Іспанія ў Другой сусветнай вайне
Іспанія афіцыйна не ўдзельнічала ў Другой сусветнай вайне.
Нягледзячы на ідэалагічную блізкасць, у прыватнасці, антыкамунізм і антысаветызм дзяржаў восі, іспанскі дыктатар генерал Франсіска Франка быў супраць непасрэднага ўдзелу краіны ў вайне. Ва ўрадзе ў той час знаходзіліся як германафілы, так і англафілы. Калі пачалася вайна, міністрам замежных спраў быў англафіл Хуан Бейгбедэр-і-Ацьенса. Хуткае прасоўванне Германіі ў Еўропе прымусіла Франка замяніць яго на Рамона Серана Суньера, які лічыўся адным з галоўных прыхільнікаў далучэння Іспаніі да баявых дзеянняў. Пасля паражэнняў нацысцкай Германіі 1942 года на Усходнім фронце і ў Паўночнай Афрыцы Франка зноў змяніў курс, прызначыўшы міністрам Франсіска Гомеса-Хордана, які спачуваў брытанцам. Іншым уплывовым англафілам быў герцаг Альба, пасол Іспаніі ў Вялікабрытаніі.
У пачатку Другой сусветнай вайны Германія планавала захапіць брытанскі Гібралтар, які займаў стратэгічную пазіцыю над Гібралтарскім праліўвам, злучаючы Міжземнае мора з Атлантычным акіянам. Для гэтага Генштаб запланаваў на 1940—1941 год правядзенне аперацыі «Фелікс», падчас якой нямецкія войскі павінны былі штурмаваць Гібралтар з сушы, з тэрыторыі Іспаніі[1]. Афіцыйны Мадрыд адпрэчыў прапанову Гітлера захапіць брытанскае ўладанне[1][2][3]. Франка баяўся ўступаць у вайну на баку краін восі, разумеючы, што яго ўзброеныя сілы не змогуць абараніць Канарскія астравы і Іспанскае Марока ад брытанскага нападу[4]. Пазней іспанскі кіраўнік нават размясціў палявыя арміі ў Пірэнеях, баючыся магчымай нямецкай акупацыі Іберыйскага паўвострава.
Пры ўсім тым, у знак прызнання дапамогі, атрыманай ад Германія і Італіі падчас грамадзянскай вайны ў Іспаніі, рэжым Франка аказваў ім матэрыяльную і ваенную падтрымку, у тым ліку дазволіўшы добраахвотнікам ваяваць супраць СССР.
У цэлым, добраахвотнікі з ліку іспанскіх грамадзян служылі ў абодвух бакоў, у значнай ступені адлюстроўваючы сваю пазіцыю ў мінулай грамадзянскай вайне: калі франкісты змагаліся за краіны восі, то рэспубліканцы далучыліся да антыгітлераўскай кааліцыі.
Зноскі[правіць | правіць зыходнік]
- ↑ а б Bond 2003.
- ↑ November 19, 1940: Hitler urges Spain to grab Gibraltar (англ.)(недаступная спасылка). The History Channel. Архівавана з першакрыніцы 24 сакавіка 2018. Праверана 14 красавіка 2018.
- ↑ Operation Felix: Assault on Gibraltar (англ.). Архівавана з першакрыніцы 18 студзеня 2018. Праверана 14 красавіка 2018.
- ↑ Sager, Murray (July 2009). «Franco, Hitler & the play for Gibraltar: how the Spanish held firm on the Rock». Esprit de Corps
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Peter Bond $ Gry Iverslien. The Third Century 1904–2004 // 300 Years of British Gibraltar, 1704–2004. — Gibraltar: Peter-Tan Publishing Co., 2003. — 128 p.
Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]
- 1939-1945: The Spanish Resistance in France
- Nueve Company (French Second Armoured Division) Архівавана 24 ліпеня 2011.
- The Blue Division
- Spanish Involvement in World War II
- Operation Felix: Assault on Gibraltar
- Excerpt from Christian Leitz, «Spain and Holocaust»
- Libro Memorial. Españoles deportados a los campos nazis (1940—1945), Benito Bermejo and Sandra Checa, Ministerio de Cultura de España, 2006. Re-published in Portable Document Format.
- Los vascos y la II Guerra Mundial, Mikel Rodríguez, Euskonews & Media 301.
- Jimmy Burns, Papa Spy: Love, Faith & Betrayal in Wartime Spain. London, Bloomsbury, 2009. [1]