Антон Сцяпанавіч Барэйша

Антон Сцяпанавіч Барэйша
Дата нараджэння	1858(1858)
Месца нараджэння	х. Лубопаль, Пінскі павет, Мінская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	1924(1924)
Месца смерці	Сібір, РСФСР, СССР
Грамадзянства	Расійская імперыя→
Адукацыя	Санкт-Пецярбургскі дзяржаўны тэхналагічны інстытут
Веравызнанне	праваслаўе
Партыя	Народная воля
Асноўныя ідэі	народніцтва
Род дзейнасці	прафесійны рэвалюцыянер

Антон Сцяпанавіч Барэйша (1858, Пінскі павет Мінская губерня Расійская імперыя — 1924, Сібір СССР) — рускі рэвалюцыянер, народнік, сябра партыі «Народная воля».

Біяграфія

Беларус, з сялян Марачанскай воласці (Пінскі павет, Мінская губерня). Скончыў Беларускае рэальнае вучылішча.

Паступіў у 1877 годзе ў Тэхналагічны інстытут у Санкт-Пецярбургу.

Выключаны з другога курсу за ўдзел у студэнцкіх беспарадках. Не быў прыняты ў Пятроўскую земляробчую акадэмію і ў 1879 у жыў у с. Бацішчава (Смаленская губерня) у «інтэлігенцкай супольнасці» прафесара А. М. Энгельгардта. Падпарадкаваны ў сувязі з гэтым паліцэйскаму нагляду.

Вярнуўся ў Санкт-Пецярбург у студзені 1880 года Пад уплывам таварыша па рэальнаму вучылішчу І. Я. Грынявіцкага, разам з якім ён жыў, увайшоў з восені 1880 года ў нарадавольніцкую працоўную групу.

У канцы снежня 1880 года працаваў у нарадавольніцкай лятучай друкарні на Траецкай вуліцы (гаспадары М. Цяцёркам і Г. Гельфман), дзе друкавалася «Рабочая газета» і дзе сустракаўся з М. М. Каладкевічам, А. І. Жалябавым і Р. П. Ісаевым.

З пачатку студзеня па 3 сакавіка 1881 года працаваў у нарадавольскай друкарні на Падольскай вуліцы (гаспадары М. Ф. Грачэўскі і П. С. Іваноўская).

У пачатку сакавіка 1881 года з'ехаў у Маскву і ўдзельнічаў у абмеркаваннях плану прапаганды сярод працоўных з таварышамі. Жыў у Маскве па пашпарце Гарбунова.

У верасні 1881 года вярнуўся ў Санкт-Пецярбург, дзе жыў пад прозвішчам Ігнацьеў. Удзельнічаў у сходах нарадавольцаў і вёў прапаганду сярод рабочых.

Арыштаваны ў Санкт-Пецярбургу 18 снежня 1881 года пад прозвішчам селяніна Аляксея Мікалаева. Заключаны 26 снежня 1881 года ў Трубяцкі бастыён Петрапаўлаўскай крэпасці, 7 студзеня 1882 года пераведзены ў Дом папярэдняга зняволення; зноў утрымліваўся ў Трубяцкім бастыёне з 14 сакавіка 1882 года па 23 сакавіка 1883 года, пасля чаго зноў пераведзены ў Дом папярэдняга зняволення. Прыцягнуты да дазнання па справе тэрарыстычнай фракцыі рускай сацыяльна-рэвалюцыйнай партыі. Раскаяўся і даў падрабязныя паказанні. Па высачайшаму загаду ад 2 лютага 1883года адданы суду.

Судзіўся з 28 сакавіка па 5 красавіка 1883 года ў Асобай Прысутнасці Кіраўнічага Сената па працэсе 17-ці (Ю. М. Багдановіч, М. Ф. Грачэўскі, П. А. Целалаў, А. В. Прыбылёў і інш.)

Прысуджаны да пазбаўлення ўсіх правоў стану і да катаржных работ у рудніках на 15 гадоў, пры чым суд хадайнічаў аб замене гэтага пакарання ссылкай на пасяленне ў аддаленыя месцы Сібіры з пазбаўленнем усіх правоў стану.

Па найвышэйшай канфірмацыі прысуду 28 мая 1883 года сасланы ў менш аддаленыя месцы Сібіры з пазбаўленнем усіх правоў. Паселены ў г. Кірэнску (Іркуцкая губерня).

Каля 1886 года пераведзены ў вёску Варонінскую пад Кірэнскам.

У 1889 годзе пераехаў з дазволу на Ілімскі солевараны завод (Кірэнская акруга), дзе атрымаў месца працы.

У 1888 годзе ажаніўся з Сафіяй Андрэеўнай Івановай.

Па ужыванні да яго ў 1890 года маніфеста 15 мая 1883 года, а ў 1892 годзе — найвышэйшага указа 17 красавіка 1891 года атрымаў права прыпіскі ў мяшчане, а па заканчэнні 14-гадовага тэрміну ссылкі (з 7 жніўня 1883 года) — права абраць месца жыхарства па-за сталіцай і сталічнымі губернямі з падначаленнем на 5 гадоў галоснага нагляду і з аднаўленнем некаторых правоў.

У 1892 годзе пераведзены ў Ніжнеўдзінск і ў 1893 годзе прыпісаны да ніжнеўдзінскага мяшчанскага таварыства. У 1892 годзе атрымаў месца дарожнага майстра ў с. Кімільтэй (Ніжнеўдзінскі павет Іркуцкая губерня). У 1895—1900 гадах жыў у Кірэнску, служачы на параходзе «Сынок» гандлёва-прамысловай кампаніі «Громава А. І. і сыны».

У 1900 годзе з'ехаў з Сібіры і з 1902 года жыў у Ніжнім Ноўгарадзе, служачы ў волжскім параходстве Санкт-Пецярбургскай страхавой і транспартнай кампаніі «Надзея».

Памёр у Сібіры ў 1924 годзе.

Літаратура

• Борейшо Антон Степанович // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 73. — 737 с.

Спасылкі

• Борейша Антон Степанович(недаступная спасылка) (руск.)