SQLite

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
SQLite
Выява лагатыпа
Тып файлавая рэляцыйная сістэма кіравання базамі даных
Распрацоўшчык Дуэйн Рычард Хіп
Напісана на C, мова праграмавання[3]
Аперацыйная сістэма кросплатформавае праграмнае забеспячэнне
Першы выпуск жнівень 2000
Апошняя версія
  • 3.45.3 (15 красавіка 2024)[1]
Ліцэнзія Грамадскі набытак[2]
Сайт sqlite.org (англ.)
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы
Выява лагатыпа
Распрацаваны Дуэйн Рычард Хіп
Апублікаваны жнівень 2000
Тып фармату файлавая рэляцыйная сістэма кіравання базамі даных

SQLite (эс-кью-лайт) — рухавік базы даных, напісаны на мове праграмавання C. Не з’яўляецца асобнай праграмай; па сваім сэнсе гэта бібліятэка, якую распрацоўшчыкі праграмнага забеспячэння дадаюць у свае праграмы. Такім чынам, SQLite належыць да сямейства ўбудаваных (англ.: embedded) баз даных. Гэта найбольш шырока распаўсюджаны рухавік базы даных, паколькі ён выкарыстоўваецца некалькімі вядучымі вэб-браўзерамі, аперацыйнымі сістэмамі, мабільнымі тэлефонамі і іншымі ўбудаванымі сістэмамі.[4]

Многія мовы праграмавання маюць прывязкі (англ.: bindings) да бібліятэкі SQLite. Звычайна SQLite прытрымліваецца сінтаксісу PostgreSQL, але прадвызначана не забяспечвае праверку тыпаў.[5][6] Гэта азначае, што можна, напрыклад, уставіць тэкставы радок у цэлалікавы слупок.

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

Дуэйн Рычард Хіп распрацаваў SQLite вясной 2000 года, калі працаваў на кампанію General Dynamics па кантракце з ВМС ЗША.[7] Хіп займаўся распрацоўкай праграмы для сістэмы кантролю пашкоджанняў на борце эсмінцаў з кіраванымі ракетамі, якая першапачаткова выкарыстоўвала HP-UX з базай даных IBM Informix. SQLite пачынаўся як пашырэнне Tcl.[8]

У жніўні 2000 г. была выпушчана версія 1.0 SQLite са сховішчам на аснове gdbm (GNU Database Manager). У верасні 2001 года SQLite 2.0 замяніў gdbm уласнай рэалізацыяй B-дрэва і дадаў магчымасць транзакцый. У чэрвені 2004 года SQLite 3.0 дадаў інтэрнацыяналізацыю, яўную тыпізацыю і іншыя істотныя паляпшэнні, часткова прафінансаваныя America Online. У 2011 годзе Хіп абвясціў аб сваіх планах дадаць інтэрфейс NoSQL у SQLite, а таксама анансаваў UnQL, функцыянальны набор SQL, прызначаны для дакументна-арыентаваных баз даных.[9] У 2018 годзе SQLite прыняла Кодэкс паводзін (англ.: Code of Conduct), заснаваны на Правілах святога Бенедыкта, які выклікаў некаторыя спрэчкі і пазней быў перайменаваны ў Кодэкс этыкі.[10]

SQLite з’яўляецца адным з чатырох фарматаў, рэкамендаваных для доўгатэрміновага захоўвання набораў даных Бібліятэкай Кангрэса.[11] [12] [13]

Выкарыстанне[правіць | правіць зыходнік]

Аперацыйныя сістэмы[правіць | правіць зыходнік]

SQLite прадвызначана ўсталяваны ў: [14]

  • Android
  • BlackBerry 10
  • Fedora Linux — выкарыстоўваецца сістэмай кіравання пакетамі rpm
  • FreeBSD — выкарыстоўваецца сістэмай кіравання пакетамі
  • iOS
  • Mac OS X 10.4 і далей
  • NetBSD
  • NixOS — выкарыстоўваецца сістэмай кіравання пакетамі Nix
  • Red Hat Enterprise Linux — выкарыстоўваецца гэтак жа, як і ў Fedora
  • Solaris 10 — выкарыстоўваецца ў Service Management Facility
  • Symbian
  • Tizen
  • webOS
  • Windows 10 і далей [15]

Вэб-браўзеры[правіць | правіць зыходнік]

