Барбара Петразолін-Скаўроньска

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Барбара Петразолін-Скаўроньска
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння 24 ліпеня 1937(1937-07-24)[1]
Месца нараджэння
Дата смерці 22 кастрычніка 2023(2023-10-22)[3] (86 гадоў)
Месца смерці
Пахаванне
Грамадзянства
Бацька Віктар Петразолін[d]
Маці Ядвіга Петразолін народжаная Каладкевіч
Дзеці Кшыштаф Скаўроньскі[d]
Альма-матар
Месца працы
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці гісторык, энцыклапедыст, рэдактар, рэдактар, публіцыстка, пісьменніца
Грамадская дзейнасць
Член у
Узнагароды
сярэбраны медаль «За заслугі ў культуры Gloria Artis» сярэбраны крыж Заслугі афіцэр ордэна Адраджэння Польшчы кавалер ордэна Адраджэння Польшчы медаль Стагоддзя вяртання незалежнасці
Заслужаны дзеяч культуры Польшчы
нагрудны знак «За заслугі перад польскай культурай» Medal of the National Education Commission Badge "Well-deserved for Warsaw"

Барбара Анна Петразолін-Скаўроньска (польск.: Barbara Anna Petrozolin-Skowrońska ; нарадзілася 24 ліпеня 1937 ў Варшаве[4], памерла 22 кастрычніка 2023 там жа[4]) — польскі гісторык, энцыклапедыст, выдавец, галоўны рэдактар энцыклапедыі PWN (1990—1998).

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Барбара Петразолін-Скаўроньска нарадзілася 24 ліпеня 1937 года ў Варшаве. Вайну і акупацыю перажыла ў варшаўскай Саскай Кэмпе, з якой была цесна звязана да канца жыцця[4]. У 1955—1961 гадах вывучала гісторыю ў Варшаўскім універсітэце. Там скончыла дактарантуру (1962—1966) па спецыяльнасцях: гісторыя друку, гісторыя польскай інтэлігенцыі ў 19-20 стагоддзях[5][6].

У 1966—1990 гадах была рэдактарам энцыклапедыі PWN. Аўтар артыкулаў Вялікай універсальнай энцыклапедыі PWN. Ва ўніверсальных энцыклапедыях PWN з 1970-х гг. і 80. была аўтарам запісаў і рэдактарам раздзелаў: гісторыя Польшчы 19 ст. і гісторыя прэсы. З 1990 па 1998 год была галоўным рэдактарам энцыклапедыі PWN[5]. Яна апублікавала, між іншым, Encyklopedia Warszawy (1994, дадатак 1996) і Nowa Encyklopedia Powszechna (т. 1-6, 1995—1996, дадатак 1997)[4]. З 2002 г. была намеснікам галоўнага рэдактара часопіса «Wydawca»[6].

Цікавілася гісторыяй друку і выдавецтваў[7]. Пісала пра Студзеньскае паўстанне (у тым ліку кнігу Przed tą nocą — Перад гэтай ноччу) і гісторыю польскай інтэлігенцыі (у тым ліку адзначаную прэміяй біяграфію Тытуса Халубіньскага). Публікавала артыкулы пра польскі лібералізм[8] [9], польскую інтэлігенцыю (у тым ліку Нарцыз Жміхоўскую [10]) і гістарычную прэсу (у тым ліку часопіс «Сфінкс»[11]). Рэдагавала «Nieświeskie wspomnienia» — успаміны жыхароў Нясвіжа (палякаў, беларусаў, габрэяў, рускіх)[4], адкуль родам яе маці[12].

Займалася эсэістыкай, друкавалася ў такіх часопісах як: «Kultura», «Literatura», «Mówią Wieki». У 1973—1981 гадах супрацоўнічала з Польскім радыё, дзе, між іншым, ініцыявала цыкл «Радыёпартрэты палякаў»[5][6].

Звязана са Студыяй гісторыі інтэлігенцыі Інстытута гісторыі Польскай акадэміі навук[13]. У 1970—2023 гадах належала да Польскага таварыства кнігавыдаўцоў (PTWK) — генеральны сакратар PTWK (2000—2005). Член Асацыяцыі польскіх журналістаў (з 1978 г.), Таварыства аматараў гісторыі (з 1980 г., у кіраўніцтве ў 1996—2001 гг.), Таварыства сяброў Варшавы (TPW), Асацыяцыі «Адкрытая Рэспубліка» (Otwarta Rzeczpospolita)[14].

Дачка Віктара Петразоліна і Ядвігі Петразолін народжанай Каладкевіч[12]. Жыла ў Саскай Кэмпе ў Варшаве. Пахавана на могілках Старыя Павонзкі ў Варшаве[4].

