Тамара Натанаўна Прэс

Тамара Натанаўна Прэс
руск.: Тамара Натановна Пресс
Род дзейнасці	лёгкаатлетка
Дата нараджэння	10 мая 1937(1937-05-10)
Месца нараджэння	Харкаў, Харкаўская вобласць, УССР, СССР
Дата смерці	26 красавіка 2021(2021-04-26) (83 гады)
Месца смерці	Масква, Расія
Грамадзянства	СССР  Расія
Партыя	КПСС
Узнагароды і прэміі
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Тамара Натанаўна Прэс (10 мая 1937, Харкаў, УССР — 26 красавіка 2021, Масква, Расія) — савецкая лёгкаатлетка, кідальніца дыска і штурхальніца ядра, трохразовая алімпійская чэмпіёнка, рэкардсменка свету. Заслужаны майстар спорту СССР (1960). Неаднаразовая чэмпіёнка Еўропы (3 разы ў 1958 і 1962) і СССР (16 разоў у 1958—1966).

Узнагароджана ордэнам Леніна, ордэнам «Знак Пашаны» і Ордэнам Дружбы, ордэнам Агенцтва бяспекі «Альфа» «За актыўны ўдзел у працы Асацыяцыі ветэранаў падраздзяленні „Антытэрор — Альфа“».

Біяграфія

Лёгкай атлетыкай Тамара, а потым і яе малодшая сястра Ірына, пачалі займацца ў Самаркандзе, куды яны эвакуіраваліся з бацькамі Цыляй Уладзіміраўнай Шэрман (1916—?), касіркай, і Натанам Ісакавічам Прэсам (1911—1942). Харкава ў пачатку вайны. Бацька па прыбыцці ва Узбекістан быў прызваны ў армію і загінуў на фронце 3 жніўня 1942 года ў раёне вёскі Ханіна Калінінскай вобласці.

Тамара была дзяўчынкай рослай з ярка выяўленымі атлетычнымі дадзенымі, што ў хуткім часе заўважыў вядомы трэнер па лёгкай атлетыцы Уладзімір Панцеляймонавіч Бесякерных, пад яго кіраўніцтвам Тамара Натанаўна стала чэмпіёнкай Узбекістана ў кіданні дыска. Аднак, разумеючы, што для далейшага ўдасканалення патрэбны будуць іншыя ўмовы, чым у іх у Самаркандзе, Бяссекерных напісаў ліст Аляксееву з просьбай узяць шэфства над маладой спартсменкай. Першыя сур’ёзныя поспехі прыйшлі да Тамары Натанаўны ў 1958 годзе, яна ўпершыню перамагла на чэмпіянаце СССР і ў дыску, і ў ядры, выйграла чэмпіянат Еўропы ў кіданні дыска з вынікам 53,32 м. Пазней яна 11 разоў абнаўляла сусветныя рэкорды, палепшыўшы за 10 гадоў. свае дасягненні: у кіданні дыска з 53,32 м да 59,70 м, а ў штурханні ядра з 17,25 м да 19,59 м.

У 1960 годзе на алімпійскіх гульнях у Рыме яна ўпершыню стала алімпійскай чэмпіёнкай у штурханні ядра, з вынікам 17,32 м. У Японію ў 1964 годзе Тамара Натанаўна ехала ў якасці фаварыта, з пятай спробы (з вынікам 57,27 м) здолела вырваць перамогу ў нямецкай дыскаболкі Інгрыд Лоц, апярэдзіўшы яе на 6 сантыметраў. Не менш упартая барацьба разгарнулася і ў бітве за золата ў штурханні ядра паміж Прэс і іншай прадстаўніцай ГДР — Рэнатэ Гарыш-Кульмбергер. І тым не менш Тамара здолела адолець суперніцу, усталяваўшы новы алімпійскі рэкорд — 18,14 м.

Скончыла Ленінградскі інжынерна-будаўнічы інстытут (1962) і Вышэйшую партыйную школу пры ЦК КПСС (1967). Член КПСС з 1962 года. Пасля заканчэння спартыўнай кар’еры Тамара Прэс займалася трэнерскай і навуковай работай.