Рымшаны
Мястэчка
Рымшаны на карце Літвы   | ||||||||||||||||||
Рымшаны[1][2] або Рымашы[3] , таксама Рымшэ́[4] (літ.: Rimšė) — мястэчка ў Ігналінскім раёне Уцянскага павета Літвы, на возеры Ільге. Адміністрацыйны цэнтр Рымшанскай сянюніі. Месціцца на ўсход ад Дукштаў.
Гісторыя
[правіць | правіць зыходнік]У канцы XVIII стагоддзя мястэчка Рымашы адносілася да маёнтка Даўгілішкі, дзяржаўная ўласнасць у Браслаўскім павеце Віленскага ваяводства Вялікага Княства Літоўскага[5].
У выніку трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай 1795 года Рымшаны апынуліся ў складзе Расійскай імперыі, у Віленскім павеце. У XIX стагоддзі сустракаецца таксама назва Янава[6].
У 1915 годзе Рымшаны занялі войскі Германскай імперыі. 25 сакавіка 1918 года згодна з Трэцяй Устаўной граматай тэрыторыя абвешчана часткай Беларускай Народнай Рэспублікі[7]. У снежні 1918 года тэрыторыя занята Чырвонай Арміяй, з 1 студзеня 1919 года ў адпаведнасці з пастановай І з’езда КП(б) Беларусі яна ўвайшла ў склад Савецкай Беларусі, з 27 лютага 1919 года — у ЛітБел ССР.
У выніку польска-літоўскай вайны тэрыторыя апынулася ў складзе Польшчы, у гміне Рымшаны Браслаўскага павета. У беларускай гістарыяграфіі землі вядомыя як Заходняя Беларусь.
У другой палове верасня 1939 года тэрыторыя занята Чырвонай Арміяй. 10 кастрычніка 1939 года тэрыторыя перададзена Літве.
З 1940 года ў складзе Літоўскай ССР. У 1941—1944 гадах пад акупацыяй Германіі.
З 1990 года ў складзе адноўленай незалежнай Літвы.
Насельніцтва
[правіць | правіць зыходнік] | ||||||
| 1868*[8] | 1899*[9] | 1970пер.[10] | 1981[11] | 1987[12] | 2001пер. | 2011пер. |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 53 | 53 | 173 | 254 | 319 | 274 | 208 |
| ||||||
 | ||||||
Крыніцы
[правіць | правіць зыходнік]- ↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі : у 4 т. / Дзяржаўны камітэт па маёмасці Рэспублікі Беларусь, Рэспубліканскае унітарнае прадпрыемства «Белкартаграфія»; рэдкалегія: В. Л. Насевіч (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск: Белкартаграфія. — Т. 4 / [рэд. В.Л. Насевіч]. — 270 с., іл. с. — ISBN 978-985-508-476-2. С. 19.
- ↑ Карта РККА Белоруссии в масштабе 1:42К - Ilgių gatvė 4-4, 30268, Ignalina, Utenos apskritis. retromap.ru. Праверана 22 лютага 2025.
- ↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі : у 4 т. / Дзяржаўны камітэт па маёмасці Рэспублікі Беларусь, Рэспубліканскае унітарнае прадпрыемства «Белкартаграфія»; рэдкалегія: В. Л. Насевіч (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск: Белкартаграфія. — Т. 2 / [складзены і падрыхтаваны да друку ў 2012 г. ; спецыяльны змест распрацавалі: Я. К. Анішчанка і інш.]. — 1 атлас (347, [4] с.) : каляр., карты, тэкст, іл., паказальнік с. — ISBN 978-985-508-245-4. С. 74
- ↑ Напісанне ў адпаведнасці з ТКП 187-2009 (03150) «Спосабы і правілы перадачы геаграфічных назваў і тэрмінаў Літоўскай Рэспублікі на беларускую мову»
- ↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі : у 4 т. / Дзяржаўны камітэт па маёмасці Рэспублікі Беларусь, Рэспубліканскае унітарнае прадпрыемства «Белкартаграфія»; рэдкалегія: В. Л. Насевіч (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск: Белкартаграфія. — Т. 2 / [складзены і падрыхтаваны да друку ў 2012 г. ; спецыяльны змест распрацавалі: Я. К. Анішчанка і інш.]. — 1 атлас (347, [4] с.) : каляр., карты, тэкст, іл., паказальнік с. — ISBN 978-985-508-245-4. С. 304
- ↑ SgKP 1889, s. 99.
- ↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі : у 4 т. / Дзяржаўны камітэт па маёмасці Рэспублікі Беларусь, Рэспубліканскае унітарнае прадпрыемства «Белкартаграфія»; рэдкалегія: В. Л. Насевіч (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск: Белкартаграфія. — Т. 4 / [рэд. В.Л. Насевіч]. — 270 с., іл. с. — ISBN 978-985-508-476-2. С. 19.
- ↑ Рымшаны. Географическо-статистический словарь Российской Империи, T. 4 (Павастерортъ — Сятра-Касы). СПб, 1868, C. 361
- ↑ Рымшаны. Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона, Т. 27 (53) : Розавен — Репа. С.-Петербургъ, 1899., 445 c. (руск.)
- ↑ Rimšė. Mažoji lietuviškoji tarybinė enciklopedija, T. 3 (R–Ž). Vilnius, Vyriausioji enciklopedijų redakcija, 1971, 86 psl.
- ↑ Rimšė. Lietuviškoji tarybinė enciklopedija, IX t. Vilnius: Mokslo ir enciklopedijų leidybos institutas, 1982. T.IX: Pintuvės-Samneris, 441 psl. (літ.)
- ↑ Rimšė. Tarybų Lietuvos enciklopedija, T. 3 (Masaitis-Simno). Vilnius, Vyriausioji enciklopedijų redakcija, 1987, 552 psl. (літ.)
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Rymszany // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom X: Rukszenice — Sochaczew (польск.). — Warszawa, 1889. — S. 99.
- Рымшаны. Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона, Т. 27 (53) : Розавен — Репа. С.-Петербургъ, 1899., 445 c. (руск.)
- Рымшаны. Географическо-статистический словарь Российской Империи, T. 4 (Павастерортъ — Сятра-Касы). СПб, 1868, C. 361
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Рымшаны
