Перайсці да зместу

Балійская мова

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Балійская
Саманазва Basä Bali
Краіны Інданезія
Рэгіёны Балі
Агульная колькасць носьбітаў 3690 тыс. (2011)
Класіфікацыя
  • аўстранезійская
    • малайска-палінезійская
      • малайска-сумбаўская
        • балі-сасакская
Пісьменнасць балійскае пісьмо[d] і лацінскае пісьмо
Моўныя коды
ДАСТ 7.75–97 бал 078
ISO 639-1
ISO 639-2 ban
ISO 639-3 ban
WALS bal
Ethnologue ban
ABS ASCL 6514
Код мовы BPS 0096 0
IETF ban
Glottolog bali1278
Вікіпедыя на гэтай мове


Балійская мова (Basä Bali) — аўстранезійская мова, родная мова балійцаў. Распаўсюджана пераважна ў інданезійскай правінцыі Балі.

Карта распаўсюджання большасці балійскай мовы на некалькіх астравах Інданезіі — Балі, Нуса-Пеніда, Ламбок і Усходняя Ява.
Жанчына гаворыць па-балійску.

Балійская мова належыць да балі-сасакскіх моў малайска-палінезійскай групы аўстранезійскай моўнай сям’і. З сярэднявечча знаходзілася пад значным уплывам яванскай мовы, адкуль запазычвалася пераважна лексіка. Старажытнаяванская літаратурная мова каві выкарыстоўваецца ў рэлігійнай практыцы на Балі і цяпер.

Для балійскай мовы характэрны вялікая колькасць выбухных зычных (8 з 17) і націск на апошні склад.

Вылучаецца шэраг дыялектаў, асабліва моцныя адрозненні ад стандартаў маюць дыялекты дарма лаксана жыхароў суседняга з Балі вострава Пеніда і балі ага, распаўсюджаны ў некаторых горных раёнах Балі. Апошні амаль не зведаў уплыву каві і часам вылучаецца ў асобную мову.

У выніку пашырэння інданезійскай мовы колькасць балійцаў, якія стала размаўляюць на роднай мове ў паўсядзённым жыцці, у наш час паступова скарачаецца.

Балійская пісьмовасць каракан на аснове старажытнаіндыйскага пісьма брахмі вядома з XI ст. і шырока ўжываецца і ў нашы дні. Прыклад запісу на каракан:

Запіс на каракан

У XX ст. таксама распаўсюдзіўся алфавіт тулісан Балі на аснове лацінкі. Ім карыстаюцца ў школьнай адукацыі і сродках масавай інфармацыі.