Перайсці да зместу

Джалі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Панэлі Джалі ў грабніцы Акбара Вялікага  (руск.) каля Агры, Індыя

Джалі (jālī - «чысты») — назва каменнага перфарыраванага ці рашэцістага  (англ.) экрану  (англ.), як правіла, з арнаментам, які пабудаваны на аснове выкарыстання каліграфіі і геаметрыі. Гэтая форма архітэктурнага аздаблення распаўсюджана ў інда-ісламскай архітэктуры  (руск.) і ў цэлым у ісламскай архітэктуры[1].

Джалі дапамагае ў зніжэнні тэмпературы за кошт сціскання паветра, якое праходзіць праз адтуліны. Было заўважана, што ў вільготных месцах, напрыклад, у Керале і Конкане робяць вялікія адтуліны з агульнай паніжанай празрыстасцю па параўнанні з сухім кліматам рэгіёнаў Гуджарат і Раджастхан[2].

З-за кампактнасці жылых раёнах у сучаснай Індыі, джалі сталі больш рэдкімі, бо не забяспечваюць прыватнасць і бяспеку[3].

Раннія ўзоры джалі ствараліся разьбой па камені, як правіла, у геаметрычныя ўзоры  (англ.), пазней маголы выкарыстоўвалі вельмі тонка выразаныя арнаменты на расліннай аснове, як у Тадж-Махалы. Яны таксама часта дадавалі фларэнтыйскую мазаіку ў абрамленні, выкарыстоўваючы мармур і напаўкаштоўныя камяні[1][4].

Зноскі

  1. а б Lerner, p. 156
  2. Yatin Pandya on 'jaali' as a traditional element. Daily News and Analysis (16 кастрычніка 2011). Праверана 18 January 2016.
  3. Satyaprakash Varanashi. The multi-functional jaali. The Hindu (30 студзеня 2011). Праверана 18 January 2016.
  4. Introduction to Indian architecture.