  • Браўзеры Google Chrome, Opera, Safari і браўзер Android дазваляюць захоўваць інфармацыю і атрымліваць яе з SQLite. Браўзеры на аснове Chromium таксама выкарыстоўваюць SQLite для захоўвання даных канфігурацыі, такіх як гісторыя наведванняў сайтаў, файлы cookie, гісторыя спамповак і г. д.[16]
  • Mozilla Firefox і Mozilla Thunderbird захоўваюць даныя канфігурацыі (закладкі, файлы cookie, кантакты і г.д.) ва ўнутраных базах даных SQLite.
  • Староннія дапаўненні могуць выкарыстоўваць JavaScript API для кіравання базамі даных SQLite.[17] [18]

Вэб-фрэймворкі[правіць | правіць зыходнік]

Іншыя[правіць | правіць зыходнік]

  • Adobe Systems выкарыстоўвае SQLite ў якасці фармату файла ў Adobe Photoshop Lightroom, стандартнай базы даных у Adobe AIR і ўнутры Adobe Reader.[14]
  • Як і ў многіх праграмах Apple, Photos унутрана выкарыстоўвае SQLite. [19]
  • Skype
  • Сістэма спадарожнікавай навігацыі BMW IDrive
  • Сістэмы TomTom GPS, для карт NDS
  • Audacity выкарыстоўвае SQLite ў якасці фармату файла, пачынаючы з версіі 3.0.0. [20]
  • Evernote выкарыстоўвае SQLite для захоўвання лакальных даных у Windows.

Гл. таксама[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі

  1. ↑ SQLite Release 3.45.3 On 2024-04-15 — 2024. Праверана 15 красавіка 2024.
  2. ↑ SQLite Copyright. sqlite.org. Праверана May 17, 2010.
  3. ↑ The sqlite Open Source Project on Open Hub: Languages Page — 2006. Праверана 18 ліпеня 2018.
  4. ↑ Most Widely Deployed SQL Database Estimates. SQLite.org. Праверана May 11, 2011.
  5. ↑ Owens, Michael (2006). "Chapter 4: SQL". The Definitive Guide to SQLite. Apress. p. 133. ISBN 978-1-59059-673-9. Праверана 30 December 2014.
  6. ↑ STRICT Tables.
  7. ↑ The Definitive Guide to SQLite. Apress.
  8. ↑ Well-Known Users Of SQLite. SQLite. Праверана August 5, 2015.
  9. ↑ Interview: Richard Hipp on UnQL, a New Query Language for Document Databases. InfoQ (4 жніўня 2011). Праверана October 5, 2011.
  10. ↑ McCarthy. SQLite creator crucified after code of conduct warns devs to love God, and not kill, commit adultery, steal, curse... (англ.). www.theregister.com. Праверана 17 лістапада 2022.
  11. ↑ LoC Recommended Storage Format. www.sqlite.org. Праверана 9 красавіка 2020.
  12. ↑ SQLite, Version 3. www.loc.gov (28 сакавіка 2017). Праверана 9 красавіка 2020.
  13. ↑ Recommended Formats Statement – datasets/databases. Library of Congress. Праверана 9 красавіка 2020.
  14. ↑ а б Well-Known Users Of SQLite. SQLite. Праверана August 5, 2015.«Well-Known Users Of SQLite».
  15. ↑ To use the version of SQLite that is installed with Windows (20 кастрычніка 2022).
  16. ↑ Location of Google Chrome history. www.foxtonforensics.com (6 кастрычніка 2020). Праверана 6 кастрычніка 2020.
  17. ↑ SQLite Manager – Get this Extension for 🦊 Firefox (en-US). Addons.mozilla.org (24 ліпеня 2018). Праверана 5 кастрычніка 2018.
  18. ↑ SQLite Reader – Get this Extension for 🦊 Firefox (en-US). Addons.mozilla.org (1 верасня 2018). Праверана 5 кастрычніка 2018.
  19. ↑ Using SQL to find my best photo of a pelican according to Apple Photo. Simon Willison’s Weblog. Праверана May 23, 2020.
  20. ↑ Audacity 3.0.0 Released(недаступная спасылка) (17 сакавіка 2021). Архівавана з першакрыніцы 14 жніўня 2023. Праверана March 17, 2021.

Знешнія спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=SQLite&oldid=4717089"