Перайсці да зместу

Цірольскі капялюш

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Шэры цірольскі капялюў без упрыгожванняў
Аўтапартрэт у цірольскім капелюшы, Ловіс Корынт, 1913
Цірольскі капялюш у пэндзлям гамсбарт

Ціро́льскі капялю́ш (ням.: Tirolerhut), таксама баварскі ці альпійскі капялюш (італ.: cappello alpino) — галаўны ўбор, які паходзіць з альпійскага Ціроля. Яго носяць на тэрыторыі Аўстрыі, Германіі, Італіі і Швейцарыі. Капялюш з вузкімі палямі і высокай верхам, на якой абавязкова прысутнічае мяккая зморшчына.

Тыповы цірольскі капялюш першапачаткова меў туллю, якая звужалася да вастрыя, і была зроблена з зялёнага лямцу з палямі шырынёй прыкладна ў далонь, што было асабліва распаўсюджана ў Цылерталі[1]. Існуюць розныя віды і формы цірольскага капелюша. Часта капялюш упрыгожваюць каляровай стужкай-шнуром, пукам кветак, пер’ем або г. зв. гамсбартам пэндзлікам, традыцыйна зробленай з поўсці са спіны серны[2], больш танным варыянтам з’яўляецца гамсбарт з поўсці аленяў. У некаторых рэгіёнах у якасці матэрыялаў выкарыстоўваецца барсуковая поўсць або шчаціна дзіка. Акрамя таго, цірольскі капялюш турыстаў-паходнікаў могуць упрыгожвацца адмысловымі значкамі. Цірольскі капялюш стаў знакамітым дзякуючы англійскаму каралю Эдуарду VIII, які пасля свайго адрачэння часта спыняўся ў Аўстрыйскай Штырыі і часта насіў цірольскі капялюш[3].

У XIX—XX стагоддзях цірольскія народныя касцюмы выпрацавалі пэўную ступень аднастайнасці ў сваім знешнім выглядзе. Мясцовыя адрозненні ў фасонах цірольскага капелюша, ад паселішча да паселішча, захаваліся з 1830—1840-х гадоў. Формы гэтых капелюшоў змяняліся ад высокіх вузкаполых капелюшоў Паўночнага Ціроля, прымятых зверху, да нізкіх шыракаполых капелюшоў паўднёвацірольскага вінаробнага рэгіёна.

Зноскі

  1. Heinrich Heine: Reisebilder II: 1828—1831: Kommentar, Volume 6. Akademie Verlag, 2003, p. 232
  2. Kilgour, Ruth Edwards (1958). A Pageant of Hats Ancient and Modern. R. M. McBride Company.
  3. Lexikon der Herrenmode, Musterschmidt, 1960

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]