Перайсці да зместу

Сесілія Фруксель

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Сесілія Фруксель
Дата нараджэння 14 жніўня 1806(1806-08-14)[1]
Месца нараджэння
Дата смерці 6 мая 1883(1883-05-06)[1][2][…] (76 гадоў)
Месца смерці
Грамадзянства
Род дзейнасці настаўніца, School Founder
Вядомыя вучні Elsa Borg[d][1], Sophia Posse[d], Q18292505?, Maria Henschen[d] і Sigrid Rudebeck[d]
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Сесілія Фруксель (шведск.: Ulrica Cecilia Fryxell, 14 жніўня 1806 — 6 мая 1883) — шведская асветніца, піянер жаночай адукацыі ў Швецыі XIX ст.

Сесілія Фруксель нарадзілася ў 1806 годзе ў Вестэргётландзе. Яе бацькамі былі землеўладальнік Густаў Фруксель і Катарына Марыя Ліегрэн.

Сесілія спачатку працавала гувернанткай у багатых сем’ях. У 1843 годзе, пасля таго як выслухала пропаведзь Петэра Ф’ельстэта, Сесілія вырашыла прысвяціць сябе місіянерскай дзейнасці. Ф’ельстэт аказаў ёй садзейнічанне ў навучанні місіянерскай працы ў місійным інстытуце ў Базелі ў Швейцарыі, але па стане здароўя яна апынулася непрыдатнай для гэтага. Замест гэтага яна ў 1843—1847 гадах вывучала дзейнасць школы-інтэрнатаў для дзяўчынак у Швейцарыі і Германіі і працавала настаўніцай у Вайзенхаўсе ў Базельскім інстытуце.

У 1847 годзе Сесілія вярнулася на радзіму і была прынятая на працу ў школу Societetsskolan — першую ў Швецыі школу для дзяўчынак у Гётэбаргу, якая давала сярэднюю адукацыю. У 1848 годзе пры падтрымцы вікарыя Петэра Візельгрэна яна адкрыла першую школу для дзяўчынак у Гельсінгфорсе. Гэтая школа мела кабінет на 40 вучаніц. У 1852 годзе школа пераехала ў маёнтак графа Левенгаўпта побач з Вестэросам, дзе маглі навучацца 100 дзяўчынак. Аднак Сесілія хацела мець сваё ўласнае памяшканне для школы і ў 1858 годзе змагла набыць маёнтак Ростад побач з Кальмарам, у якім школа працавала з 1859 па 1877 год.

У школе ў Ростадзе Сесілія была гаспадыняй. Яна прымала дзяўчынак не толькі з усёй Швецыі, але і з-за мяжы, да яе прыязджалі нават з Паўночнай Амерыкі. 30 вучаніц жылі пры школе. Месцы ў школе Сесіліі мелі такую папулярнасць, што бацькі браніравалі месцы для сваіх дачок на гады наперад. Вучаніцы былі падзеленыя на тры класы, таксама быў адзін клас для настаўніц. Кожны тыдзень праводзіліся ўрокі замежнай мовы, сама Сесілія выкладала гісторыю і хрысціянства. Новыя прадметы яна не ўводзіла, засяродзіўшыся на выхаванні вучаніц. Сесілія апісвалі як моцную жанчыну, нетрывальную ў пытаннях рэлігіі і асабістай маралі, але, нягледзячы на гэта, жыццё ў яе школе апісвалася як нефармальная, сямейная і вясёлая. У 1877 годзе Сесілія перадала сваю школу дзяржаве, а сама адкрыла пачатковую школьную семінарыю.

Школа Сесіліі Фруксель аказала вялікі ўплыў на развіццё жаночай адукацыі ў Швецыі. Многія яе вучаніцы сталі выкладчыцамі і заснавальніцамі школ для дзяўчынак у краіне, напрыклад, Эльса Борг ў школе Еўле, Сафія Пасэ і Фрэдрыка Хамарстэт ў Hammarstedtska skolan ў Стакгольме, Марыя Хеншэн у Упсале, Наталля Андэрсан ў Вэстэросе і Сігрыд Рудэбек ў Гётэбаргу.

Сесілія Фруксель памерла ў 1883 года ў Кальмары.

Зноскі

  1. а б в г Hildebrand B. U Cecilia Fryxell — С. 597. Праверана 10 сакавіка 2017.
  2. а б Ulrika Cecilia Fryxell Праверана 20 жніўня 2020.
  3. Kalmar kyrkoarkiv, Död-och begravningsböcker, SE/VALA/00177/F/4 (1877-1883), bildid: A0008550_00152 Праверана 29 верасня 2020.