Дабрыня

Дабрыня
Дабрыня едзе да Полацка, мініяцюра Ліцавога зводу.
Нараджэнне	не пазней за 946
Смерць	1007
Бацька	Мал
Дзеці	Канстанцін Дабрыніч
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Дабрыня (да 946—1007) — дзядзя, радца і военачальнік ноўгарадскага, а потым кіеўскага князя Уладзіміра Святаславіча. Брат Малушы. Прататып быліннага персанажа Дабрыні Мікіціча.

Калі ў 970 годзе вялікі князь Святаслаў падзяліў Русь паміж двума старэйшымі сынамі, ноўгарадскія паслы, нібыта, па падказцы Дабрыні, прасілі да сябе князем Уладзіміра, які урэшце і паехаў княжыць у Ноўгарад з дзядзем.

У 977 годзе вярнуўшыся са Скандынавіі ў Ноўгарада і пачаўшы змаганне з братам, кіеўскім князем Яраполкам, па радзе Дабрыні Уладзімір сватаўся Рагнеды, дачкі полацкага ўладара Рагвалода, але тая ўжо аказалася сасватанай за Яраполка. Быццам, адказ Рагнеды: «Не хачу разуць рабыніча» — абразіў Дабрыню, як такім чынам брата рабыні, і пасля перамогі над Рагвалодам, Дабрыня, паводле летапісу, загадаў пляменніку згвалціць Рагнеду — «быць з ёю перад бацькам яе і маці».

Стаўшы адзіным князем на Русі, Уладзімір паставіў дзядзьку пасаднікам у Ноўгарадзе, Дабрыня па прыкладзе пляменніка, стварыў на беразе Волхава паганскае капішча з балванам Пяруна, а праз чатыры гады пасля хрышчэння наўгародцаў сам жа скінуў балвана ў раку.

З Ноўгарада ў 985 годзе Дабрыня разам з Уладзімірам хадзіў вайной на Волжскую Булгарыю. Мір з булгарамі быццам быў заключаны па радзе Дабрыні, які быццам казаў, што багаты народ, які носіць боты, не будзе плаціць даніну, для даніны трэба знайсці народ у лапцях.

Удзел Дабрыні ў хрышчэнні наўгародцаў у 989 годзе, звычайна, лічаць пэўным, але звесткі летапісаў пра гэта блытаныя. Падрабязнасці падзей, перададзеныя Тацішчавым паводле аднаму яму вядомага Іакімаўскага летапісу, як думаюць, грунтуюцца на ноўгарадскай прымаўцы «Пуцята хрысціў мячом, а Дабрыня агнём».

Праз некаторы час ноўгарадскім пасаднікам стаў сын Дабрыні — Канстанцін Дабрыніч.