Перайсці да зместу

Спіс кіраўнікоў Люксембурга

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Палац вялікіх герцагаў (1572-74) у горадзе Люксембург.

Кіраўнікі Люксембурга цяпер носяць тытул вялікіх герцагаў. Замак Люксембург быў пабудаваны ў 963 годзе графам Зігфрыдам, але тытул граф Люксембурга ўпершыню з'явіўся ў крыніцах толькі ў актах Вільгельма I на мяжы XI і XII стагоддзяў.

Графы Люксембурга

[правіць | правіць зыходнік]
Ардэнскі дом

Пасля смерці Конрада II, які не пакінуў сыноў, графства, у якім права на спадчыну перадавалася толькі па мужчынскай лініі, вярнулася ў склад Свяшчэннай Рымскай імперыі. Імператар тады ж перадаў графства графу Намюра Генрыху, маці якога была дачкой Конрада I Люксембургскага.

Намюрскі дом
Гогенштаўфены

Паколькі ў Генрыха не было сыноў, імператар перадаў графства Атону I, пфальцграфу Бургундыі.

У 1197 годзе Атон адмовіўся ад Люксембурга на карысць дачкі Генрыха, Эрмезінды.

Намюрскі дом
Лімбургскі дом
Герб графаў Лімбурга і Люксембурга

Герцагі Люксембурга

[правіць | правіць зыходнік]

У 1353 годзе Карл перадаў Люксембург свайму брату Венцэславу (Венцэлю), а ў 1354 годзе зрабіў Люксембург герцагствам.

Люксембургі

Пачынаючы з Венцэля II, герцагі Люксембурга перыядычна аддавалі яго пад заклад замежным прынцам. У выніку Люксембург перайшоў да герцагаў Бургундыі.

Тытулярныя герцагі

[правіць | правіць зыходнік]

Фактычныя кіраўнікі

[правіць | правіць зыходнік]
Люксембургі
Габсбургі
  • 14421457: Ладзіслаў Постум (1440—1457), сын папярэдняга, кароль Чэхіі і Венгрыі
  • 14571459: Ганна Габсбург (1432—1462), сястра папярэдняга
    муж: Вільгельм II (1425—1482), герцаг Люксембурга, ландграф Цюрынгіі (Вільгельм III). У 1459 годзе саступіў правы на Люксембург каралю Францыі
Валуа
  • 14591461: Карл VII (1403—1461), кароль Францыі
  • 14611461: Людовік XI (1423—1483), кароль Францыі, сын папярэдняга. Саступіў правы на Люксембург герцагу Бургундыі Філіпу Добраму ў знак удзячнасці за дапамогу, якую той аказаў яму ў перыяд, калі Людовік быў дафінам.
Люксембургі
  • 13881402: Ёст (1351—1411), пляменнік Карла IV, таксама маркграф Маравіі і Брандэнбурга, антыкароль Германіі з 1410
Валуа, Арлеанская галіна
Люксембургі
  • 14071411: Ёст (другі раз)
  • 14111443: Елізавета фон Гёрліц (1390—1451), пляменніца Венцэля II і Жыгімонта, дачка Іаана фон Гёрліц. Для выплаты абавязкаў прадала Люксембург герцагу Бургундыі Філіпу III Добраму
Валуа, Малодшы Бургундскі дом

Люксембург у складзе Бургундскай дзяржавы

[правіць | правіць зыходнік]
Валуа, Малодшы Бургундскі дом
Габсбургі

Падчас Вайны за іспанскую спадчыну 1701—1714 года за Люксембург у шэрагу іншых нідэрландскіх уладанняў Габсбургаў спрачаліся Філіп Анжуйскі (будучы Філіп V Іспанскі) і Карл Аўстрыйскі (будучы імператар Карл VI). У выніку ў 1713 годзе герцагства апынулася ў руках Карла.

  • 17131740: Карл IV (1685—1740), імператар Свяшчэннай Рымскай імперыі (Карл VI)
  • 17401780: Марыя-Тэрэзія (1717—1780), імператрыца Свяшчэннай Рымскай імперыі, дачка папярэдняга
    муж: Франц I Стэфан Латарынгскі (1708—1765), імператар Свяшчэннай Рымскай імперыі
Габсбургска-Латарынгскі дом
  • 17801790: Іосіф (17411790), імператар Свяшчэннай Рымскай імперыі (Іосіф II), сын Марыі Тэрэзіі і Франца I
  • 17801790: Леапольд (17471792), вялікі герцаг Тасканскі, імператар Свяшчэннай Рымскай імперыі (Леапольд II), брат папярэдняга
  • 17921794: Франц (17681835), апошні імператар Свяшчэннай Рымскай імперыі і першы аўстрыйскі імператар, сын папярэдняга

Ў 17941813 годзе Люксембург быў акупаваны Францыяй.

Па выніках Венскага кангрэса у 1815 годзе Люксембург атрымаў статус Вялікага герцагства і быў перададзены каралю Нідэрландаў Вілему I.

Аранская дынастыя

Вялікія герцагі Люксембурга

[правіць | правіць зыходнік]

Вілем III пакінуў толькі дачку, якая атрымала ў спадчыну каралеўства Нідэрланды. Але, паколькі ў Люксембургу права на спадчыну перадавалася толькі па мужчынскай лініі, то герцагам стаў бліжэйшы сваяк па мужчынскай лініі, якім быў герцаг Насау Адольф.

Дом Насау-Вейльбург
Пармскія Бурбоны
  • 19642000: Жан (1921—2019), сын Шарлоты і Фелікса
  • з 2000: Анры (нар. 1955), сын папярэдняга
  • Alfred Lefort. La Maison souveraine de Luxembourg. — Reims: F. Michaud, 1902. — 262 p.
  • LUXEMBOURG (англ.). Foundation for Medieval. Архівавана з першакрыніцы 22 лютага 2012. Праверана 7 лютага 2009.