Адольф Белакоз

Адольф Белакоз
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння	каля 1826
Месца нараджэння	Лешна, Ваўкавыскі павет, Гродзенская губерня, Літоўскае генерал-губернатарства, Расійская імперыя
Дата смерці	1895
Месца смерці	Сібір, Расійская імперыя
Альма-матар	Свіслацкая гімназія
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	выдавец, мемуарыст
Мова твораў	беларуская

Адольф Белакоз (каля 1826, маёнтак Лешна, Ваўкавыскі павет, Гродзенская губерня, цяпер Зэльвенскі раён, Гродзенская вобласць — 1902, паводле іншых звестак 1865; Сібір) — выдавец, мемуарыст.

Вучыўся ў Свіслацкай гімназіі. Служыў у Гродзенскім цывільным судзе. У пачатку 1860-х г. жыў у Беластоку. Уваходзіў у канспіратыўную арганізацыю «чырвоных». У беластоцкай падпольнай друкарні надрукаваў (разам з Б. Шварцэ) некалькі рэвалюцыйных выданняў, сярод іх — «Гутарка старога дзеда» і «Гутарка двух суседаў» (вядомы 4 нумары; па сутнасці, гэта было першае перыядычнае выданне на беларускай мове). У пачатку 1863 года стаў паўстанцкім начальнікам Беластока. У красавіку 1863 года арыштаваны і знаходзіўся пад следствам. Пасля вызвалення быў пад наглядам паліцыі. Зноў арыштаваны ў чэрвені 1863 года; высланы ў Пермскую губерню. Праз год паводле пастановы ваеннага суда сасланы ў Сібір. Напісаў успаміны пра перыяд 1862—1865 гадоў: пра беластоцкую падпольную арганізацыю, зняволенне ў Віленскай турме, ссылку ў Сібір. Рукапіс мемуараў загінуў.

Літаратура

• Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі. Энцыклапедычны даведнік у 10 тамах (15 кнігах). Т. 1. Абрамовіч—Кушаль. / Укладальнік Л. У. Маракоў. — Смаленск, 2003. — 480 с. — ISBN 985-6374-04-9.
  • Александровіч С. Х. Пуцявіны роднага слова. Мн., 1971. С. 19-24;
  • Революционная Россия и революционная Польша. М., 1967. С. 39-63;
  • Кісялёў Г. В. Сейбіты вечнага. Мн., 1963. С. 136—145;
  • ЭГБ, т. 1.