Мігель Сервет: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
др clean up, replaced: лёга → лога, — 27 кастрычніка 1553 → — {{ДС|27|10|1553}}, |Апісанне выявы = → |подпіс = , а у → а ў, рцыбі using AWB |
isolated cluster сірата0 replaced by сірата1. |
||
Радок 43: | Радок 43: | ||
== Знешнія спасылкі== |
== Знешнія спасылкі== |
||
* [http://www.miguelservetinvestigacion.com Мігель Сервет Даследаванняў] |
* [http://www.miguelservetinvestigacion.com Мігель Сервет Даследаванняў] |
||
⚫ | |||
{{Normdaten |
{{Normdaten |
||
Радок 57: | Радок 55: | ||
{{DEFAULTSORT:Сервет}} |
{{DEFAULTSORT:Сервет}} |
||
⚫ | |||
[[Катэгорыя:Асобы]] |
[[Катэгорыя:Асобы]] |
||
[[Катэгорыя:Антытрынітарыі]] |
[[Катэгорыя:Антытрынітарыі]] |
Версія ад 10:40, 29 верасня 2013
Мігель Сервет | |
---|---|
ісп.: Miguel Serveto y Conesa | |
Дата нараджэння | 29 верасня 1511 |
Месца нараджэння | Вільянуэва-дэ-Сіхена, каралеўства Арагон[1][2] |
Дата смерці | 27 кастрычніка 1553 (42 гады) |
Месца смерці | Жэнева |
Грамадзянства | Іспанія |
Род дзейнасці | урач, багаслоў, перакладчык, картограф, астраном, пісьменнік |
Навуковая сфера | тэалогія, медыцына |
Альма-матар | Тулузскі ўніверсітэт, Сарбона |
Вядомы як | Шаблон:Багаслоў/кат, медык |
Подпіс | |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Мігель Сервет (лац.: Michael Servetus, ісп.: Miguel Serveto y Conesa, 29 верасня 1511, Вільянуэва-дэ-Сіхена — 27 кастрычніка 1553, Жэнева) — іспанскі мысляр, тэолаг-антытрынітарый, прыродазнавец і ўрач.
Біяграфія
Вучыўся ў Сарагосе, Тулузе, Парыжы, дзе вывучаў матэматыку, геаграфію, астраномію, права, медыцыну. Мігель Сервет упершыню ў Еўропе апісаў малы круг кровазвароту.
У 1531 выходзіць у свет яго трактат «Аб памылках траічнасці», а праз год — другі трактат «Дзве кнігі дыялогаў пра Тройцу», які стаў адказам на палеміку ў сувязі з яго першай працай. Антытрынітарныя погляды Сервета выклікалі пратэст як у каталіцкім, так і ў пратэстанцкім свеце, і ён быў вымушаны хавацца, прыняўшы імя Міхаіла Віланавануса.
Пасля 1532 Сервет пасяляецца ў Ліёне. У гэты перыяд ён піша каментарыі да новага выдання «Геаграфіі» Пталамея, у якім, у прыватнасці, аднаўляе забыты прыярытэт Калумба ў адкрыцці Новага святла. У 1535-38 вывучае медыцыну ў Парыжскім універсітэце. Яго астралагічныя заняткі выклікалі незадаволенасць прафесараў універсітэта, справа разглядалася Парыжскім парламентам, пасля чаго Сервет быў вымушаны бегчы з горада. Ён жыве ў розных гарадах Францыі, займаючыся пад чужым імем медыцынскай практыкай.
Пасля 1540 становіцца асабістым урачом архібіскупа П'ера Пальм'е ў В'ене. Перапіска з Кальвінам, якую Сервет вядзе на працягу некалькіх гадоў, выяўляе поўную нязгоду ў поглядах, і Кальвін прылічае Сервет да ліку лютых ворагаў хрысціянскай рэлігіі. У 1553 годзе ў В'ене ананімна выходзіць галоўная праца Сервета «Аднаўленне хрысціянства». Лічачы бяздумным хрышчэнне немаўлят, Сервет мяркуе, што хрышчэнне павінна адбывацца ўжо ў сталым, свядомым узросце. Разглядаючы паняцце душы, Сервет паспрабаваў даць уяўленне аб крыві як месцазнаходжанне душы, упершыню ў Еўропе апісаў малы круг кровазвароту. Прыярытэт яго ў вывучэнні кровазвароту лічыўся бясспрэчным да таго часу, пакуль у 1929 у Дамаску не быў знойдзена рукапіс арабскага лекара Ібн-ан-Нафісы з апісаннем лёгачнага кровазвароту. Прамыя тэкставыя супадзенні ў апісаннях Сервета і Ібн-ан-Нафісы дазваляюць меркаваць знаёмства Сервета з тэкстам яго арабскага папярэдніка.
Кніга Сервета была прызнана ерэтычнай, а ўвесь тыраж яе знішчаны. Кніга выйшла з ініцыяламі M. S. V., што дазволіла інквізіцыі ўсталяваць аўтарства Сервета. Ён быў арыштаваны, але падчас судовага працэсу ўцёк з турмы і быў завочна прысуджаны да смерці. Пакінуўшы Францыю, Сервет, відаць, спрабаваў знайсці прытулак у Неапалі. Яго шлях ішоў праз Жэневу, дзе ён быў пазнаны Жанам Кальвіна і па прысудзе жэнеўскай кансісторыі спалены на вогнішчы. Ён увайшоў у гісторыю перш за ўсё як першая ахвяра пратэстанцкага фанатызму, і яго смерць паклала пачатак шматвяковай дыскусіі аб свабодзе сумлення. Першым працай на гэту тэму быў трактат вядомага італьянскага гуманіста Себасцьяна Кастэла «Аб ерэтыках» (1554). Вальтэр пісаў у «Вопыце аб норавах», што пакаранне Сервета зрабіла на яго большае ўражанне, чым усе вогнішчы інквізіцыі.
Зноскі
- ↑ Цяпер — у правінцыі Уэска, аўтаномная супольнасць Арагон, Іспанія.
- ↑ У Біяграпедыі ўказана месца нараджэння — Тудэла, Каралеўства Навара [Дзама В., Якушко И.. Сервет (Servet), Мигель . Биограпедия — Народная Энциклопедия Биографий (24 чэрвеня 2012). Архівавана з першакрыніцы 16 жніўня 2012. Праверана 13 жніўня 2012.]
Літаратура
- Bainton R. H. Hunted Heretic. A life and death of Michael Servetus. Boston, 1953.
- Baron Fernandez J. Miguel Servet. Su vida y su obra. Madrid, 1970.
- Savonarole. Michel Servet. Les grandes proces d'histoire. Paris, 1979.
- Gordon Kinder A. Michael Servetus. 1989.
Знешнія спасылкі
- Асобы
- Нарадзіліся ў Арагоне
- Нарадзіліся 29 верасня
- Нарадзіліся ў 1511 годзе
- Памерлі 27 кастрычніка
- Памерлі ў 1553 годзе
- Памерлі ў Жэневе
- Вучоныя паводле алфавіта
- Антытрынітарыі
- Багасловы XVI стагоддзя
- Багасловы Іспаніі
- Пакараныя смерцю вучоныя
- Постаці медыцыны XVI стагоддзя
- Постаці іспанскай медыцыны
- Рэфармацыя
- Спаленыя на кастры