Залман Давідавіч Гільман

Залман Давідавіч Гільман
Дата нараджэння	17 лістапада 1929(1929-11-17) (95 гадоў)
Месца нараджэння	Барысаў, Менская акруга, БССР, СССР
Грамадзянства	Беларусь
Род дзейнасці	навуковец
Месца працы	Гродзенскі дзяржаўны аграрны універсітэт
Навуковая ступень	доктар сельскагаспадарчых навук (1976)
Навуковае званне	прафесар (1978) прафесар
Альма-матар	Маскоўская сельскагаспадарчая акадэмія імя К. А. Ціміразева (1952)
Узнагароды	Заслужаны работнік сельскай гаспадаркі Рэспублікі Беларусь (1992) honoris causa

Залман Давыдавіч Гільман (нар. 17 лістапада 1929, Барысаў, Мінская вобласць) — навуковец у галіне сельскай гаспадаркі па спецыяльнасці асобная заатэхнія. Доктар сельскагаспадарчых навук (1976), прафесар (1978), ганаровы доктар Гродзенскага дзяржаўнага аграрнага ўніверсітэта (2011). Заслужаны работнік сельскай гаспадаркі Рэспублікі Беларусь (1992).

Біяграфія

Скончыў Маскоўскую сельскагаспадарчую акадэмію імя К. А. Ціміразева ў 1952 годзе. З мая 1952 года да кастрычніка 1958 года працаваў старшым навуковым супрацоўнікам Ульянаўскай абласной доследнай станцыі жывёлагадоўлі, у 1959—1965 гадах — намеснікам дырэктара па навуковай рабоце Яраслаўскай доследнай станцыі Усесаюзнага навукова-даследчага інстытута жывёлагадоўлі СССР (ВІЖ), у 1966—1985 — загадчыкам аддзела свінагадоўлі і тэхналогіі вытворчасці свініны Беларускага навукова-даследчага інстытута жывёлагадоўлі (БелНДІЖ), у 1986—2004 — загадчыкам кафедры асобнай заатэхніі Гродзенскага дзяржаўнага сельгасінстытута (пазней Гродзенскі дзяржаўны аграрны ўніверсітэт), з 2004 — начальнік навукова-тэхналагічнага аддзела беларускага сельскагаспадарчага ЗАТ «Консул».

Навуковая дзейнасць

Кіраваў навукова-даследчай работай 30 аспірантаў і 2-х дактарантаў.

Працяглы час быў членам бюро Праблемнага Савета па навукова-даследчай рабоце ў галіне жывёлагадоўлі пры Прэзідыуме Усесаюзнай Акадэміі сельскагаспадарчых навук СССР (УАСГНІЛ), старшынёй камісіі па якасці свініны таго ж Савета; старшынёй Савета па рабоце з пародамі свіней Рэспублікі Беларусь, намеснікам старшыні Усесаюзнага Савета СССР па рабоце з пародамі свіней, намеснікам старшыні Навукова-тэхнічнага Савета па тэхналогіі вытворчасці прадуктаў жывёлагадоўлі Рэспублікі Беларусь; членам Навукова-тэхнічнага Савета МСГ СССР, членам міждзяржаўнага ВНУсаўскага Савета па даследаваннях у свінагадоўлі краін СНД, навуковых саветаў па абароне дысертацый пры Беларускім навукова-даследчым інстытуце жывёлагадоўлі (БелНДІЖ) і Гродзенскім дзяржаўным аграрным універсітэце (ГСГІ), рэдкалегіі часопісаў «Свиноводство» (СССР), «Труды БелНИИЖ» і «Труды ГСХИ».

Браў непасрэдны ўдзел у распрацоўцы і ўкараненні Дзяржаўных праграм развіцця жывёлагадоўлі, інструкцый, рэкамендацый і настаўленняў па далейшым развіцці гэтай галіны сельскай гаспадаркі і павышэнні яе эфектыўнасці, а таксама ў педагагічнай, грамадска-выхаваўчай рабоце у вышэйшых навучальных установах і культурна-асветнай дзейнасці, спрыялай прыязнаму суіснаванню і супрацоўніцтву краін і народаў.

Бібліяграфія

Аўтар больш за 300 навуковых прац, у тым ліку манаграфій, падручнікаў для ВНУ і тэхнікумаў, даведнікаў, зборнікаў навуковых распрацовак, навукова-папулярных брашур.

• Повышение мясных качеств свиней. Минск «Ураджай», 1972 г., 192 стр.

