Браслаўскі павет (1921—1940): Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Радок 81: Радок 81:


У ліпені [[1920]] года тэрыторыя былога Ілукштанскага павета ў складзе шасці гмін агульнай плошчай 1,5 тыс. км² была перададзена [[Латвійская Рэспубліка|Латвіі]]<ref name="mielcarek">{{Cite book|last=Mielcarek |first=Adam Janusz|title=Podziały terytorialno - administracyjne II Rzeczypospolitej w zakresie administracji zespolonej|publisher=Wydawnictwo Neriton|location=Warszawa|data=2008}}</ref><ref name="łossowski">{{Cite book|last=Łossowski |first=P. |title=Łotwa nasz sąsiad|publisher=|location=Warszawa|data=1990}}</ref>.
У ліпені [[1920]] года тэрыторыя былога Ілукштанскага павета ў складзе шасці гмін агульнай плошчай 1,5 тыс. км² была перададзена [[Латвійская Рэспубліка|Латвіі]]<ref name="mielcarek">{{Cite book|last=Mielcarek |first=Adam Janusz|title=Podziały terytorialno - administracyjne II Rzeczypospolitej w zakresie administracji zespolonej|publisher=Wydawnictwo Neriton|location=Warszawa|data=2008}}</ref><ref name="łossowski">{{Cite book|last=Łossowski |first=P. |title=Łotwa nasz sąsiad|publisher=|location=Warszawa|data=1990}}</ref>.

[[Фаёл:Brasłaŭ, Sadovaja-Piaskovaja. Браслаў, Садовая-Пясковая (1930-39) (2).jpg|міні|злева|Будынак павятовага староства ў Браславе ў 1930-х гг.]]


Існуе разыходжанне ў вызначэнні прыналежнасці паўночна-заходніх гмін Браслаўскага павета (гміны Браслаў, Дрысвяты, Дукшты, Опса, Плюсы, Рымшаны, Слабодка, Смолвы і Відзы) на мяжы 1921—1922 гг. {{Dziennik Ustaw|rok=1922|numer=26|pozycja=213}} (Арт. 1) называе Браслаўскі павет адным з 5 паветаў (разам з Віленскім, Ашмянскім, Свянцянскім і Троцкім) [[Віленская зямля|Віленскай зямлі]], над якім была ўсталявана дзяржаўная ўлада ў 1922 годзе (гэта значыць тэрыторыі, якія ўваходзілі ў склад [[Сярэдняя Літва|Сярэдняй Літвы]]). З іншага боку, Паказальнік населеных пунктаў Польскай Рэспублікі, выдадзены [[Галоўнае статыстычнае ўпраўленне Польшчы|Галоўным статыстычным ўпраўленнем]] у 1923 годзе, называе Браслаўскі павет адным з паветаў (разам з Дунілавіцкім, Дзісенскім і Вілейскім), якія ў 1922 годзе былі перададзены з [[Навагрудскае ваяводства (Польшча)|Навагрудскага ваяводства]] і ў склад Віленскай зямлі, і прыводзіць адначасова падрабязную статыстыку для гэтых гмін з 30 верасня 1921 года. Таксама іншыя крыніцы (між іншым карты) падаюць інфармацыю пра далучэнне на мяжы 1921-22 гадоў да Сярэдняй Літвы Браслаўскага і Лідскага паветаў<ref>Andrzej Gawryszewski: ''Ludność Polski w XX wieku'', 2005</ref><ref>''Atlas Historyczny Polski'', PKWK, 1967</ref>. Разыходжанне ўзнікла праз розныя інтэрпрэтацыі, праведзеных на тэрыторыі Браслаўскага павета (а таксама [[Лідскі павет (1921—1940)|Лідскага павета]]) «выбараў у Віленскі сейм» на падставе пастановы Сейма Польшчы ад 16 лістапада 1921 года, якая паклала канец палітычнай барацьбе на гэтых тэрыторыях. Адам Мяльцарак сцвярджае, што Браслаўскі і Лідскі паветы фактычна да Сярэдняй Літвы не адносіліся<ref name= "mielcarek"/>.
Існуе разыходжанне ў вызначэнні прыналежнасці паўночна-заходніх гмін Браслаўскага павета (гміны Браслаў, Дрысвяты, Дукшты, Опса, Плюсы, Рымшаны, Слабодка, Смолвы і Відзы) на мяжы 1921—1922 гг. {{Dziennik Ustaw|rok=1922|numer=26|pozycja=213}} (Арт. 1) называе Браслаўскі павет адным з 5 паветаў (разам з Віленскім, Ашмянскім, Свянцянскім і Троцкім) [[Віленская зямля|Віленскай зямлі]], над якім была ўсталявана дзяржаўная ўлада ў 1922 годзе (гэта значыць тэрыторыі, якія ўваходзілі ў склад [[Сярэдняя Літва|Сярэдняй Літвы]]). З іншага боку, Паказальнік населеных пунктаў Польскай Рэспублікі, выдадзены [[Галоўнае статыстычнае ўпраўленне Польшчы|Галоўным статыстычным ўпраўленнем]] у 1923 годзе, называе Браслаўскі павет адным з паветаў (разам з Дунілавіцкім, Дзісенскім і Вілейскім), якія ў 1922 годзе былі перададзены з [[Навагрудскае ваяводства (Польшча)|Навагрудскага ваяводства]] і ў склад Віленскай зямлі, і прыводзіць адначасова падрабязную статыстыку для гэтых гмін з 30 верасня 1921 года. Таксама іншыя крыніцы (між іншым карты) падаюць інфармацыю пра далучэнне на мяжы 1921-22 гадоў да Сярэдняй Літвы Браслаўскага і Лідскага паветаў<ref>Andrzej Gawryszewski: ''Ludność Polski w XX wieku'', 2005</ref><ref>''Atlas Historyczny Polski'', PKWK, 1967</ref>. Разыходжанне ўзнікла праз розныя інтэрпрэтацыі, праведзеных на тэрыторыі Браслаўскага павета (а таксама [[Лідскі павет (1921—1940)|Лідскага павета]]) «выбараў у Віленскі сейм» на падставе пастановы Сейма Польшчы ад 16 лістапада 1921 года, якая паклала канец палітычнай барацьбе на гэтых тэрыторыях. Адам Мяльцарак сцвярджае, што Браслаўскі і Лідскі паветы фактычна да Сярэдняй Літвы не адносіліся<ref name= "mielcarek"/>.


