Парыжская камуна (1789—1794)

Парыжская Камуна (фр.: Commune de Paris) — муніцыпальнае праўленне горада Парыж, з 1789 года да 9 тэрмідора (27 ліпеня) 1794 года. Такая назва даецца парыжскаму муніцыпалітэту з 10 жніўня 1792 года, калі на чале яго сталі Пеціён у якасці мэра, і Манюэль у якасці пракурора-сіндзіка.

Па загадзе Пеціёна каралеўская сям’я была пераведзена ў тампльскую турму. Калі Канвент замяніў сабой Заканадаўчы сход, члены камуны ўступілі ў барацьбу з міністрамі і жырандыстамі. Прапановы жырандыстаў у Канвенце супраць камуны былі адхіленыя і камуна з гэтага часу стала гуляць значную ролю ў палітычным жыцці Францыі: яна патрабавала і дамаглася стварэннярэвалюцыйнага трыбунала, суда над Дзюмур’е, арышту жырандыстаў; яна прыняла ўсе выключныя меры Канвента падчас тэрору. Ненавідзячы каталіцызм, камуна ўсталявала культ розуму, пры гэтым асабліва старалісяШамет і Эбер. Рабесп’ер, які загадаў іх гільяцінаваць, павінен быў прызнацца, што гэта значна пахіснула яго аўтарытэт. У новым сваім складзе, аднак, камуна да канца была аддана Рабесп’еру і абараняла яго. Пасля яго падзення, Канвент загадаў гільятыніраваць 73 члена камуны, уключаючы іх мэра, Флерыё-Леско.

Горад быў падзелены на 48 секцый (1795), з усталяваннем для кожнай з іх асаблівага муніцыпалітэта. Агульны савет камуны (Conseil général de la Commune) складаўся з 24 прадстаўнікоў парыжскага муніцыпалітэта, і ўсе яго пастановы мелі вялікі ўплыў на падзеі рэвалюцыі. Пасяджэння савета былі публічныя: зала пасяджэнняў мела асаблівыя месцы для публікі, якія былі заўсёды занятыя. Шамет, пракурор савета, штодня ўносіў туды масу прапаноў, якія і прымаліся сходам, за даволі рэдкімі выключэннямі. Большасць гэтых пастаноў прымалі і ўсе астатнія абшчыны рэспублікі.

Літаратура

• Равуненкаў У. Г. Парыжская камуна, 1792-1794. Ленінград : Выд-ва Ленингр. ун-та, 1976. 255 с.