Стафан Іванавіч Зізаній

Стафан Іванавіч Зізаній
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння	каля 1570
Месца нараджэння	Патэлыч, Украіна
Дата смерці	не пазней за 1621
Месца смерці	Ясы, жудзец Ясы, Малдаўскае княства
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	пісьменнік
Мова твораў	руская
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Стафан Іванавіч Зізаній (Тустаноўскі, сапр., верагодна, Куколь; каля 1570, с. Пацеліч, цяпер Львоўская вобласць, Украіна — ?) — праваслаўны прапаведнік, педагог, празаік-палеміст XVI — пач. XVII ст.

Біяграфія

Брат Лаўрэнція Зізанія.

Адзін з заснавальнікаў Львоўскай праваслаўнай брацкай школы, з 1586 выкладаў у ёй, з 1592 — рэктар. У 1593—99 выкладаў у Віленскай брацкай школе.

У 1595 у Вільні выдаў «Катэхізіс» на беларускай і польскай мовах (не збярогся), які на праваслаўным саборы ў Навагрудку (1596) асуджаны як ерэтычны. С. 3ізаній пазбаўлены духоўнага сану і адлучаны ад царквы, аднак апраўданы Берасцейскім царкоўным саборам у 1596 годзе.

Стафан Зізаній. «Казанне святога Кірылы, патрыярха ерусалімскага „Пра Антыхрыста і знакі яго“, з пашырэннем навукі супраць ерасяў розных», 1596

Аўтар рэлігійна-філасофскіх твораў, скіраваных супраць каталіцкага духавенства. Яны аднак варожа сустракаліся і праваслаўнымі артадоксамі. Характэрнай для яго светапогляду была ерэтычная ідэалогія сярэдневякоўя, ён імкнуўся даць сваю інтэрпрэтацыю Бібліі, прапаведаваў верацярпімасць, рацыяналістычна падыходзіў да ацэнкі з’яў прыроды і навакольнага свету.

3 1599 у Троіцкім праваслаўным манастыры ў Вільні, дзе прыняў імя Сільвестра. У выніку барацьбы з уніятамі быў вымушаны тэрмінова пакінуць Вільню.

Літаратура

• Батвіннік М. Зізаній // БЭ ў 18 т. Т. 7. Мн., 1998.