[[1 студзеня]] [[1926]] года са складу [[Дзісенскі павет|Дзісенскага павета]] перададзены 8 гмін: [[гміна Богіна|Богіна]], [[гміна Чарасы|Чарасы]], [[гміна Друя|Друя]], [[гміна Ёды|Ёды]], [[гміна Лявонпаль|Лявонпаль]], [[гміна Мёры|Мёры]], [[гміна Новы Пагост|Новы Пагост]] і [[гміна Пераброддзе|Пераброддзе]], а [[гміна Дукшты]] перададзена са складу Браслаўскага павета ў [[Свянцянскі павет (Польшча)|Свянцянскі павет]]<ref>{{Dziennik Ustaw|rok=1925|numer=67|pozycja=472}}</ref>.
[[1 студзеня]] [[1926]] года са складу [[Дзісенскі павет (1921—1940)|Дзісенскага павета]] перададзены 8 гмін: [[гміна Богіна|Богіна]], [[гміна Чарасы|Чарасы]], [[гміна Друя|Друя]], [[гміна Ёды|Ёды]], [[гміна Лявонпаль|Лявонпаль]], [[гміна Мёры|Мёры]], [[гміна Новы Пагост|Новы Пагост]] і [[гміна Пераброддзе|Пераброддзе]], а [[гміна Дукшты]] перададзена са складу Браслаўскага павета ў [[Свянцянскі павет (Польшча)|Свянцянскі павет]]<ref>{{Dziennik Ustaw|rok=1925|numer=67|pozycja=472}}</ref>.


[[20 студзеня]] [[1926]] года Браслаўскі павет увайшоў у склад новаўтворанага [[Віленскае ваяводства (Польшча)|Віленскае ваяводства]] [[Польская Рэспубліка (1918—1939)|Польскай Рэспублікі]]. Раён з поўначы межаваў з [[Латвійская Рэспубліка|Латвій]], а з паўночнага ўсходу з [[Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка|Беларускай Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікай]].
[[20 студзеня]] [[1926]] года Браслаўскі павет увайшоў у склад новаўтворанага [[Віленскае ваяводства (Польшча)|Віленскае ваяводства]] [[Польская Рэспубліка (1918—1939)|Польскай Рэспублікі]]. Раён з поўначы межаваў з [[Латвійская Рэспубліка|Латвій]], а з паўночнага ўсходу з [[Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка|Беларускай Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікай]].

Версія ад 19:46, 14 сакавіка 2021

Браслаўскі павет
Краіна
Уваходзіць у
Адміністрацыйны цэнтр
Дата ўтварэння 31 кастрычніка 1919
Браслаўскі павет на карце

Браслаўскі павет (польск.: Powiat brasławski) — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка Віленскага ваяводства Польскай Рэспублікі. Адміністрацыйны цэнтр — горад Браслаў.