Узнагароды[правіць | правіць зыходнік]

Кніжныя выданні[правіць | правіць зыходнік]

  • «Inteligencja Warszawy przed powstaniem styczniowym» ["Варшаўская інтэлігенцыя перад Студзеньскім паўстаннем"], w: Inteligencja polska XIX i XX w., red. Ryszarda Czepulis-Rastenis, t.4, IH PAN/PWN, Warszawa 1985.
  • Nieświeskie wspomnienia [Нясвіжскія ўспаміны](Stowarzyszenie Nieświeżan, т. I, 1999, т. II Łośgraf 2004).
  • Przed tą nocą [Перад гэтай ноччу] IW Pax 1988, ed. 2, PWN 1997, у 2013 г. пад змененай назвай Przed nocą styczniową (Zysk i S-ka, 2013).
  • Król Tatr z Mokotowskiej 8. Portret Doktora Tytusa Chałubińskiego [Кароль Татраў з Макатоўскай 8. Партрэт доктара Тытуса Халубінскага] (Iskry 2005, 2011).
  • Zofia Wóycicka. Szkic do portretu [Зоф’я Вуйціцкая. Эскіз да партрэта] (TPW Oddział Powiśle, 2013).

Крыніцы[правіць | правіць зыходнік]

  1. ↑ Czech National Authority Database Праверана 8 чэрвеня 2022.
  2. ↑ а б в https://wydawca.com.pl/2023/10/16/lpk-barbara-petrozolin-skowronska/
  3. ↑ https://www.pap.pl/aktualnosci/zmarla-barbara-petrozolin-skowronska-historyk-i-dziennikarka-byla-redaktor-naczelna
  4. ↑ а б в г д е redakcja. Пахаванне Барбары Петразолін-Скаўроньскай адбудзецца 6 лістапада Радыё Ўнэт . radiounet.fm (5 лістапада 2023). Праверана 20 лістапада 2023.(недаступная спасылка)
  5. ↑ а б в Wnet, Redakcja. Zmarła Barbara Petrozolin-Skowrońska (1937-2023). Była redaktor naczelna Encyklopedii PWN(нявызн.). WNET.fm (23 кастрычніка 2023). Праверана 20 лістапада 2023.
  6. ↑ а б в г д LPK: Barbara Petrozolin-Skowrońska - Wydawca(нявызн.) (16 кастрычніка 2023). Праверана 20 лістапада 2023.
  7. ↑ Барбара Петразолін-Скаўроньска, Badania nad encyklopedią: luksus czy konieczność? («Przegląd Księgarski i Wydawniczy» 1972 nr 17-18).
  8. ↑ Барбара Петразолін-Скаўроньска, Z dziejów liberalizmu polskiego : partie liberalno-demokratyczne inteligencji w Królestwie Polskim, 1905—1907 («Dzieje Najnowsze», 1971, nr 3) ; Б. Петразолін-Скаўроньска, Próba utworzenia w Warszawie w latach 1907—1908 nowego tygodnika liberalnego w świetle listów Tadeusza Micińskiego, Gustawa Daniłowskiego i Jana Lorentowicza (Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego 8/3, 1969, s. 371—384).
  9. ↑ Maciej Janowski, Polish Liberal Thought Before 1918, Central European University Press, 2004, x-xi; 122—123, ISBN 978-615-5053-97-9 [Праверана 20 лістапада 2023.] (ang.).
  10. ↑ Барбара Петразолін-Скаўроньска, Cytadela w życiu politycznym Warszawy przed powstaniem styczniowym (Niepodległość i Pamięć 5/3 (12), 1998, s. 69-78).
  11. ↑ Барбара Петразолін-Скаўроньска, «Sfinks» w latach 1908—1913 (Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego, Tom 2 (1963), s. 115—150).
  12. ↑ а б Barbara Korwin-Petrozolin h. Ślepowron. Sejm-Wielki.pl. Праверана 21 лістапада 2023.
  13. ↑ Maciej Janowski In Memoriam: Jerzy Jedlicki (4.VI.1930 — 31.I.2018) (Polish) // Kwartalnik Historyczny. — 2019. — В. 4. — Т. 126. — С. 851–867. — ISSN 0023-5903.
  14. ↑ Żegnamy Barbarę Petrozolin-Skowrońską « Otwarta Rzeczpospolita. www.otwarta.org. Праверана 20 лістапада 2023.
  15. ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 9 maja 2011 r. o nadaniu orderów. isap.sejm.gov.pl. Праверана 20 лістапада 2023.
  16. ↑ Barbara Petrozolin-Skowrońska pośmiertnie odznaczona przez prezydenta - Wiadomości - polskieradio24.pl(нявызн.). polskieradio24.pl. Праверана 20 лістапада 2023.
  17. ↑ Lista laureatów Medalu Zasłużony Kulturze Gloria Artis - Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego - Portal Gov.pl(нявызн.). Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Праверана 20 лістапада 2023.

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Барбара_Петразолін-Скаўроньска&oldid=4636791"