Валадушка
Выгляд
Валадушка | |||||||||||||||||
Bupleurum baldense | |||||||||||||||||
Навуковая класіфікацыя | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
прамежныя рангі
| |||||||||||||||||
Міжнародная навуковая назва | |||||||||||||||||
Bupleurum L., 1753 | |||||||||||||||||
Сінонімы | |||||||||||||||||
Тыпавы від | |||||||||||||||||
|
Валаду́шка[4][5] (Buplēurum) — род кветкавых раслін сямейства Парасонавыя (Apiaceae).
Батанічнае апісанне
[правіць | правіць зыходнік]Bupleurum rotundifolium — тыпавы від роду. Батанічная ілюстрацыя з кнігі А. Маскле «Atlas des plantes de France», 1891
|
Шматгадовыя ці аднагадовыя травяністыя расліны, радзей паўкусты і кусты[6]. Корань магутны, стрыжневы.
Сцябло прамое, да 1 м вышынёй. Лісце прыкаранёвае больш доўгае, сярэдняе і верхняе карацей ніжняга. Лісце валадушкі, падобна на агурочнае, мае блакітнаваты адліў, паколькі пакрытае васковым налётам.
Кветкі з загнутымі ўнутр пялёсткамі. Цвіце ў чэрвені — ліпені
Плод — сямянка. Плоданасіць у ліпені — жніўні.
Распаўсюджанне і экалогія
[правіць | правіць зыходнік]Расліны роду распаўсюджаны пераважна ў Еўразіі і Паўночнай Афрыцы[6]. Растуць на вільготных лугах, на схілах, прыморскіх абрывах.
Віды
[правіць | правіць зыходнік]Род змяшчае больш за 200 відаў[7]. Некаторыя віды:
- Bupleurum baldense Turra
- Bupleurum martjanovii Krylov
- Bupleurum rotundifolium L. typus[3] — Валадушка круглалістая, ці Валодаўнік, ці Заяча капуста
- Bupleurum veronense Turra
Значэнне і ўжыванне
[правіць | правіць зыходнік]Лекавае значэнне маюць тры віды валадушкі:
Зноскі
- ↑ Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
- ↑ Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
- ↑ а б Звесткі пра род Bupleurum у базе даных Index Nominum Genericorum Міжнароднай асацыяцыі па таксанаміі раслін (IATP). (англ.)
- ↑ Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 1. Ааліты — Гасцінец / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 575 с., іл. — 10 000 экз.
- ↑ Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 26. — 160 с. — 2 350 экз.
- ↑ а б Биологический энциклопедический словарь / Гл. ред. М. С. Гиляров; Редкол.: А. А. Баев, Г. Г. Винберг, Г. А. Заварзин и др. — М.: Сов. энциклопедия, 1986. — С. 104. — 100 000 экз.
- ↑ The Plant List: Bupleurum
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Сімановіч Л. Г. Валадушка // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 1. Ааліты — Гасцінец / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 575 с., іл. — 10 000 экз. — С. 399.
- Буплейрум // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.
- Валадушка (руск.) — артыкул з Вялікай савецкай энцыклапедыі
- Линчевский И. А. Род 988. Володушка — Bupleurum // Флора СССР. В 30-ти томах / Начато при руководстве и под главной редакцией акад. В. Л. Комарова; Редактор тома Б. К. Шишкин. — М.—Л.: Издательство Академии Наук СССР, 1950. — Т. XVI. — 648 с. — 3 500 экз. (руск.)
- Neves, S. S. & M. F. Watson. Phylogenetic relationships in Bupleurum (Apiaceae) based on nuclear ribosomal DNA ITS sequence data // Ann. Bot. — Oxford: 2004. — В. 93. — С. 379—398.
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- Володушка — род Bupleurum: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
- Валадушка ў Энцыклапедыі дэкаратыўных садовых раслін (Праверана 10 лютага 2010)