Нікола Пашыч

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Нікола Пашыч
сербск.: Никола П. Пашић
Сцяг9-ы Старшыня міністэрства Сербіі
23 лютага 1891 — 22 жніўня 1892
Папярэднік Сава Груіч
Пераемнік Ёван Авакумавіч
Сцяг3-і Старшыня міністэрскага савета Сербіі
10 снежня 1904 — 28 мая 1905
Папярэднік Сава Груіч
Пераемнік Любамір Стаянавіч
Сцяг6-ы Старшыня міністэрскага савета Сербіі
29 красавіка 1906 — 20 ліпеня 1908
Папярэднік Сава Груіч
Пераемнік Петар Веліміравіч
Сцяг9-ы Старшыня міністэрскага савета Сербіі
24 кастрычніка 1909 — 4 ліпеня 1911
Папярэднік Стаян Навакавіч
Пераемнік Мілаван Мілаванавіч
Сцяг12-ы Старшыня міністэрскага савета Сербіі
12 верасня 1912 — 1 снежня 1918
Папярэднік Марка Трыфкавіч
Пераемнік Пасада скасавана
Сцяг1-ы Прэм'ер-міністр КСХС
1 снежня 1918 — 22 снежня 1918
Папярэднік Новая пасада
Пераемнік Стаян Проціч
Сцяг6-ы Прэм'ер-міністр КСХС
1 студзеня 1921 — 28 ліпеня 1924
Папярэднік Міленка Весніч
Пераемнік Любамір Давыдавіч
Сцяг8-ы Прэм'ер-міністр КСХС
6 лістапада 1924 — 8 красавіка 1926
Папярэднік Любамір Давыдавіч
Пераемнік Нікола Узунавіч

Нараджэнне 18 снежня 1845(1845-12-18)
Смерць 10 снежня 1926(1926-12-10) (80 гадоў)
Месца пахавання
Веравызнанне Сербская праваслаўная царква
Партыя
Адукацыя
Дзейнасць палітык, дыпламат
Навуковая дзейнасць
Навуковая сфера палітыка[2]
Аўтограф Выява аўтографа
Узнагароды
Ордэн Белага арла
Ордэн Белага арла
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Ні́кала П. Па́шыч (сербск.: Никола П. Пашић; 18 снежня 1845, Голям Ізвар (Велікі Ізвар), Сербія — 10 снежня 1926) — сербскі і югаслаўскі палітык і дыпламат, найбольш уплывовы з сербскіх палітыкаў у канцы XIX — пачатку XX стагоддзя, ідэолаг «Вялікай Сербіі». Двойчы займаў пасаду мэра Бялграда (1890—91 і 1897), некалькі разоў — прэм’ер-міністр Сербіі (1891—92, 1904—05, 1906—08, 1909—11, 1912—18) і прэм’ер-міністр Каралеўства сербаў, харватаў і славенцаў (1918, 1921-24, 1924-26).

Пытанне пра этнічную прыналежнасць Пашыча з’яўляецца спрэчным, як і для многіх іншых выдатных балканскіх дзеячаў. Ён нарадзіўся ў сям’і эмігрантаў-цынцараў (арамунаў) з Балгарыі. Пазней яго маці выйшла замуж за серба-пекара і прыняла яго прозвішча Пашыч, якое таксама перайшло да яе сына. Балгарскія крыніцы звычайна называюць Пашыча «балгарынам»[3].

Пашыч навучаўся ў Заечарскай гімназіі, але паколькі гімназія, па палітычных матывах, пераязджала з горада ў горад, ён таксама вучыўся ў Негаціне і Крагуевацы. У 1866 годзе паступіў на тэхнічны факультэт у Бялградзе, дзе за поспехі ў навучанні атрымаў у 1868 годзе дзяржаўную стыпендыю на навучанне ў Політэхнічнай школе ў Цюрыху для далейшай спецыялізацыі. Атрымаў інжынерную адукацыю, аднак толькі кароткі час працаваў на будаўніцтве чыгункі ВенаБудапешт, пасля чаго сышоў у палітыку, стаўшы ў 1881 г. заснавальнікам Народнай радыкальнай партыі.

Пашычу належыць фраза: Сербы — маленькі народ, але больш вялікага ад Канстанцінопаля да Вены няма.

Зноскі

  1. Deutsche Nationalbibliothek Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 31 снежня 2014.
  2. а б Czech National Authority Database Праверана 17 кастрычніка 2023.
  3. Чилингиров, Стилиян (1938, 1939, 1941, 1991, 2006). Какво е дал българинът на другите народи. {{cite book}}: Праверце значэнне даты ў: |year= (даведка)

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Mala Prosvetina Enciklopedija, Third edition (1985); Prosveta; ISBN 86-07-00001-2
  • Aleks Dragnić: Razvoj parlamentarizma u Srbiji u XIX veku (1989); Dečije novine; ISBN 86-367-0316-6
  • Vasa Kazimirović: Nikola Pašić i njegovo doba 1845—1926, Vol. I & II (1990); Nova Evropa; ISBN 86-7653-008-2, ISBN 86-7653-009-0
  • Đorđe Đ. Stanković: Nikola Pašić i Hrvati (1995); BIGZ; ISBN 86-13-00828-3
  • Miloš Trifunović: Istorija Radikalne stranke; arranged by Radoš Ljušić (1997)
  • Latinka Perović: Nikola Pašić u narodnoj skupštini (1997);
  • Đorđe Radenković: Pašić i Jugoslavija (1999); Službeni list SRJ; ISBN 86-355-0428-3
  • Milovan Vitezović: Nikola Pašić u anegdotama (2002); Službeni list SRJ; ISBN 86-7549-271-5
  • Miodrag Dimitrijević: Nikola Pašić u hodu istorije (2005);
  • Živorad Lazić: Pašić i četiri kralja (2005);
  • Vladimir Ćorović: Ilustrovana istorija Srba, Vol. VI (2006); Politika NM & Narodna Knjiga; ISBN 86-331-2525-0 (NK)
  • Шемякин А. Л. Идеология Николы Пашича. Формирование и эволюция (1868—1891). — М.: Индрик, 1998. ISBN 5-85759-080-9