Эльфрыда Андрэ

Эльфрыда Андрэ
шведск.: Elfrida Andrée
Асноўная інфармацыя
Дата нараджэння	19 лютага 1841(1841-02-19)[…]
Месца нараджэння	Visby parish[d], камуна Готланд, лен Готланд, Швецыя[…]
Дата смерці	11 студзеня 1929(1929-01-11) (87 гадоў)
Месца смерці	Vasa parish[d], камуна Гётэбарг, лен Гётэбарг і Бохус[d], Швецыя
Месца пахавання	Паўночныя могілкі Стакгольма[…]
Краіна	Швецыя
Бацька	Andreas Andrée[d]
Альма-матар	Каралеўская вышэйшая музычная школа ў Стакгольме (1860)
Музычная дзейнасць
Педагог	Ludvig Norman[d], Gustaf Mankell[d], Johan van Boom[d] і Ebba d'Aubert[d]
Прафесіі	дырыжорка, кампазітарка, арганіст, актывіст за права жанчын
Інструменты	арган, арфа і фартэпіяна
Жанры	опера і organ repertoire[d]
Выхаванцы	Sara Wennerberg-Reuter[d]
Грамадская дзейнасць
Член у	Шведская каралеўская музычная акадэмія[d]
Узнагароды	Idunprize[d] (1908)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Эльфрыда Андрэ (шведск.: Elfrida Andrée, 19 лютага 1841, Вісбю — 11 студзеня 1929, Гётэбарг) — шведская кампазітар, арганіст і дырыжор. Першая жанчына ў Швецыі, якая атрымала пасаду галоўнага арганіста кафедральнага сабора, а таксама першая жанчына-тэлеграфіст. Сястра шведскай опернай спявачкі-сапрана Фрэдрыкі Стэнхамар.

Біяграфія

Эльфрыда Андрэ у Гётэбаргскім саборы. 1904.

Эльфрыда нарадзіла ў Вісбю ў сям’і доктара Андрэаса Андрэ. Яе бацька быў актывістам мясцовай музычнай супольнасці, росквіт якой супаў з выхаваннем і навучаннем дачок. Яго салон Andréeska стаў цэнтрам культурнага і музычнага жыцця горада.

Так Эльфрыда навучылась спеву і фартэпіяна, а таксама навучылася іграць на арфе і аргане. Дзяўчынка стала ўдзельнічаць у музычным жыцці Вісбю і выступала як піяністка і спявачка на мерапрыемствах.

На яе творчасць вялікі ўплыў аказалі прыватныя ўрокі дацкага кампазітара Нільса Гадэ і шведскага кампазітара Людвіга Нормана, але як жанчына яна не мела права атрымаць адукацыю ў кансерваторыі. У 1857 годзе яна дамаглася заканадаўчых змяненняў, для таго каб жанчыны таксама маглі быць арганісткамі.

У 1861—1867 гадах яна была арганісткай у фінскай Асамблеі, а таксама французскай рэфармацкай царквы ў Стакгольме. У 1867 годзе яна заняла пасаду галоўнага арганіста Кафедральнага сабора ў Гётэбаргу, які займала да самай смерці, стаўшы першай жанчынай галоўнай арганісткай кафедральнага сабора ў Швецыі.

Эльфрыда Андрэ таксама стала першай жанчынай-тэлеграфісткай у Швецыі, калі гэтая прафесія была раней немагчымай для жанчын.

Як кампазітар Эльфрыда дасягнула пэўных поспехаў, але доўгі час яе музыка ўсяляк ігнаравалася з прычыны жаночага полу.

Большасць яе работ былі выдадзены ўсяго адзін раз або не былі выдадзены пры яе жыцці наогул. Яна дала каля 800 канцэртаў у Гётэбаргскім Кафедральным саборы.

Дзве арганныя сімфоніі Андрэ гучаць і сёння. Іншыя яе сачыненні ўключалі: оперу «Сага аб Фрыцьёфе» (лібрэта Сельмы Лагерлёф, 1899), некалькі твораў для аркестра, уключаючы дзве сімфоніі, фартэпіянны квартэт ля мінор (1870) і фартэпіянны квінтэт мі мінор (1865), фартэпіяннае трыо соль мінор (1887), струнны квартэт рэ мінор з 1861 года і яшчэ адзін ля мажор, п’есы для скрыпкі (уключаючы санаты мі бемоль і сі бемоль мажор), баладу «Снефрыд» і іншыя.

У Вісбю, дзе нарадзілася Эльфрыда Андрэ, яе імем названая гімназія.