Абагульнены даследаванні аўтара, досвед перадавых гаспадарак і літаратурныя дадзеныя па пытаннях вызначэння і далейшага павышэння мясной прадукцыйнасці свіней высокаэфектыўнымі селекцыйнымі і тэхналагічнымі метадамі. Разлічана на заатэхнікаў гаспадарак, супрацоўнікаў навукова-даследчых устаноў, выкладчыкаў ВНУ і тэхнікумаў.

• Производство мяса на промышленной основе. Издательство «Знание, Новое в жизни науке и технике». Москва, 1980 г., 63 стр. (Соавтор В. И. Фисинин)

У навукова-папулярным выкладзе абагульнены перадавы досвед эканамічна эфектыўнай вытворчасці мяса свіней і птушкі з выкарыстаннем найноўшых навукова-тэхналагічных распрацовак. Разлічана на работнікаў вытворчых прадпрыемстваў, выкладчыкаў і навучэнцаў сельскагаспадарчых навучальных устаноў, выкладчыкаў грамадскіх арганізацый і іх слухачоў.

• Некоторые неспецифические факторы защиты организма у свиней в зависимости от породной принадлежности / В. А. Стрельцов, В. Т. Сидоров, З. Д. Гильман // Пути увеличения производства и улучшения качества свинины. — Жодино, 1981. — С. 143—144.
• Повышение продуктивности свиней. Минск, «Ураджай» 1982 г., 238 стр.

Разглядаюцца магчымасці далейшага павышэння прадукцыйнасці свіней у працэсе індустрыялізацыі свінагадоўлі, прагрэсіўныя метады племянной работы, узнаўлення статка, гадавання і рацыянальнага выкарыстанне свінаматак на наяўных, рэканструяваных і будаваных свінакомплексах. Разлічана на работнікаў жывёлагадоўлі сельскагаспадарчых прадпрыемстваў і устаноў.

• Промышленная технология на свинофермах. Издательство «Знание, новое в жизни, науке и технике». Москва 1984 г., 64 стр.

На вялікім фактычна матэрыяле ў навукова-папулярным выкладзе абагульнены досвед укаранення прамысловых метадаў вытворчасці свініны на сярэдніх і невялікіх свінафермах. Разлічана на работнікаў сельскагаспадарчых прадпрыемстваў, выкладчыкаў і навучэнцаў сельскагаспадарчых навучальных устаноў, выкладчыкаў грамадскіх арганізацый і іх слухачоў.

• Справочник по свиноводству, (соавтор И. Н. Никитчинко). Минск, «Ураджай» 1984 г., 191 стр.

Разлічаны на аператараў ферм і комплексаў, кіраўнікоў і спецыялістаў свінагадоўчых прадпрыемстваў.

• Производство свинины в условиях нечерноземья. Агропромиздат, Ленинградское отделение, 1985 г., 272 стр. (соавторы В. П. Урбан и др.)

Абагульнены перадавы досвед праектавання, рэканструкцыі і комплекснай механізацыі свінагадоўчых прадпрыемстваў; племянной работы і ўзнаўлення статка, тэхналогіі трымання і кармлення жывёл, ветэрынарнай работы, арганізацыі і аплаты працы, матэрыяльна-тэхнічнага забеспячэння ферм і комплексаў. Разлічана на кіраўнікоў і спецыялістаў свінагадоўчых прадпрыемстваў і ўстаноў.

• Свиноводство. Учебное пособие для сельскохозяйственных техникумов. Минск. «Ураджай» 1989 г., 311стр.

Падрыхтавана адпаведна праграме па спецыяльнасці заатэхнія з улікам найноўшых дасягненняў навукі і досведу перадавых гаспадарак. Уключаны сшытак для лабараторна-практычных заняткаў. Дапушчана і рэкамендавана Міністэрствам сельскай гаспадаркі для выкарыстання як падручнік.

• Свиноводство и технология производства свинины. Учебное пособие, Минск, «Ураджай», 1995 г., 368 стр.

Падрыхтавана адпаведна праграме навучання ў сельскагаспадарчых ВНУ, дапушчана і рэкамендавана Міністэрствам сельскай гаспадаркі для выкарыстання як падручнік.

• Государственные книги племенных свиней разводимых в Белоруссии пород. Изданы Министерством сельского хозяйства Республики Беларусь в 1970,1971,1972,1973,1978,1979,1982 гг., З. Д. Гильман соавтор и редактор.

• Хрюшка человеку и кормилица и лекарь. Брест, издательство «Альтернатива» 2012 г., 46 стр.

Пададзена малавядомая карысная інфармацыя пра біялагічныя асаблівасці, гаспадарча карысныя прыкметы і паводніцкія рэакцыі свіней. Разлічана на шырокае кола чытачоў.

• Суждено жить дружно. Минск: Издательский дом «Звязда», 2013. — 320 стр.

