў закладзены пры імператары Каму ў 793 г. і ў асноўным завершаны да 806 г.

год

Горад быў пабудаваны на ўзор кітайскай сталіцы Чаньань (перыяд Тан). Уяўляў сабой выцягнуты з поўначы на поўдзень прамавугольнік, падзелены вуліцамі на прамавугольныя кварталы; з поўначы на поўдзень было пракладзена 10 вуліц, з захаду на ўсход — 11. У паўночнай частцы горада размяшчаўся комплекс будынкаў імператарскага палаца. У паўночнай і паўночна-усходняй частцы горада знаходзіліся сядзібы вяльможаў, у паўднёвай сялілася простыя людзі і рамеснікі. Праспект Судзаку дзяліў горад на заходнюю і ўсходнюю частцы. З трох бакоў горад атачалі рэкі; з чацвёртай — горы. З пункта гледжання геомантии, гэта вельмі выгодная пазіцыя.

У сталіцы жылі амаль усе адукаваныя людзі таго часу; менавіта яны стварылі высокую культуру Хэян. Да нашага часу дайшлі шматлікія літаратурныя творы, што належаць да сусветнай класікі і створаныя ў Хэйан-ке. Гэта, першым чынам, раман «Аповесць пра Гэндзі» Мурасакі Сікібу і дзуйхіцу «Запіскі ля падгалоўя» Сэй Сенагон.

Эканоміка

Асноўны прыбытак горада Кіёта складае турызм. На поўначы Кіёта на паўвостраве Танга займаюцца лоўляй рыбы і воднымі перавозкамі, а ў цэнтры — сельскім і лясным гаспадаркамі. Штаб-кватэра сусветна вядомай кампаніі па вытворчасці камп’ютарных гульняў Nintendo размешчаная ў горадзе Кіёта.

Турызм

Горад Кіёта — гэта адно з найбольш папулярных турыстычных месцаў у Японіі, і шматлікія людзі са ўсяго святла прыязджаюць туды на экскурсіі. Нараўне з Накапай Кіёта з’яўляецца ўпадабаным горадам для выпускных вандраванняў пачатковых і малодшых класаў.

Культура і адукацыя

Кіёта лічыцца асноўным культурным цэнтрам Японіі. Падчас Другой сусветнай вайны, калі Японія падверглася грунтоўнаму бамбаванню, Кіёта з 1600 будысцкімі храмамі і 400 сінтаісцкімі кумірнямі, садамі і палацамі не быў закрануты. Кіёцкі ўніверсітэт.

У Кіёта праводзяцца наступныя фэсты: Аой Мацуры (з 544), Гіён Мацуры (з 869), Інэ Мацуры (з эпохі Эдо), Даймондзі Годзан Акурыбі (з 1662) і Дзідай Мацуры (з 1895). Кожны храм уладкоўвае якое-небудзь свята, і шматлікія з іх даступныя для публічнага прагляду.

Найбольш вядомыя наступныя помнікі:

Найбольш вядомыя будыскія храмы

Школа Сінгон

Ніна-дзі — Стары імператарскі палац Амура — шырокі храмавы комплекс школы сінгон на паўночным захадзе Кіёта;
То-дзі — храмавы комплекс школы сінгон на поўдні Кіёта
Дайго-дзі — храм школы сюгэндо (зараз сінгон) у Дайго на поўдні Кіёта

Школы Рындзай (дзэн)

Кінкаку-дзі — Залаты Павільён на паўночным захадзе Кіёта;
Рэан-дзі — дзэнаўскі храм на северо-захадзе Кіёта, знакаміты садам камянёў;
Гінкаку-дзі — Срэбны Павільён; дзэнаўскі храм з хупавым садам на северо-усходзе Кіёта
Нандзэн-дзі — буйны храмавы комплекс школы рындзай-сю на ўсходзе Кіёта
Кодай-дзі — школы рындзай-сю на паўднёвым усходзе Кіёта
Тафуку-дзі — школы рындзай-сю на паўднёвым усходзе Кіёта
Месін-дзі — комплекс з вялікай колькасці храмаў на паўночным захадзе Кіёта, цэнтр самой вялікай подшколы школы рындзай (дзэн)
Залаты Храм у Кіёта.
Сюнко-ін — храм рындзай-сю
Тэнрю-дзі школы риндзай-сю ў Арасіяме (??) на захадзе Кіёта
Дайкаку-дзі школы рындзай-сю ў Арасіяме на захадзе Кіёта
Секоку-дзі школы рындзай-сю
Дайтоку-дзі школы рындзай-сю

Школа Дзедо-сю

Тыён-ін — храмавы комплекс амідаісцкай школы дзедо-сю з унікальным садам на ўсходзе Кіёта
Эйкан-да — таксама — Дзэнрын-дзі) храмавы комплекс амідаісцкай школы дзедо-сю з унікальнымі павільёнамі і сажалкай на северо-усходзе Кіёта

Іншыя школы

Кіёмідзу-дэра — хупавы драўляны храмавы комплекс школы хасо на схіле гары з вадаспадам на юго-усходзе Кіёта;
Серэн-ін — хупавы храмавы комплекс на ўсходзе Кіёта школы Тэндай-сю
Ханган-дзі — галоўны храм школы дзеда-сінсю, паасобны на ўсходні і заходні храмы
Ханэн-ін, храм з вялікім могільнікам і парком на северо-усходзе Кіёта
Анраку-ін, храм з хупавым садам на северо-усходзе Кіёта