Арн Тамарэс
Арн Тамарэс | |
---|---|
![]() | |
Асабістыя звесткі | |
Псеўданімы | אחד הרבנים המרגישים |
Дата нараджэння | 1869[1] |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 10 жніўня 1931[2] ці 12 жніўня 1931[1] |
Месца смерці | |
Грамадзянства | |
Альма-матар | |
Прафесійная дзейнасць | |
Род дзейнасці | рабін |
![]() |
Арн-Шмуіл Тамарэс (1869, вёска ля Малеча — 12 жніўня 1931, Варшава ці Мілейчыцы) — яўрэйскі рэлігійны дзеяч, мысліцель, публіцыст. Пісаў на іўрыце і ідышы.
Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]
Нарадзіўся ў вёсцы блізка ад Малеча Пружанскага павета ў беднай сям’і. Бацьку звалі Мойша-Янкеў, прадзед — малецкі цадзік рэб Арэле. Бацькі трымалі карчму. У маленстве быў вельмі чуллівым, вырас на ўлонні прыроды. Бываў на суседнім двары; аднойчы прыйшла вестка, што суседаў сын памёр на вайне, якую царызм тады вёў з Турцыяй. У хлопчыка з’явіліся антываенныя погляды. Вучыўся ў хедары, бэйс-мідрашы. Усе ведалі яго розум і незвычайныя думкі. У 19 гадоў адправіўся ў Коўна, вучыўся з мусарнікамі, потым 2 гады ў Валожынскім ешыбоце. У Валожыне далучыўся да групы духоўных сіяністаў Хібат Ціен. З узнікненнем палітычнага сіянізму падтрымліваў і яго, быў на з’ездзе ў Вільні, на IV кангрэсе ў Лондане дэлегат ад Брэста (абодва 1900). Пасля з’ездаў расчараваўся ў гэтым руху. У 1893 стаў рабінам у Мілейчыцах Брэсцкага павета, заняў пасаду свайго цесця-пакойніка. У 1912 атрымаў ад рабіна Хаіма Чарновіча запрашэнне ўзначаліць ешыбот і семінарыю ў Адэсе, наведаў горад, адмовіўся ад прапановы. Выступаў супраць палітычнага сіянізму, нацыяналізму, сацыялізму, супраць устарэлых звычак у артадаксальнай веры. Прапаноўваў пацыфізм, тэрытарыялізм, яўрэйскую каланізацыю Крыма. У апошнія гады падтрымліваў рух Агудас.
Першы артыкул у газеце Ха-меліц (1899 год, № 56). Друкаваўся пераважна ў іўрыцкіх газетах, часам у народна-яўрэйскіх. На ідышы напісаў успаміны, па просьбе З.Рэйзена.
Аўтар наступных кніг:
- Сефер хаяхадут вехахерут (выдаўцы Бялік, С.Барышкін, 1905)
- Мусар хатора вехаяхадут, (Вільня: выд. Гарбера 1912)
- Сефер хаэмуна хатэхора вехадат хахамоніт (Адэса: Н.Гальпрын, 1912)
- Кнесет ісроэл умілхамот хагоім (Варшава 1920)
- Яд ахарон (Пётркаў 1923)
- Фарн цар фун а нідрэф (Пётркаў 1927 ці 28) — на ідышы, аб справе Кестэнберга ў Радаме
- Шэлошан зівугім білці хагунім (1930)
Крыніцы[правіць | правіць зыходнік]
Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]
- Аўтабіяграфія ў англійскім перакладзе Ri J. Turner. Частка 1
- Tamares, Arn-Shmuel
- Milejczyce, rabin Shmuel Tamares