Берасцейскі праспект (Кіеў)

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Берасцейскі праспект
Кіеў
укр.: Берестейський проспект
Фатаграфія
Агульная інфармацыя
Краіна  Украіна
Горад Кіеў
Акруга Шуляўка, Грушкі, Казённыя дачы, Ніўкі, Галаганы, Святошын, Белічы
Раён Шаўчэнкаўскі, Саламянскі, Святошынскі
Працягласць 11,8 км
Найбліжэйшыя
станцыі метро		 Політэхнічны інстытут,
Шуляўская, Берасцейская,
Ніўкі, Святошын,
Жытомірская
Ранейшыя назвы Брэст-Літоўскі праспект, праспект Перамогі
Назва ў гонар Брэст
Паштовы індэкс 01135, 03047, 03056, 03057, 03062, 03113, 03115, 03179, 03680, 04116
Map
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Берасцейскі праспект (укр.: Берестейський проспект) — праспект у Шаўчэнкаўскім, Саламянскім, Святошынскім раёнах горада Кіева. Адна з самых доўгіх магістралей горада (11,5 км). На гэтым праспекце размешчана 6 станцый метро.

Праходзіць ад Галіцкай плошчы да Брэст-Літоўскай шашы. Мае па 4 паласы руху ў кожным кірунку. Транспартныя патокі падзеленыя. Пешаходныя пераходы праз праспект толькі па падземных пераходах і мастах. Вырашаная хуткасць руху па праспекце 60 км/г.

Берасцейскі праспект з’яўляецца часткай украінскай магістралі М06, якая, у сваю чаргу — часткай міжнароднай трасы E40.

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

Галоўны корпус КПІ

Праспект вядомы з першай паловы XIX стагоддзя як Жытомірская і Кіева-Брэсцкая шашы. З канца XIX стагоддзя, з пачатку яго забудовы, называўся Брэст-Літоўская шаша, з 1964 года — Брэст-Літоўскі праспект (канчатковая частка Брэст-Літоўскай шашы фактычна і цяпер захавала ранейшы назоў). Сумяшчаў горад з дачнай зонай (прыватныя хутары Стрэльна, Сан-Сусі — злева, Сант-Мары, Ніўкі — справа). У 1857 годзе на праспекце была пабудавана Трыумфальная брама (пасля разабраны).

З 1985 года называўся праспектам Перамогі. У тым жа годзе да праспекта далучана частка бульвара Шаўчэнкі (на адрэзку: плошча Перамогі (сучасная Галіцкая) — Паветранафлоцкі шляхаправод) і на доме № 2 зроблена аннотационный надпіс аб тым, што праспект названы ў азнаменаванне 40-годдзя перамогі савецкага народа ў Вялікай Айчыннай вайне. У 70-х — першай палове 80-х гадоў XX стагоддзя праспект Перамогі быў грунтоўна рэканструяваны — пашыраны да 30 м, пабудаваны транспартныя развязкі і падземныя пераходы. У 2023 годзе быў перайменаваны ў Берасцейскі праспект.

Забудова Берасцейскага праспекта пачалася ў канцы XIX стагоддзя, у сувязі з будаваннем на ім Політэхнічнага інстытута і завода Грэтара і Крыванека. У 1899 годзе пракладзеная трамвайная лінія да Палявой вуліцы (цяпер вуліца Акадэміка Янгеля), у 1900 годзе адкрыта лінія Святошынскага трамвая (праходзіла ад Трыўмфальнай брамы да 4-х прасекі), ў 1923 годзе гэтыя дзве лініі былі аб’яднаны ў адну. У 1978 годзе была закрыта лінія ад Паветранафлоцкага шляхаправода да станцыі метро «Шуляўская» (тады — Завод «Бальшавік»), а ў 1982 годзе — астатнія лініі ад завода да праспекта Паладзіна (былая чацвёртая Просека).

У 1899 годзе на праспекце быў адкрыты Пушкінскі парк, у 1908 годзе — Заалагічны сад. Паблізу Пушкінскага парку знаходзіўся аэрадром (Сырэцкі іпадром), дзе ў красавіку 1910 года ажыццяўляў першыя ў Кіеве паветраныя палёты С. І. Утачкін, тут у чэрвені таго ж года адбыўся першы ў Расійскай імперыі палёт расійскага авіяканструктара А. С. Кудашава на самалёце ўласнай канструкцыі і айчыннай вытворчасці. На тым жа аэрадроме ў 1911—1913 гадах пачынаў свае далёкія пералёты П. М. Несцераў, і тут ён здзейсніў сваю «пятлю Несцерава». У 1927—1928 гадах на месцы аэрадрома былі пабудаваныя памяшканні кінастудыі мастацкіх фільмаў.

Помнікі архітэктуры, гістарычна каштоўныя і выбітныя збудаванні[правіць | правіць зыходнік]

канец праспекта — пачатак Брэст-Літоўскай шашы
  • № 6 (канец XIX стагоддзя) — былы будынак тытунёвай фабрыцы
  • № 8 (знесены ў маі 2013 г.[1]) і 8а (канец XIX — пачатак XX стагоддзя) — жылыя ці грамадскія будынкі
  • № 28 (1930-я гг.) — т. зв. «Дом спецыялістаў»
  • № 32 — Кіеўскі заапарк (размешчаны тут з пачатку 1910-х гг.)
  • № 33 (1930-я гг.) — жылы дом
  • № 37, 39 (1898—1899; пачатак XX стагоддзя) — шматлікія карпусы Кіеўскага політэхнічнага інстытута
  • № 43 (1930-я гг.) — жылы будынак рабочых завода «Бальшавік»
  • № 44 (канец 1920-х — пачатак 1930-х гг.) — Кінастудыя імя А. Даўжэнкі
  • № 52/2 — танк Т-34/85 ў памяць воінаў 3 гвардзейскай танкавай арміі, вызваляе Кіеў
  • № 55 (канец XIX — пачатак XX стагоддзя) — прамысловыя збудаванні, будынкі былога ваеннага ведамства
  • № 63 (1930-я гг.) — школа
  • № 77 (1930-я гг.) — жылы дом
  • № 86 (1930-я гг.) — школа
  • № 117 (1910-я гг.) — кінотэатр «Экран»
  • № 130 (пачатак XX стагоддзя) — былая дача
  • № 150 (1850-я гг.) — паштовая станцыя з флігелямі

Зноскі

  1. ↑ Дземчук, Сергей (2013-05-02). "На праспекце Перамогі ў святочны дзень знеслі 100-гадовы дом". Взгляд. Архівавана з арыгінала 5 мая 2013. Праверана 2013-05-07. {{cite news}}: Невядомы параметр |deadurl= ігнараваны (прапануецца |url-status=) (даведка) Архіўная копія(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 5 мая 2013. Праверана 11 студзеня 2017.Архіўная копія(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 5 мая 2013. Праверана 11 студзеня 2017.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Берасцейскі_праспект_(Кіеў)&oldid=4636860"