Дзеці Аліндаркі: Розніца паміж версіямі
[недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
др added Category:Кнігі 2014 года using HotCat |
JerzyKundrat (размовы | уклад) Няма тлумачэння праўкі |
||
Радок 16: | Радок 16: | ||
| Lib = |
| Lib = |
||
}} |
}} |
||
'''«Дзеці Аліндаркі»''' — [[раман]] беларускага пісьменніка [[Альгерд Бахарэвіч|Альгерда Бахарэвіча]], выдадзены ў 2014 годзе ў выдавецтве [[Галіяфы]]. |
'''«Дзеці Аліндаркі»''' — [[раман]] беларускага пісьменніка [[Альгерд Бахарэвіч|Альгерда Бахарэвіча]], выдадзены ў 2014 годзе ў выдавецтве [[Галіяфы]]. |
||
== Перадгісторыя == |
|||
Альгерд Бахарэвіч напачатку 2007 года пакінуў родную краіну, дзе, як ён згадвае, жыць было небяспечна і задушліва. А ў 2013 вярнуўся, дзякуючы каханню. У 2014 напісаў раман «Дзеці Аліндаркі». |
|||
Першым імпульсам да таго, каб узяцца за працу, стала нататка, як недзе ў невялікім райцэнтрыку чыноўніца ад адукацыі параіла бацькам тэрмінова звярнуцца да лагапеда, паколькі звярнула ўвагу на моцны беларускі акцэнт у дзіцяці. Пісьменнік заўважыў, што «заўсёды ведаў, адкуль уцёк і куды вярнуўся»<ref>[https://web.facebook.com/alhierd.bacharevic web.facebook.com/alhierd.bacharevic]</ref>. |
|||
⚫ | У працэсе напісання раман меў працоўную назву «Канцлягер Сонейка».<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Альгерд Бахарэвіч: “У мяне ці не ўпершыню атрымалася цалкам чытэльная кніжка”|Аляксандра Дорская|спасылка=https://budzma.by/news/alhyerd-bakharevich-knizhka.html|выдавец=[[Будзьма беларусамі!]]|дата публікацыі=16 кастрычніка 2014}}</ref>. |
||
== Назва == |
|||
⚫ | Назва кнігі адсылае да паэмы [[Францішак Багушэвіч|Францішка Багушэвіча]] [[Кепска будзе|«Кепска будзе»]], да яе галоўнага героя Аліндаркі. Метафара «Дзяцей Аліндаркі» ўзятая з [[эсэ]] Бахарэвіча «Бог ня роўна delete» (цыкл [[Гамбурскі рахунак Бахарэвіча|«Гамбурскі рахунак Бахарэвіча»]]). У эсэ [[Францішак Багушэвіч|Мацей Бурачок]] перадае спалоханаму Аліндарку [[Дудка (інструмент)|дудку]] і той пачынае на ёй граць. Сам момант перадачы гэтай дудкі — ці то беларускай традыцыі — і з’яўляецца штуршком, які пераходзіць у раман. Але адрозніваецца сама свядомасьць рэцыпіентаў. Калі Аліндарка ў эсэ глядзіць на дудку неўразумела і паводзіць сябе з Бурачком пасіўна, то дзеці Аліндаркі — самі гаспадары свайго лёсу, актыўныя суб’екты дзеяння. І нават тыя казачныя прыгоды, у якія яны трапляюць, паўсталі ўласна з сітуацыі выбару, які здзяйсняецца імі самастойна<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=З надзеяй трапіць на мапу|Ціхан Чарнякевіч|спасылка=https://www.svaboda.org/a/26872853.html|выдавец=[[Радыё Свабодная Еўропа/Радыё Свабода|Радыё Свабода]]|дата публікацыі=27 лютага 2015}}</ref>. |
||
== Сюжэт == |
== Сюжэт == |
||
Беларускія нацыяналісты загуляліся ў Мову і Гісторыю. Яны не хочуць прымаць рэчаіснасці, у якой ніякай Мовы няма, а пануе адзін непахісны Язык. Больш за тое: валоданне Мовай лічыцца псіхічным і фізіялагічным адхіленнем |
Беларускія нацыяналісты загуляліся ў Мову і Гісторыю. Яны не хочуць прымаць рэчаіснасці, у якой ніякай Мовы няма, а пануе адзін непахісны Язык. Больш за тое: валоданне Мовай лічыцца псіхічным і фізіялагічным адхіленнем — наступствамі пухліны пад языком, якую можна купіраваць у раннім дзяцінстве. У бацькоў, якія таемна вучаць малых размаўляць па-беларуску, спецыяльныя службы забіраюць дзяцей, высылаючы іх у папраўчыя піянерлагеры, дзе на дзяржаўныя гранты праводзіць свае эксперыменты доктар-самавук. |
