Бурыя водарасці

Бурыя водарасці
Fucus vesiculosus
Навуковая класіфікацыя
Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Храмісты Тып:  Ochrophyta Клас:  Бурыя водарасці
Міжнародная навуковая назва
Phaeophyceae Wettst., 1901
Парадкі
Ascoseirales Chordariales Cutleriales Dictyosiphonales Desmarestiales Dictyotales Chordariales Discosporangiales Ectocarpales Fucales Ishigeales Laminariales Nemodermatales Onslowiales Ralfsiales Scytosiphonales Scytothamnales Sphacelariales Sporochnales Tilopteridales Syringodermatales
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   10686 NCBI   2870 EOL   3533 FW   306705

Бурыя водарасці (Phaeophyceae) — аддзел аўтатрофных храмістаў. У жыццёвым цыкле ўсіх прадстаўнікоў прысутнічаюць шматклеткавыя стадыі.

Апісанне

Бурыя водарасці ўключаюць 1500 відаў, якія аб’яднаны ў 265 родаў, з якіх дастаткова вядомыя Ламінарыя (Laminaria), Саргас (Sargassum), Цыстазейра (Cystoseira). Пераважна марскія формы, толькі восем відаў перайшлі да існавання ў прэсных вадаёмах. Пашыраны ва ўсіх морах, у халодных водах утвараюць значныя зараснікі.

Шматклетачныя, пераважна макраскапічныя водарасді, часам даўжынёй да 60 м. Слаявіна жаўтавата-бурая з-за прысутнасці жоўтых і бурых пігментаў (фукаксанціну і інш.), мае хларафілы а і с. Размнажаюцца палавым і бясполым шляхам, радзей вегетатыўна. Палавы працэс — ізагамія, анізагамія і аагамія. Цыкл развіцця ізаморфны (больш старажытны) і гетэраморфны. Адметныя рысы бурых водарасцей: шматклетачныя валаскі з базальнай зонай росту; шматгнездавыя ўмяшчальні, што функцыянуюць як гаметангіі або спарангіі; зааспоры і гаметы з двума жгуцікамі.

Бурыя водарасці ў храматафорах ўтрымліваюць буры пігмент фукаксанцін (C₄₀H₅₆O₆). Гэты пігмент маскіруе астатнія пігменты. У адрозненне ад іншых водарасцей, для бурых водарасцей характэрныя шматклеткавыя валасінкі з базальнай зонай росту.

Выкарыстанне

Шырока выкарыстоўваюцца ях харчовыя і кармавыя расліны, у медыцыне і прамысловасці для атрымання алігнітаў, манітолу, кармавой мукі.

Літаратура

• Бу́рыя во́дарасці // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 3: Беларусы — Варанец / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 3. — С. 355—356. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0068-4 (т. 3).
• Бу́рые во́доросли // Т. 4. Брасос — Веш. — М. : Советская энциклопедия, 1971. — С. 143. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров; 1969—1978). (руск.)