Гісторыя

Павет утвораны 31 кастрычніка 1919 г. у складзе Віленскай акругі Цывільнага кіраўніцтва ўсходніх земляў з часткі былых Новааляксандраўскага павета Ковенскай губерні (гміны Браслаў, Дрысвяты, Дукшты, Опса, Плюсы, Рымшаны, Слабодка, Смолвы і Відзы) і Ілукштанскага павета Курляндскай губерні (гміны Бароўка, Баруны, Дэмень, Калкуны, Скрудзеліна, Саланай). Часовай сядзібай уладаў стала мястэчка Браслаў[1][2].

У ліпені 1920 года тэрыторыя былога Ілукштанскага павета ў складзе шасці гмін агульнай плошчай 1,5 тыс. км² была перададзена Латвіі[2][3].

міні|злева|Будынак павятовага староства ў Браславе ў 1930-х гг.

Існуе разыходжанне ў вызначэнні прыналежнасці паўночна-заходніх гмін Браслаўскага павета (гміны Браслаў, Дрысвяты, Дукшты, Опса, Плюсы, Рымшаны, Слабодка, Смолвы і Відзы) на мяжы 1921—1922 гг. Dz. U. z 1922 r. Nr 26, poz. 213 (Арт. 1) называе Браслаўскі павет адным з 5 паветаў (разам з Віленскім, Ашмянскім, Свянцянскім і Троцкім) Віленскай зямлі, над якім была ўсталявана дзяржаўная ўлада ў 1922 годзе (гэта значыць тэрыторыі, якія ўваходзілі ў склад Сярэдняй Літвы). З іншага боку, Паказальнік населеных пунктаў Польскай Рэспублікі, выдадзены Галоўным статыстычным ўпраўленнем у 1923 годзе, называе Браслаўскі павет адным з паветаў (разам з Дунілавіцкім, Дзісенскім і Вілейскім), якія ў 1922 годзе былі перададзены з Навагрудскага ваяводства і ў склад Віленскай зямлі, і прыводзіць адначасова падрабязную статыстыку для гэтых гмін з 30 верасня 1921 года. Таксама іншыя крыніцы (між іншым карты) падаюць інфармацыю пра далучэнне на мяжы 1921-22 гадоў да Сярэдняй Літвы Браслаўскага і Лідскага паветаў[4][5]. Разыходжанне ўзнікла праз розныя інтэрпрэтацыі, праведзеных на тэрыторыі Браслаўскага павета (а таксама Лідскага павета) «выбараў у Віленскі сейм» на падставе пастановы Сейма Польшчы ад 16 лістапада 1921 года, якая паклала канец палітычнай барацьбе на гэтых тэрыторыях. Адам Мяльцарак сцвярджае, што Браслаўскі і Лідскі паветы фактычна да Сярэдняй Літвы не адносіліся[2].

1 студзеня 1926 года са складу Дзісенскага павета перададзены 8 гмін: Богіна, Чарасы, Друя, Ёды, Лявонпаль, Мёры, Новы Пагост і Пераброддзе, а гміна Дукшты перададзена са складу Браслаўскага павета ў Свянцянскі павет[6].

20 студзеня 1926 года Браслаўскі павет увайшоў у склад новаўтворанага Віленскае ваяводства Польскай Рэспублікі. Раён з поўначы межаваў з Латвій, а з паўночнага ўсходу з Беларускай Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікай.

Пасля ўз’яднання Заходняй Беларусі з БССР Браслаўскі павет 4 снежня 1939 года ў складзе Вілейскай вобласці. 15 студзеня 1940 года скасаваны, тэрыторыя падзелена на раёны[7].

Зноскі

  1. Dz. Urz. ZCZW z 1919 r. Nr 25, poz. 257
  2. а б в Mielcarek, Adam Janusz. Podziały terytorialno - administracyjne II Rzeczypospolitej w zakresie administracji zespolonej. Warszawa: Wydawnictwo Neriton. {{cite book}}: Невядомы параметр |data= ігнараваны (прапануецца |date=) (даведка)
  3. Łossowski, P. Łotwa nasz sąsiad. Warszawa. {{cite book}}: Невядомы параметр |data= ігнараваны (прапануецца |date=) (даведка)
  4. Andrzej Gawryszewski: Ludność Polski w XX wieku, 2005
  5. Atlas Historyczny Polski, PKWK, 1967
  6. Dz. U. z 1925 r. Nr 67, poz. 472
  7. Браслаўскі павет // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 2: Беліцк — Гімн / Рэдкал.: Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 1994. — 20 000 экз. — ISBN 5-85700-142-0.

Літаратура

Спасылкі