||
Адзін з бацькоў выкрадае сына і дачку з папраўчага лагера і праз сваю нядбаласць пакідае адных у цёмным лесе. Далей мы бачым рэчаіснасць пераважна праз прызму карціны свету хлопчыка і дзяўчынкі, у якіх на вуснах перамяшаліся Мова ды Язык, а таксама тыя ідэалагемы, якія з дапамогай гэтых малаткоў забілі ў іх галовы дарослыя. |
Адзін з бацькоў выкрадае сына і дачку з папраўчага лагера і праз сваю нядбаласць пакідае адных у цёмным лесе. Далей мы бачым рэчаіснасць пераважна праз прызму карціны свету хлопчыка і дзяўчынкі, у якіх на вуснах перамяшаліся Мова ды Язык, а таксама тыя ідэалагемы, якія з дапамогай гэтых малаткоў забілі ў іх галовы дарослыя. |
||
Кампазіцыя рамана сабраная вакол цэнтральнай лініі, у якасці якой Бахарэвіч ўзяў кананічны сюжэт з казкі [[Браты Грым|братоў Грым]] [[Гензель і Грэтэль|«Гензель і Грэтэль»]]. Гэтая [[фабула]] выкарыстоўваецца для таго, каб зноў падняць тэму беларускай гістарычнай траўмы |
Кампазіцыя рамана сабраная вакол цэнтральнай лініі, у якасці якой Бахарэвіч ўзяў кананічны сюжэт з казкі [[Браты Грым|братоў Грым]] [[Гензель і Грэтэль|«Гензель і Грэтэль»]]. Гэтая [[фабула]] выкарыстоўваецца для таго, каб зноў падняць тэму беларускай гістарычнай траўмы — экспансіі моўнага імперыялізму, суіснуе з карыкатурным афіцыйным патрыятызмам і іранічна апісаным нацыяналізмам. |
||
== Героі == |
== Героі == |
||
* Лёся/Сіа |
* Лёся/Сіа — дзяўчынку ў рамане завуць спачатку Сіа, потым Лёся. |
||
* Лёччык |
* Лёччык — брат Лёсі. |
||
* Бацька дзяцей |
* Бацька дзяцей — бацьку ў рамане не завуць ніяк. Ён проста Бацька. |
||
* Доктар |
* Доктар |
||
== |
== Пераклады == |
||
⚫ | У [[2018]] годзе ў [[Францыя|Францыі]] ў незалежным выдавецтве Le Ver à soie раман выйшаў у перакладзе на [[Французская мова|французскую мову]]. Гэта першы ў гісторыі раман, перакладзены на французскую непасрэдна з беларускай мовы. Перакладчыцай выступіла Алена Лапатнёва, рэдактаркай — Віржыні Шыманец, заснавальніца выдавецтва. <ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Як «Дзеці Аліндаркі» загаварылі па-француску|Сяргей Шупа|спасылка=https://www.svaboda.org/a/29598338.html|выдавец=[[Радыё Свабодная Еўропа/Радыё Свабода|Радыё Свабода]]|дата публікацыі=17 лістапада 2018}}</ref>. |
||
⚫ | Назва кнігі адсылае да паэмы [[Францішак Багушэвіч|Францішка Багушэвіча]] [[Кепска будзе|«Кепска будзе»]], да яе галоўнага героя Аліндаркі. Метафара «Дзяцей Аліндаркі» ўзятая з [[эсэ]] Бахарэвіча «Бог ня роўна delete» (цыкл [[Гамбурскі рахунак Бахарэвіча|«Гамбурскі рахунак Бахарэвіча»]]). У эсэ [[Францішак Багушэвіч|Мацей Бурачок]] перадае спалоханаму Аліндарку [[Дудка (інструмент)|дудку]] і той пачынае на ёй граць. Сам момант перадачы гэтай дудкі |
||
У 2018 годзе раман выйшаў у выдавецтве «Le ver a soie» ў французскім перакладзе. |
|||
У 2019 годзе ў берлінскім выдавецтве edition.fotoTAPETA выйшаў па-нямецку зборнік эсэістыкі «Парыж, Берлін і вёска» (з беларускай эсэ пераклалі Томас Вайлер і Ціна Вюншман). Раман «Сабакі Эўропы» выйшаў у маскоўскім выдавецтве <sub>«</sub>Время» ў аўтарскім перакладзе на рускую мову і трапіў у шорт-ліст прэміі «Большая книга». Вынікі прэміі будуць падведзеныя ў снежні 2019 года. |
