Тэнгеры

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Тэнгеры
(Wong Tengger)
Агульная колькасць 99 тыс.
Рэгіёны пражывання востраў Ява
Мова яванская
Рэлігія індуізм
Блізкія этнічныя групы яванцы, осінг

Тэнге́ры (яв.: Wong Tengger) — карэнныя насельнікі вострава Ява ў Інданезіі. Жывуць у 30 вёсках на ўсходзе вострава вакол гары Брома. Агульная колькасць (2016 г.) — 99 тыс. чал.[1] У Інданезіі разглядаюцца як субэтнічная група яванцаў.

Паходжанне[правіць | правіць зыходнік]

Тэнгеры лічаць сябе нашчадкамі прадстаўнікоў манархічнай дынастыі яванскай індуісцкай дзяржавы Маджапахіт, якая была разбурана мусульманамі ў 1527 г. Меней значныя індуісцкія дзяржавы на Яве праіснавалі да канца XVIII ст. Тэнгеры сцвярджаюць, што іх назва паходзіць ад імёнаў маджапахіцкай прынцэсы Рары Антэнг і святара Джака Сегеры. Яны сустрэліся ў гарах падчас бегства Рары і далі пачатак усім тэнгерам. Назва народа таксама можа паходзіць ад яванскага слова tengger («моцны», «устойлівы»)[2]. У адрозненне ад іншых яванцаў, тэнгеры спавядаюць індуізм.

Асаблівасці культуры[правіць | правіць зыходнік]

Тэнгеры насяляюць узвышаннае вулканічнае плато. Займаюцца ручным земляробствам, вырошчваюць кукурузу і гародніну. Хатнія жывёлы — козы, коні, куры, значна радзей буйвалы. Важнае значэнне мае гандаль з яванцамі драўнінай і драўняным вугалем.

Жывуць буйнымі родамі ў вялікіх вёсках. Хаціны будуюць з бамбуку, крыюць дранкай або чарапіцай. Печаў для абагравання жытла не маюць. Спяць на лавах уздоўж сцен. Галоўная частка вопраткі — саронг, тканіну для якога звычайна прывозяць з Балі. Асноўнай сацыяльнай адзінкай з’яўляецца абшчына, якая кантралюе навакольныя землі і аб’ядноўвае нуклеарныя сем’і.

Тэнгеры знакаміты сваімі маляўнічымі рэлігійнымі святамі. Карыстаюцца свяшчэннымі кнігамі на старажытнаяванскай мове.

Рэлігія[правіць | правіць зыходнік]

Сваю рэлігію самі тэнгеры вызначаюць як індуізм, хаця на яе моцны ўплыў аказалі будызм, традыцыйныя культы і іслам. Гэта нават прывяло да канфлікту з усходнеяванскай індуісцкай абшчынай. У 1973 г. індуісты Усходняй Явы заявілі, што рэлігія тэнгераў — гэта будызм[2]. Сапраўды, у адрозненне ад індуістаў-балійцаў, тэнгеры не будуюць храмаў, а па будысцкаму звычаю праводзяць абрады пад дрэвам, шануюць Буду, не прызнаюць каставай сістэмы, пахавальны рытуал і ахвярапрынашэнні жывёл нагадваюць мусульманскія. Але яны таксама шануюць гару Брома як увасабленне Брахмы, каля якой праводзяць абрады ў гонар свайго бажаства Санг Х’янг Відзі Васа[3][4]. Новы год святкуецца па індуісцкім календары.

На чале рэлігійнай абшчыны стаіць жрэц дукун, якому падпарадкоўваюцца вясковыя знахары.

Зноскі