Анод

Анод (стар.-грэч.: ἄνοδοςἄνοδος — рух уверх) — дадатны полюс (клема) крыніцы электрычнага току (гальванічнага элемента, акумулятара, электрычнай машыны). Ад анода ў знешнім электычным ланцугу накіраваны электрычны ток^[1].

Анод у электрахіміі[правіць | правіць зыходнік]

Пры працэсах электролізу (атрыманне элементаў з солевых раствораў і расплаваў пад дзеяннем пастаяннага электрычнага току), анод — электрычнаму станоўчы полюс, на ім адбываюцца акісляльна-аднаўленчыя рэакцыі (акісленне), вынікам якіх, у пэўных умовах, можа быць разбурэнне (растварэнне) анода, што выкарыстоўваецца, да прыкладу, пры электрарафініраванні металаў.

Аноды — множны лік слова «анод»; гэтая форма ўжываецца пераважна ў металургіі, дзе прымяняюцца аноды для гальванікі, якія выкарыстоўваюцца для нанясення на паверхню вырабы пласта металу электрахімічным спосабам, альбо для электрарафініравання, дзе метал з прымешкамі раствараецца на анодзе і абложваецца ў вычышчаным выглядзе на катодзе. Асноўнае распаўсюджванне атрымалі аноды з цынку (бываюць сферычныя, адліваныя і катаныя, часцей выкарыстоўваюцца апошнія), нікеля, медзі (сярод якіх асобна вылучаюць медна-фосфарыстыя, маркі АМФ), кадмію (ужыванне якіх скарачаецца з-за экалагічнай шкоднасці), бронзы, волава (ужываюцца пры вытворчасці друкаваных плат у радыёэлектроннай прамысловасці), сплаву свінцу і сурмы, срэбра, золата і плаціны. Аноды з некаштоўных металаў прымяняюцца для павышэння каразійнай стойкасці, павышэння эстэтычных уласцівасцяў прадметаў і інш. мэт. Аноды з каштоўных металаў прымяняюцца гальванічным вытворчасцю для павышэння электраправоднасці вырабаў і інш.

Акрамя прымусовай арганізацыі карысных электрахімічных працэсаў, аноды ужываюцца і для абароны ад непажаданых наступстваў, пабочных электрахімічных працэсаў.

Анод у вакуумных электронных прыборах[правіць | правіць зыходнік]

У вакуумных электронных прыборах анод — электрод, які прыцягвае да сабе электроны, якія ляцяць, выпушчаныя катодам. У электронных лямпах і рэнтгенаўскіх трубках канструкцыя анода такая, што ён цалкам паглынае электроны. А ў электронна-прамянёвых прыборах анод з'яўляецца элементам электроннай гарматы. Ён паглынае толькі частка якія ляцяць электронаў, фармуючы пасля сябе электронны прамень.

Анод у паўправадніковых прыборах[правіць | правіць зыходнік]

Электрод паўправадніковага прыбора (дыёда, тырыстара), падлучаны да станоўчага полюсу крыніцы току, калі прыбор адкрыты (гэта значыць мае маленькі супраціў), называюць анодам, падлучаны да адмоўнага полюсу — катодам.

Знак анода і катода[правіць | правіць зыходнік]

У літаратуры сустракаецца рознае абазначэнне знака анода — «+» або «−», што вызначаецца, у прыватнасці, асаблівасцямі разгляданых працэсаў.

У электрахіміі прынята лічыць, што катод — электрод, на якім адбываецца працэс аднаўлення, а анод — той, дзе працякае акісленне^[2]. Пры працы электролізера (напрыклад, пры рафінаванні медзі) знешняя крыніца току забяспечвае на адным з электродаў лішак электронаў (адмоўны зарад), тут адбываецца аднаўленне металу, гэта катод. На адным электродзе забяспечваецца недахоп электронаў і акісленне металу, гэта анод.

У той жа час пры працы гальванічнага элемента (да прыкладу, медна-цынкавага), лішак электронаў (і адмоўны зарад) на адным з электродаў забяспечваецца не вонкавай крыніцай току, а ўласна рэакцыяй акіслення металу (растварэння цынку), то ёсць тут адмоўным, калі прытрымлівацца прыведзеным вызначэнні, будзе ўжо анод. Электроны, праходзячы праз вонкавы ланцуг, выдаткоўваюцца на праходжанне рэакцыі аднаўлення (медзі), то ёсць катодам будзе з'яўляцца станоўчы электрод.

У адпаведнасці з такім тлумачэннем, для акумулятара анод і катод мяняюцца месцамі ў залежнасці ад кірунку току ўнутры акумулятара^[3]^[4].

У электратэхніцы анод — станоўчы электрод, ток цячэ ад анода да катода, электроны, адпаведна, наадварот.

Гл. таксама[правіць | правіць зыходнік]

Катод
Катодная абарона
Электроліз
Мнеманічныя правілы запамінання знака анода

Зноскі

↑ Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 1: А — Аршын / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 1. — 552 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0036-6 (т. 1).
↑ Антропов Л. И. Теоретическая электрохимия : Учеб. для хим.-технолог. спец. вузов. — 4-е изд., перераб. и доп. — М. : Высш. шк., 1984. — С. 13.
↑ Левин А. И. Теоретические основы электрохимии. — М.: Металлургиздат, 1963. — С. 131.
↑ Справочник по электрохимии / Под ред. А. М. Сухотина. — Л. : Химия, 1981. — С. 405.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Анод // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.
Анод ў Вялікай Савецкай Энцыклапедыі
Ці ведаем мы, што такое АНОД?
Рэкамендацыі ІЮПАК па выбары знака для велічынь аноднага і катоднага токаў(недаступная спасылка)

[1] Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 1: А — Аршын / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 1. — 552 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0036-6 (т. 1).

[2] Антропов Л. И. Теоретическая электрохимия : Учеб. для хим.-технолог. спец. вузов. — 4-е изд., перераб. и доп. — М. : Высш. шк., 1984. — С. 13.

[3] Левин А. И. Теоретические основы электрохимии. — М.: Металлургиздат, 1963. — С. 131.

[4] Справочник по электрохимии / Под ред. А. М. Сухотина. — Л. : Химия, 1981. — С. 405.

[1]

[2]

[3]

[4]