Мінскае гета (серыя афортаў)
| | |
| Лазар Саулавіч Ран | |
| Мінскае гета. 1962 | |
| Тэхніка | афорт |
|---|---|
| Galerie Neue Meister[d] | |
Мінскае гета — серыя афортаў Лазара Рана, прысвечаная Мінскаму гета і яго вязням. Захоўваецца ў калекцыі Дрэздэнскай карціннай галерэі.
Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]
У 1950-х Лазар Ран пачаў серыю афортаў «Мінскае гета» і працаваў над ёй доўга і скрупулёзна. З аднаго боку вельмі складаная тэхніка патрабавала дакладнасці, а з іншай — тэма гэтага цыклу была настолькі асабістай, што кожная праца нараджалася ў пакутах. На серыю «Мінскае гета» ў Рана пайшло 20 гадоў. Афіцыйна пазначаецца, што даты стварэння серыі 1962—1972 гады[1].
У 1979 годзе пры садзейнічанні нямецкай мастачкі Леа Грундзік альбом гэтых гравюр быў набыты Дрэздэнскай карціннай галерэяй.
Апісанне[правіць | правіць зыходнік]
Сам мастак гэтага не сцвярджаў, але імаверна, што на выявах серыі сустракаюцца партрэты яго маці, жонкі, сястры і трох дзяцей, якія загінулі ў Мінскім гета[2].
Апісанне[правіць | правіць зыходнік]
Цыкл уключае 17 чорна-белых лістоў, выкананых у тэхніцы афорту[2].
Спіс афортаў (няпоўны)[3]:
- Пекла
- У маліне
- Шчасліўчык
- Звар’яцелая
- Паэт
- Філосаф
- Музыка
- За калючым дротам
- Птушкі
- Ля ямы
- Ідуць
- Выратаванне. У партызан
- Расcтрэл
- Чакаюць
- У схроне
- Хворая маці
Выстаўкі[правіць | правіць зыходнік]
Серыя афортаў Лазара Рана «Мінскае гета» доўгія гады не экспанавалася на выстаўках. У 1979 пры пасярэдніцтве нямецкага мастака Леа Грундзік альбом гэтых гравюр закупіла Дрэздэнская карцінная галерэя. Толькі ў 1991 годзе афорты былі паказаны на выстаўцы ў Палацы культуры тонкасуконнага камбіната імя Ц. Я. Кісялёва. Пасля гэтага у канцы 90-х гадоў, мастацтвазнаўца Ларыса Фінкельштэйн зноў экспанавала гэтыя творы ў сваёй галерэі «Брама»[4].
У ліпені 2014 года ў Нацыянальным гістарычным музеі Беларусі ў Мінску працавала выстаўка, прысвечаная памяці Мінскага гета. Экспазіцыя складалася з мастацкіх работ Лазара Рана, прадстаўленых калекцыянерам Андрэем Філатавым, а таксама з экспанатаў Музея гісторыі і культуры яўрэяў Беларусі[5].
Зноскі
- ↑ История Минского гетто (руск.)
- ↑ а б «Минское гетто»: история Лазаря Рана — главного графика Европы, непризнанного на Родине (руск.)
- ↑ Главная тема Лазаря Рана Архівавана 17 снежня 2022. (руск.)
- ↑ МІШПОХА Іна Герасімава. «Галоўная тэма Лазара Рана» (руск.)
- ↑ Памяти Минского гетто. В белорусской столице открылась выставка художника Лазаря Рана (руск.)
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Лазарь Ран. Минское гетто [Изоматериал] = Lazar Ran. Minsk ghetto : графика, скульптура, живопись : альбом / (составители: И. Герасимова, А. Стребков; автор вступительной статьи И. Герасимова)