|||
== Пераклады кнігі == |
|||
⚫ | |||
У 2020 годзе раман «Дзеці Аліндаркі» выйшаў у англійскім перакладзе ў Вялікабрытаніі, у выдавецтве ''Scotland Street Press'' у перакладзе [[Джым Дынглі|Джыма Дынглі]] і Петры Рэйд<ref>[https://web.facebook.com/alhierd.bacharevic web.facebook.com/alhierd.bacharevic]</ref>. |
|||
== Цікавыя факты == |
|||
⚫ | |||
== Узнагароды == |
== Узнагароды == |
||
Радок 47: | Радок 57: | ||
== Спасылкі == |
== Спасылкі == |
||
*[https://www.youtube.com/watch?v=1rsquUspyVo/ Альгерд Бахарэвіч чытае ўрывак з кнігі «Дзеці Аліндаркі»] |
* [https://www.youtube.com/watch?v=1rsquUspyVo/ Альгерд Бахарэвіч чытае ўрывак з кнігі «Дзеці Аліндаркі»] |
||
*[https://www.svaboda.org/a/26872853.html/ Рэцэнзія Ціхана Чарнякевіча] |
* [https://www.svaboda.org/a/26872853.html/ Рэцэнзія Ціхана Чарнякевіча] |
||
*[https://nn.by/?c=ar&i=143929&lang=ru/ Рэцэнзія Марыі Мартысевіч] |
* [https://nn.by/?c=ar&i=143929&lang=ru/ Рэцэнзія Марыі Мартысевіч] |
||
*[http://journalby.com/news/literaturnyy-konstruktor-dlya-detey-alindarki-364/ Рэцэнзія Кацярыны Рускевіч] |
* [http://journalby.com/news/literaturnyy-konstruktor-dlya-detey-alindarki-364/ Рэцэнзія Кацярыны Рускевіч] |
||
*[https://budzma.by/news/alhyerd-bakharevich-knizhka.html/ |
* [https://budzma.by/news/alhyerd-bakharevich-knizhka.html/ Інтэрв’ю з Альгердам Бахарэвічам з нагоды выхаду кнігі «Дзеці Аліндаркі»] |
||
[[Катэгорыя:Літаратурныя творы паводле алфавіта]] |
[[Катэгорыя:Літаратурныя творы паводле алфавіта]] |
Версія ад 20:38, 25 верасня 2020
Дзеці Аліндаркі | |
---|---|
Аўтар | Альгерд Бахарэвіч |
Жанр | раман |
Мова арыгінала | беларуская |
Выдавецтва | Галіяфы |
Выпуск | 2014 |
Старонак | 256 |
ISBN | 978-985-7021-71-0 |
Папярэдняя | Ніякай літасьці Альгерду Б |
Наступная | Белая муха, забойца мужчын |
«Дзеці Аліндаркі» — раман беларускага пісьменніка Альгерда Бахарэвіча, выдадзены ў 2014 годзе ў выдавецтве Галіяфы.
Перадгісторыя
Альгерд Бахарэвіч напачатку 2007 года пакінуў родную краіну, дзе, як ён згадвае, жыць было небяспечна і задушліва. А ў 2013 вярнуўся, дзякуючы каханню. У 2014 напісаў раман «Дзеці Аліндаркі».
Першым імпульсам да таго, каб узяцца за працу, стала нататка, як недзе ў невялікім райцэнтрыку чыноўніца ад адукацыі параіла бацькам тэрмінова звярнуцца да лагапеда, паколькі звярнула ўвагу на моцны беларускі акцэнт у дзіцяці. Пісьменнік заўважыў, што «заўсёды ведаў, адкуль уцёк і куды вярнуўся»[1].
У працэсе напісання раман меў працоўную назву «Канцлягер Сонейка».[2].
Назва
Назва кнігі адсылае да паэмы Францішка Багушэвіча «Кепска будзе», да яе галоўнага героя Аліндаркі. Метафара «Дзяцей Аліндаркі» ўзятая з эсэ Бахарэвіча «Бог ня роўна delete» (цыкл «Гамбурскі рахунак Бахарэвіча»). У эсэ Мацей Бурачок перадае спалоханаму Аліндарку дудку і той пачынае на ёй граць. Сам момант перадачы гэтай дудкі — ці то беларускай традыцыі — і з’яўляецца штуршком, які пераходзіць у раман. Але адрозніваецца сама свядомасьць рэцыпіентаў. Калі Аліндарка ў эсэ глядзіць на дудку неўразумела і паводзіць сябе з Бурачком пасіўна, то дзеці Аліндаркі — самі гаспадары свайго лёсу, актыўныя суб’екты дзеяння. І нават тыя казачныя прыгоды, у якія яны трапляюць, паўсталі ўласна з сітуацыі выбару, які здзяйсняецца імі самастойна[3].
