Махавамса

Махава́мса (палі Mahāvaṃ ^IASTsaa, літаральна "Вялікая дынастыя" або "Вялікі летапіс") - помнік гістарычнай паэтычнай літаратуры Паўднёвай Азіі на мове палі. Пераказвае падзеі 543 г. да н.э. — 1815 г. н.э. З'яўляецца адной са старажытнейшых захаваных да нашага часу хронік.

Склад

Махавамса складаецца з 200000 слоў і падзяляецца на тры часткі:

• Першая частка (раздзелы 1-37)
• Кулавамса (раздзелы 38-79)
• Трэцяя частка (раздзелы 80-101)

Першасным складальнікам Махавамсы лічыцца будысцкі манах Махатхера Маханама (V ст. н.э.) з вострава Шры-Ланка, які выкарыстаў разрозненыя запісы сваіх папярэднікаў, што вяліся з III ст. да н.э. Яму належыць аўтарства першай часткі, што апавядае аб заснаванні дзяржавы дынастыі Віджая і працягваецца да кіравання Махасены ў IV ст. н.э.

Другая частка Кулавамса ўзнікла ў XIII ст. Яе магчымым складальнікам з'яўляецца манах і літаратар Тэпа Дхамакіці. Ён апісаў падзеі ад пераносу на Шры-Ланку зуба Буды (зараз захоўваецца ў Канды) у IV ст. да канца кіравання Паракрамбаху Вялікага.

Трэцяя частка пісалася на працягу многіх стагоддзяў і была завершана толькі ў 1815 г.

Упершыню апублікавана ў Еўропе брытанцам Джорджам Тэрнарам (George Turnour) у 1837 г.

Рэдакцыі

Існуе некалькі рэдакцый: спрошчаная Махавамса, якая пачынаецца з візіта на Шры-Ланку Буды, а далей пералічвае ланкійскіх манархаў да 301 г. н.э., тамільская Махавамса, поўная Махавамса. Апошнія дзве рэдакцыі не маюць істотных адрозненняў.

Бібліяграфія

• Turnour, George (C.C.S.): The Mahawanso in Roman Characters with the Translation Subjoined, and an Introductory Essay on Pali Buddhistical Literature. Vol. I containing the first thirty eight Chapters. Cotto 1837.
• Sumangala, H.; Silva Batuwantudawa, Don Andris de: The Mahawansha from first to thirty-sixth Chapter. Revised and edited, under Orders of the Ceylon Government by H. Sumangala, High Priest of Adam's Peak, and Don Andris de Silva Batuwantudawa, Pandit. Colombo 1883.
• Geiger, Wilhelm; Bode, Mabel Haynes (transl.); Frowde, H. (ed.): The Mahavamsa or, The great chronicle of Ceylon / translated into English by Wilhelm Geiger... assisted by Mabel Haynes Bode...under the patronage of the government of Ceylon. London : Pali Text Society 1912 (Pali Text Society, London. Translation series ; no. 3).(Online text)
• Ananda W.P. Guruge|Guruge, Ananda W.P.: Mahavamsa. Calcutta: M. P. Birla Foundation 1990 (Classics of the East).
• Ruwan Rajapakse, Concise Mahavamsa, Colombo, Sri Lanka, 2001
• Guruge, Ananda W. P. Mahavamsa: The Great Chronicle of Sri Lanka, A New Annotated Translation with Prolegomena, ANCL Colombo 1989

Спасылкі

• Тэксты і крытыка на англійскай мове