Пеяратыў

Пеяратыў (ад лац.: pējōrāre — «пагаршаць») — слова або словазлучэнне, якое выказвае адмоўную ацэнку чаго-небудзь ці каго-небудзь, незадавальненне, ганьбаванне, іронію або пагарду. Нягледзячы на тое што з дапамогай пеяратываў выяўляюцца негатыўныя эмоцыі, іх не варта блытаць з лаянкай, паколькі ў іх, як правіла, не выкарыстоўваецца лаянкавая лексіка і ненарматыўныя выразы.

Найбольш тыповы від пеяратываў — так званыя этнафалізмы ці нацыянальныя мянушкі, то бок пагардлівыя або іранічныя нефармальныя назвы народаў, субэтнасаў і рас. Да іх адносяцца такія словы як бульбаш (для беларусаў), хахол (для ўкраінцаў), кацап (для рускіх), тэронэ (для паўднёвых італьянцаў), піндос (для амерыканцаў).

Меліярацыя

Меліярацыяй пеяратываў у мовазнаўстве называюць працэс страты негатыўных канатацый слова і пераасэнсаванне яго як нейтральнага ці нават станоўчага. Так, напрыклад, англійскае слова панк, якое першапачаткова выкарыстоўвалася як лаянкавае (састарэлае значэнне — «прастытутка», пазней — «хуліган», у паўночнаамерыканскіх дыялектах таксама «слабак» ці «дзівак»), стала нейтральным пазначэннем субкультуры і музычнага жанру.