Сюжэт
Беларускія нацыяналісты загуляліся ў Мову і Гісторыю. Яны не хочуць прымаць рэчаіснасці, у якой ніякай Мовы няма, а пануе адзін непахісны Язык. Больш за тое: валоданне Мовай лічыцца псіхічным і фізіялагічным адхіленнем — наступствамі пухліны пад языком, якую можна купіраваць у раннім дзяцінстве. У бацькоў, якія таемна вучаць малых размаўляць па-беларуску, спецыяльныя службы забіраюць дзяцей, высылаючы іх у папраўчыя піянерлагеры, дзе на дзяржаўныя гранты праводзіць свае эксперыменты доктар-самавук. Адзін з бацькоў выкрадае сына і дачку з папраўчага лагера і праз сваю нядбаласць пакідае адных у цёмным лесе. Далей мы бачым рэчаіснасць пераважна праз прызму карціны свету хлопчыка і дзяўчынкі, у якіх на вуснах перамяшаліся Мова ды Язык, а таксама тыя ідэалагемы, якія з дапамогай гэтых малаткоў забілі ў іх галовы дарослыя.
Кампазіцыя рамана сабраная вакол цэнтральнай лініі, у якасці якой Бахарэвіч ўзяў кананічны сюжэт з казкі братоў Грым «Гензель і Грэтэль». Гэтая фабула выкарыстоўваецца для таго, каб зноў падняць тэму беларускай гістарычнай траўмы — экспансіі моўнага імперыялізму, суіснуе з карыкатурным афіцыйным патрыятызмам і іранічна апісаным нацыяналізмам.
Героі
- Лёся/Сіа — дзяўчынку ў рамане завуць спачатку Сіа, потым Лёся.
- Лёччык — брат Лёсі.
- Бацька дзяцей — бацьку ў рамане не завуць ніяк. Ён проста Бацька.
- Доктар
Пераклады
У 2018 годзе ў Францыі ў незалежным выдавецтве Le Ver à soie раман выйшаў у перакладзе на французскую мову. Гэта першы ў гісторыі раман, перакладзены на французскую непасрэдна з беларускай мовы. Перакладчыцай выступіла Алена Лапатнёва, рэдактаркай — Віржыні Шыманец, заснавальніца выдавецтва. [4].
У 2018 годзе раман выйшаў у выдавецтве «Le ver a soie» ў французскім перакладзе.
У 2019 годзе ў берлінскім выдавецтве edition.fotoTAPETA выйшаў па-нямецку зборнік эсэістыкі «Парыж, Берлін і вёска» (з беларускай эсэ пераклалі Томас Вайлер і Ціна Вюншман). Раман «Сабакі Эўропы» выйшаў у маскоўскім выдавецтве «Время» ў аўтарскім перакладзе на рускую мову і трапіў у шорт-ліст прэміі «Большая книга». Вынікі прэміі будуць падведзеныя ў снежні 2019 года.
У 2020 годзе раман «Дзеці Аліндаркі» выйшаў у англійскім перакладзе ў Вялікабрытаніі, у выдавецтве Scotland Street Press у перакладзе Джыма Дынглі і Петры Рэйд[5].
Узнагароды
- Лаўрэат прэміі «Кніга году—2015» у намінацыі «Проза».[6]
- Трэцяе месца Літаратурнай прэміі імя Ежы Гедройца 2015 года.[7]
Зноскі
- ↑ web.facebook.com/alhierd.bacharevic
- ↑ "Альгерд Бахарэвіч: "У мяне ці не ўпершыню атрымалася цалкам чытэльная кніжка"". Будзьма беларусамі!. 16 кастрычніка 2014.
- ↑ "З надзеяй трапіць на мапу". Радыё Свабода. 27 лютага 2015.
- ↑ "Як «Дзеці Аліндаркі» загаварылі па-француску". Радыё Свабода. 17 лістапада 2018.
- ↑ web.facebook.com/alhierd.bacharevic
- ↑ "Вынікі прэміі Кніга году 2015".
- ↑ "Уручаная прэмія Гедройца 2015". Беларуски ПЭН-цэнтр. 1 чэрвеня 2015.