Шанхайская група войск СПА

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Шанхайская група войск СПА
Дыслакацыя

Шанхайская група войск СПА — часовае аператыўнае аб’яднанне савецкіх войск у пасляваенны час, створанае для арганізацыі СПА Кітайскай Народнай Рэспублікі.

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

Пасля перамогі ў грамадзянскай вайне ў Кітаі камуністаў пад кіраўніцтвам Маа Цзэдуна ў кастрычніку 1949 года войскі Чан Кайшы партыі Гаміньдан былі выгнаныя з мацерыковай часткі краіны на Тайвань. Аднак баявыя дзеянні працягваліся. Гаміньданаўцы ўжывалі сілы авіяцыі і флоту супраць прыбярэжных гарадоў і раёнаў Кітая, грамадзянскіх і рыбалоўных судоў. Шанхай, з’яўляючыся буйным портам, стаў адной з асноўных мішэняў[1].

ВПС КНР мелі вельмі нізкую баяздольнасць і для абароны горада ад удараў з паветра на падставе савецка-кітайскіх дамоўленасцяў была разгорнута[1] групоўка савецкіх войск СПА пад камандаваннем генерал-лейтэнанта П. Ф. Баціцкага[2]. Групоўка створана на падставе пастановы Савета Міністраў СССР[3] для арганізацыі супрацьпаветранай абароны горада Шанхая 14 лютага 1950 года. Канчатковае фарміраванне планавалася скончыць да 23 сакавіка 1950 года.

Аб’яднанне ўключала авіяцыйную групу ў складзе 106-й знішчальнай авіяцыйнай дывізіі (на самалётах МіГ-15, Ла-11), змешаны авіяцыйны полк (Ту-2, Іл-10), 52-ю зенітную артылерыйскую дывізію, зенітны пражэктарны полк, авіяцыйную транспартную групу (на самалётах Лі-2) і часці забеспячэння. Камандаваў авіяцыйным складоўнікам Герой Савецкага Саюза генерал-лейтэнант авіяцыі С. В. Слюсараў[4].

Пры падтрымцы замежных вайскоўцаў створаны Цэнтр па падрыхтоўцы кітайскіх спецыялістаў[1], які дзейнічаў да лістапада 1953 года. З 1 жніўня 1950 года авіяцыйныя палкі групы паралельна з нясеннем баявога дзяжурства[5] прыступілі да перавучвання асабістага складу часцей СПА НВАК.

У кастрычніку 1950 года была створана змяшаная савецка-кітайская камісія, якая зрабіла адбор перавучанага лётнага складу, а таксама перадачу і прыём ваеннай тэхнікі і матэрыяльных сродкаў[1]. Паводле яе ацэнак, усё перададзенае знаходзілася ў добрым стане, а падрыхтаваныя кітайскія часці СПА былі здольныя да самастойнага вядзення бою з адзінкавымі і дробнымі групамі самалётаў праціўніка днём у простых метэаўмовах[1].

19 кастрычніка 1950 года ўся сістэма СПА Шанхая была перададзена камандаванню НВАК[1], а падраздзяленні групоўкі часткова былі вернуты ў СССР. Часці 106-й знішчальнай авіядывізіі перадыслакаваныя ў Паўночна-ўсходні Кітай на мяжу з КНДР, дзе пачалося фарміраванне 64-га знішчальнага авіяцыйнага корпуса[6].

Баявы склад[правіць | правіць зыходнік]

Усяго ў склад групы войск уваходзіла[1]:

  • 118 самалётаў;
  • 73 пражэктарных станцыі;
  • 13 радыётэхнічных станцыі;
  • 116 радыёстанцый і 31 радыёпрымач;
  • 436 адзінак аўтатранспарту.

