Мандэ

Мандэ — група карэнных народаў Заходняя Афрыка, якія размаўляюць на мовах сям'і мандэ.

Паходжанне[правіць | правіць зыходнік]

Асноўныя гіпотэзы паходжання мандэ абапіраюцца галоўным чынам на лінгвістычныя даследаванні. На працягу другой паловы XX ст. былі высунуты версіі вылучэння буйной моўнай групы прота-мандэ з поўдню Заходняй Афрыкі, з заходняга ўзбярэжжа Заходняй Афрыкі, з поўначы Субсахары або нават з поўдню Сахары^[1]. Болей падрабязнае археалагічнае вывучэнне заходнеафрыканскага рэгіёну прывяло да дамінавання з 1980-х гг. «паўночнай» гіпотэзы. Аднак дакладны перыяд вылучэння застаецца вельмі спрэчным. Мяркуецца, што гэта магло адбыцца паміж другой паловай 4 тысячагоддзя да н. э. і сярэдзінай 2 тысячагоддзя да н. э.^[2]^[3] Параўнальны аналіз падабенстваў у мовах мандэ сведчыць на карысць болей позняга адасаблення, паколькі ў іх прысутнічае агульная лексіка, звязаная са стацыянарнай сельскай гаспадаркай.

Асноўныя этапы развіцця[правіць | правіць зыходнік]

Некаторыя даследчыкі атаесамляюць старажытных мандэ са стваральнікамі позняй неалітычнай культуры Дар-Тычыт^[4]^[5], якая ў перыяд свайго росквіту (першая палова 1 тысячагоддзя да н. э.) ахоплівала значны па плошчы рэгіён Заходняй Афрыкі ад цэнтральнай Маўрытаніі да сярэдняй плыні ракі Нігер. Яе носьбіты займаліся сельскай гаспадаркай і будавалі буйныя протагарадскія паселішчы.

Спіс народаў мандэ[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

[1] Merrick Posnansky Archaeological and Linguistic Reconstruction in Ghana

[2] Winters C.A. The migration Routes of the Proto-Mande

[3] Valentin Vydrin On the Problem of the Proto-Mande

[4] Augustin F.-C. Holl Background to the Ghana empire: Archaeological investigations on the transition to statehood in the Dhar Tichitt region (Mauritania)

[5] Hamdi Abbas Ahmed Abd-El-Moniem A New Recording of Mauritanian Rock Art

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]