Зборнік публіцыстычных выступленняў і апавяданняў вядомых інтэлектуалаў пра яўрэяў, неабходнасць садзейнічання іх плённага супрацоўніцтва з іншымі народамі і процідзеяння антысемітызму. (З. Д. Гільман складальнік і суаўтар)

Вынаходніцтвы

Мае аўтарскія пасведчанні на 14 вынаходніцтваў, у тым ліку на дзве пароды (Беларуская буйная белая — аўтарскае пасведчанне № 47511, Беларуская чорна-стракатая — аўтарскае пасведчанне № 2041) і тры унутрыпародныя тыпы свіней Буйной Белай пароды (БКБ-1 — аўтарскае пасведчанне № 2032, Мінскі — аўтарскае пасведчанне № 5243, Віцебскі — аўтарскае пасведчанне № 5242).

Беларуская буйная белая парода зацверджана Дзяржаўнай камісіяй Расійскай Федэрацыі па выпрабаванні і ахове селекцыйных дасягненняў 28.11.2007 г. і зарэгістравана ў Дзяржаўным рэестры ахоўных селекцыйных дасягненняў Беларусі.

Унутрыпародны тып свіней БКБ-1 зацверджаны Дзяржаўным камітэтам СССР па справах вынаходніцтваў і адкрыццяў і зарэгістраваны ў Дзяржаўным рэестры селекцыйных дасягненняў СССР 21.04.1976 г.

Унутрыпародныя тыпы Мінскі і Віцебскі зацверджаны Дзяржаўным камітэтам СССР па справах вынаходніцтваў і адкрыццяў 01.10.1990 г. і зарэгістраваны ў Дзяржаўным рэестры селекцыйных дасягненняў СССР 01.03.1991 г.

Беларуская чорна-стракатая парода зацверджана Міністэрствам сельскай гаспадаркі СССР 25.11.1976 г. і зарэгістравана Камітэтам па справах вынаходніцтваў і адкрыццяў пры Савеце Міністраў СССР у Дзяржаўным рэестры селекцыйных дасягненняў СССР.

Жывелы гэтых парод і унутрыпародных тыпаў выкарыстоўваліся ў Беларусі для вытворчасці больш за 80 % свініны і эскпартаваліся ў іншыя краіны.

• «Способ выращивания маток для получения разовых опоросов». Зарегистрировано в Государственном реестре изобретений СССР 20.12.1995 г.
• «Способ выращивания свинок на убой». Зарегистрировано в Государственном реестре изобретений СССР 20.12.1995 г.
• «Способ выращивания свинок». Зарегистрировано в Государственном реестре изобретений СССР 08.01.1989 г.
• «Способ получения сухого продукта из молочной сыворотки „Провилакт“ (его варианты)». Зарегистрировано в Государственном реестре изобретений СССР 15.10.1983 г.
• «Устройство для выявления охоты у свиноматок». Зарегистрировано в Государственном реестре изобретений СССР 01.04.1982 г.
• «Устройство для прижизненного определения толщины шпика у свиней». Зарегистрировано в Государственном реестре изобретений СССР 08.02.1972 г.

Узнагароды і прэміі

• Прэмія Савета Міністраў СССР, 1980 г.
• Заслужаны работнік сельскай гаспадаркі Рэспублікі Беларусь, 1992 г.
• Ордэн «Знак Пашаны»
• Узнагароджаны медалямі і дыпломамі выставы дасягненняў Народнай гаспадаркі Рэспублікі Беларусь і СССР, дыпломам першай ступені і ганаровай граматай Міністэрства сельскай гаспадаркі Рэспублікі Беларусь за перамогі ў рэспубліканскіх конкурсах і аглядах прафесійнага майстэрства выкладчыкаў сярэдніх і вышэйшых сельскагаспадарчых навучальных устаноў.
• Шматразова ўзнагароджваўся ганаровымі граматамі і прэміямі аблвыканкамаў, Міністэрства сельскай гаспадаркі, кіраўніцтва арганізацыі і ўстаноў у якіх непасрэдна працаваў.

Літаратура

• Гільман Залман Давыдавіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 5: Гальцы — Дагон / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1997. — Т. 5. — С. 245. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0090-0 (т. 5).

Спасылкі

• http://www.ggau.by/universitet/pochetnye-doktora/794-gilman-zalman-davidovich
• http://unicat.nlb.by/opac/pls/!search.http_keyword?query=a001%3D%22BY-NLB-ar93615%22&lst_siz=20
• http://www.souz.co.il/clubs/read.html?article=271&Club_ID=1 Архівавана 6 чэрвеня 2021.
• http://www.biblus.ru/Default.aspx?auth=15f1b5&acls=81273 Архівавана 9 жніўня 2017.