Вынікі[правіць | правіць зыходнік]

Усяго авіяцыйныя часці групы здзейснілі[1]:

  • 238 вылетаў на прыкрыццё аэрадромаў і аб’ектаў Шанхая, на перахоп самалётаў праціўніка
  • 4676 вылетаў на вучэбна-баявую падрыхтоўку
  • 193 вылету на забеспячэнне палётаў транспартнай авіяцыі

У шасці паветраных баях лётчыкі збілі шэсць самалётаў праціўніка, не страціўшы пры гэтым ніводнага свайго[1]:

Людскія страты склалі:

  • Лётчык 351-га зап Макееў (7 сакавіка 1950 года, пры падзенні самалёта ў раёне Шаньдунскага паўвострава[1]);
  • Старшы лётчык 29-га гвардзейскага зап 324-й зад Прасцеракоў (20 сакавіка 1950 год)[1].

Крыніцы[правіць | правіць зыходнік]

  1. а б в г д е ё ж з і к л м н Коллектив авторов. Россия (СССР) в войнах второй половины XX века (участие российских (советских) военнослужащих в боевых действиях за пределами Российской Федерации (СССР) после Второй мировой (1946–2002)). — Триада-фарм. — М.: Триада-фарм, 2002. — 494 с. — (Государственная программа «Патриотическое воспитание граждан Российской Федерации на 2001–2005 годы». Институт Военной Истории Министерства Обороны Российской Федерации.). — 1000 экз.
  2. А — Бюро военных комиссаров / [под общ. ред. А. А. Гречко]. — М. : Военное издательство Министерства обороны СССР, 1976. — 637 с. — (Советская военная энциклопедия : [в 8 т.]; 1976—1980).
  3. Постановление Совета Министров СССР № 582-227сс от 14.02.1950 г.
  4. Коллектив авторов. Великая Отечественная: Комкоры. Военный биографический словарь / Под общей редакцией М. Г. Вожакина. — М.; Жуковский: Кучково поле, 2006. — Т. 2. — С. 419-420. — ISBN 5-901679-12-1.
  5. Шифротелеграмма военного министра СССР № 3365 от 13 июля 1950 г.
  6. Распоряжение начальника Генерального штаба № 5564 от 15 ноября 1950 г. «О создании оперативной группы 64-го истребительного авиационного корпуса».
  7. а б в г д А.Г.Ленский, М.М.Цыбин. Часть I // Советские Войска ПВО в последние годы Союза ССР. Справочник. — СПб.: ИНФО ОЛ. — С. 29. — 164 с. (с илл.) с. — (Организация войск). — 500 экз.
  8. а б Анохин В. А., Быков М. Ю. Все истребительные авиаполки Сталина. Первая полная энциклопедия. — Научно-популярное издание. — М.: Яуза-пресс, 2014. — С. 78, 867. — 944 с. — 1500 экз. — ISBN 978-5-9955-0707-9.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Коллектив авторов. Россия (СССР) в войнах второй половины XX века (участие российских (советских) военнослужащих в боевых действиях за пределами Российской Федерации (СССР) после Второй мировой (1946–2002)). — Триада-фарм. — М.: Триада-фарм, 2002. — 494 с. — (Государственная программа «Патриотическое воспитание граждан Российской Федерации на 2001–2005 годы». Институт Военной Истории Министерства Обороны Российской Федерации.). — 1000 экз.
  • Александр Котлобовский. Малая воздушная война в Китае. Уголок неба (2004). Дата обращения: 13 июня 2015.
  • Анохин В. А., Быков М. Ю. Все истребительные авиаполки Сталина. Первая полная энциклопедия. — Научно-популярное издание. — М.: Яуза-пресс, 2014. — С. 78, 867. — 944 с. — 1500 экз. — ISBN 978-5-9955-0707-9.
  • М. Ю. Быков. Все Асы Сталина 1936—1953 гг.. — Научно-популярное издание. — М.: ООО «Яуза-пресс», 2014. — С. 1342, 370. — 1392 с. — (Элитная энциклопедия ВВС). — 1500 экз. — ISBN 978-5-9955-0712-3.