Сянасіс Даўгелішкіс
Вёска
Сянасіс Даўгелішкіс на карце Літвы   | ||||||||||||||||
Сяна́сіс Даўгелі́шкіс[2] (літ.: Senasis Daugėliškis), традыцыйная беларуская назва — Даўгілішкі[3] — вёска ў Ігналінскім раёне Уцянскага павета Літвы. Адміністрацыйны цэнтр Наўясісдаўгелішкіскай сянюніі. Размешчаны за 3 км ад Наўясіс Даўгелішкіса, за 7 км на ўсход ад Ігналіны, недалёка ад возера Вірэкшта.
Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]
Вялікае Княства Літоўскае[правіць | правіць зыходнік]
Упершыню Даўгелішкі ўпамінаюцца ў XIV як уладанне Гаштольдаў. У 1511 годзе канцлер Альберт Гаштольд збудаваў тут замак, а ў 1526 годзе — першы драўляны касцёл.
У 1542 годзе Даўгелішкі сталі цэнтрам староства. У 1603 годзе яны ўпамінаюцца як мястэчка. Згодна з адміністрацыйна-тэрытарыяльнай рэформай Даўгелішкі ўвайшлі ў склад Ашмянскага павета Віленскага ваяводства.
Пад уладай Расійскай імперыі[правіць | правіць зыходнік]
У выніку трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай у 1795 годзе Даўгелішкі апынуліся ў складзе Расійскай імперыі, у Свянцянскім павеце Віленскай губерні. У XIX ст. яны перайшлі ў валоданне Плятэраў.
У 1831 годзе ў Даўгелішках збудавалі новы драўляны касцёл.
Найноўшы час[правіць | правіць зыходнік]
25 сакавіка 1918 года згодна з Трэцяй Устаўной граматай Даўгелішкі абвяшчаліся часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. 1 студзеня 1919 года ў адпаведнасці з пастановай I з’езду КП(б) Беларусі яны ўвайшлі ў склад Беларускай ССР[4]. У 1920 годзе Даўгелішкі апынуліся ў складзе Сярэдняй Літвы, у 1922 годзе — у складзе міжваеннай Польскай Рэспублікі.
З пачаткам Другой сусветнай вайны ў верасні 1939 года ўлады СССР перадалі Даўгелішкі Літве.
Насельніцтва[правіць | правіць зыходнік]
 | |||||||
| 1865*[1] | 1880[5] | 1959пер. | 1970пер.[6] | 1979пер. | 1982[7] | 1986[8] | 2001пер. |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 270 | 370 | 166 | 134 | 86 | 103 | 80 | 33 |
| 2008 | 2011пер. | - | - | - | - | - | - |
| 45 | 31 | - | - | - | - | - | - |
| |||||||
 | |||||||
Славутасці[правіць | правіць зыходнік]
- Капліца
- Могілкі: татарскія, іўдзейскія
Страчаная спадчына[правіць | правіць зыходнік]
- Замак (XVI ст.)
- Касцёл (1831)
Зноскі
- ↑ а б Даугелишки. Географическо-статистический словарь Российской Империи, T. 2 (Дабанъ — Кяхтинское Градоначальство). СПб, 1865, C. 15
- ↑ Напісанне ў адпаведнасці з ТКП 187-2009 (03150) «Спосабы і правілы перадачы геаграфічных назваў і тэрмінаў Літоўскай Рэспублікі на беларускую мову»
- ↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі : у 4 т. / Дзяржаўны камітэт па маёмасці Рэспублікі Беларусь, Рэспубліканскае унітарнае прадпрыемства «Белкартаграфія»; рэдкалегія: В. Л. Насевіч (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Т. 2 / [складзены і падрыхтаваны да друку ў 2012 г. ; спецыяльны змест распрацавалі: Я. К. Анішчанка і інш.] — 2013 — С. 74. — ISBN 978-985-508-245-4.
- ↑ 150 пытанняў і адказаў з гісторыі Беларусі / Уклад. Іван Саверчанка, Зміцер Санько. — Вільня: Наша Будучыня, 2002.— 238 с. ISBN 9986-9229-6-1.
- ↑ Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom I: Aa — Dereneczna (польск.). — Warszawa, 1880. S. 912.
- ↑ Senasis Daugėliškis. Mažoji lietuviškoji tarybinė enciklopedija, T. 3 (R–Ž). Vilnius, Vyriausioji enciklopedijų redakcija, 1971, 182 psl.
- ↑ Senasis Daugėliškis. Lietuviškoji tarybinė enciklopedija, X t. Vilnius: Mokslo ir enciklopedijų leidybos institutas, 1983. T.X: Samnitai-Šternbergas, 99 psl. (літ.)
- ↑ Senasis Daugėliškis. Tarybų Lietuvos enciklopedija, T. 3 (Masaitis-Simno). Vilnius, Vyriausioji enciklopedijų redakcija, 1987, 651 psl. (літ.)
Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Сянасіс Даўгелішкіс
