Войцех Герсан

Войцех Герсан
Войцех Герсан
	польск.: Wojciech Gerson
Дата нараджэння	1 ліпеня 1831[…]
Месца нараджэння	Варшава, Царства Польскае, Расійская імперыя;
Дата смерці	25 лютага 1901[…] (69 гадоў)
Месца смерці	Варшава, Царства Польскае, Расійская імперыя;
Месца пахавання	Лютэранскія могілкі Варшавы[d];
Грамадзянства	Польшча; Расійская імперыя;
Бацька	Wojciech Gerson[d]
Дзеці	Марыя Герсан-Дамброўская
Род дзейнасці	мастак, мастацтвазнавец, ілюстратар, літограф, педагог
Месца працы	Акадэмія прыгожых мастацтваў у Варшаве;
Вучоба	Школа прыгожых мастацтваў ў Варшаве[d]; Імператарская Акадэмія мастацтваў;
Мастацкі кірунак	рамантызм
Уплыў на	Adrianna Stromfeld-Mikulska[d] і Марыя Гажыч
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Войцех Герсан (польск.: Wojciech Gerson; 1 ліпеня 1831, Варшава — 25 лютага 1901, Варшава) — польскі мастак-рэаліст, пісьменнік, педагог, акадэмік і прафесар Імператарскай Акадэміі мастацтваў.

Біяграфія

Нарадзіўся падчас паўстання 1830—1831 гадоў. У 1844 годзе паступіў у Варшаўскую школу прыгожых мастацтваў, скончыў яе з адзнакай ў 1850 годзе. У 1853 годзе атрымаў стыпендыю Царства Польскага і два гады вывучаў гістарычны жывапіс у Імператарскай Акадэміі мастацтваў у Аляксея Маркава. Скончыў Акадэмію з сярэбраным медалём і вярнуўся ў Варшаву ў 1855 годзе. У 1856 годзе паехаў у Парыж і вучыўся ў Леона Канье. У 1858 годзе вярнуўся ў Варшаву і ў 1872—1896 гадах займаўся выкладчыцкай дзейнасцю.

Атрымаў званне акадэміка Імператарскай Акадэміі мастацтваў (1873) за карціны «Кейстут і Вітальд палонныя Ягелы» і інш. Званне прафесара Акадэміі мастацтваў (1878) за карціну «Капернік выкладае сваю сістэму астраноміі».^[4]

У 1898—1901 гадах прэзідэнт Калегіі касцёлаў.

Пахаваны на лютэранскіх могілках Варшавы.

Творчасць

Асноўнай тэмай яго твораў былі горныя пейзажы, гарадскія замалёўкі, гістарычны жывапіс. Найбольшы ўклад Герсана ў польскае мастацтва — графіка і гістарычныя палотны.

Стварыў літаграфіі відаў Варшавы і польскіх народных строяў, ілюстрацыі да выдання «Польскія гетманы». Сярод карцін на гістарычную тэму адзначаюць «Хрышчэнне праз слёзы», «Казімір Аднаўляльнік», «Капернік ў Рыме», «Маркграф Гера і славяне», «Развітанне Яна Сабескага з сям’ёй» і інш.

Аўтар біяграфіі мастака Ёзэфа Зімлера і падручніка па анатоміі для мастакоў.

Пераклаў на польскую мову «Трактат пра жывапіс» Леанарда ды Вінчы.

Педагагічная дзейнасць

Выкладаў малюнак і жывапіс у варшаўскім класе малявання.

Сярод вучняў майстра Юзаф Хелмонскі, Людвіг Весялоўскі, Леан Вычулкоўскі, Багдан Клечынскі, Апалоній Кіндзерскі, Станіслаў Ленц, Уладзіслаў Падкавінскі, Юзаф Панкевіч, Людамір Бенедыктовіч, Вацлаў Хадкоўскі, Элігіюш Невядомскі, Альфрэд Кавальскі-Веруш, Леапольд Піліхоўскі, Станіслаў Памян Вольскі, Эдвард Окунь, Ян Станіслаўскі, Казімір Алхімовіч, Станіслаў Багенскі, Ганна Білінская, Мілаш Катарбінскі, Генрых Вейсенгоф, Вінцэнт Вадзіноўскі, Стэфан Папоўскі, Станіслаў Чайкоўскі, Ігнацы Урублеўскі, Караль Біске і многія іншыя.

Нашчадкі

Дачка Марыя Герсан-Дамброўская — польская пісьменніца і мастачка, жонка польскага раманіста Ігнацыя Дамброўскага.

Праўнук — Міхал Вітвіцкі, архітэктар, рэстаўратар гістарычных будынкаў.

Галерэя

Пастушы канцэрт (1862)
Кейстут і Вітальд у палоне Ягела (1873)
Хрышчэнне праз слёзы (1866)
Казімір Вялікі і яўрэі, якія моляць прыняць іх у Польшчы (1874)
Гданьск у XVII стагоддзі (1865)
Аўдавелы Жыгімонт Аўгуст (1866)
Дзімітр з Горай і каралева Ядзвіга (1869)
Развітанне Яна III Сабескага з сям'ёй (1882)
Казімір Аднаўляльнік (1887)
«Пазбаўленыя зямлі». Памаряне, якія пайшлі ў мора пад націскам немцаў (1888)
Уладзіслаў Лакеток у выгнанні (1889)
Уладзіслаў Лакеток пад Ойцавым (1890)
Жыгімонт Стары і Станчык у Вавелі (1895)

Зноскі

↑ ^а ^б RKDartists Праверана 24 жніўня 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517"></a>
↑ ^а ^б Wojciech Gerson // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>
↑ ^а ^б ^в Catalog of the German National Library Праверана 11 красавіка 2024.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23833686"></a>
↑ ЮС ИАХ 1915, с. 47.

Літаратура

Кондаков С. Н. Юбилейный справочник Императорской Академии художеств. 1764-1914. — Товарищество Р. Голике и А. Вильборг, 1915. — Т. 2 (Часть биографическая). — С. 47. — 459 с.
Piotr Kopszak Wojciech Gerson (1831—1901). — Warszawa, 2007. — Serie: Ludzie, czasy, dzieła. -- Band 44. — ISBN 978-83-7477-223-5
Герсон, Войцех // Большая советская энциклопедия : [в 51 т.] / гл. ред. С. И. Вавилов. — 2-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1949—1958. — Т. 11. — С. 146.

Спасылкі

Біяграфія ў шведскай энцыклапедыі Nordisk familjebok

[_b49a2cb0170c4cf2-1] а ^б RKDartists Праверана 24 жніўня 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517"></a>

[_8bc5debdc1fb8348-2] а ^б Wojciech Gerson // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>

[_aa9c7337939dbf88-3] а ^б ^в Catalog of the German National Library Праверана 11 красавіка 2024.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23833686"></a>

[FOOTNOTEЮС_ИАХ191547-4] ЮС ИАХ 1915, с. 47.

[1]

[2]

[3]

[4]