Перайсці да зместу

Лі Якока

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Лідо Энтані «Лі» Якока
англ.: Lido Anthony «Lee» Iacocca
Лі Якокка ў Белым доме ў 1993
Лі Якокка ў Белым доме ў 1993
Асабістыя звесткі
Імя пры нараджэнні англ.: Lido Anthony Iacocca
Дата нараджэння 15 кастрычніка 1924(1924-10-15)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 2 ліпеня 2019(2019-07-02)[3][4] (94 гады)
Месца смерці
Грамадзянства
Альма-матар
Месца працы
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці менеджар, прадпрымальнік, прэзідэнт Ford, старшыня савета дырэктараў Chrysler
Гады творчасці з 1946
Грамадская дзейнасць
Партыя
Узнагароды
Ellis Island Medal of Honor
leeiacocca.com
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Лідо Энтані «Лі» Якока (англ.: Lido Anthony «Lee» Iacocca; 15 кастрычніка 19242 ліпеня 2019) — амерыканскі менеджар (кіраўнік), аўтар некалькіх аўтабіяграфічных бестсэлераў. Быў прэзідэнтам кампаніі Ford і старшынёй праўлення карпарацыі Chrysler.

Дзяцінства і школьныя гады

[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзіўся ў мястэчку Алентаўн, штат Пенсільванія ў сям’і італьянскіх імігрантаў. У 1939 годзе Якока захварэў на рэўматызм, у тыя часы хвароба лічылася амаль невылечнай, але Лі пасля паправіўся. З-за перанесенага захворвання, Лі Якока не ўзялі ў войска. Пасля заканчэння школы Якока паступіў у Ліхайскі ўніверсітэт. Праз некаторы час яго запрасілі на вучобу ў Прынстанскі ўніверсітэт.

Пасля заканчэння Прынстанскага ўніверсітэта Якока прыступіў да працы ў кампаніі Ford у якасці інжынера, праз некаторы час перайшоў на кіраўнічую працу. Да таго часу адносіцца з’яўленне імя «Лі», звязанае з тым, што ў тэлефонных размовах ён стаў так скарачаць сваё імя Лідо (імя «Лідо», як пісаў у сваіх мемуарах Якока, асацыявалася ў амерыканцаў таго часу са слэнгавым назвай публічнага дома). Праз некаторы час Якока атрымалася стаць адным з дырэктараў кампаніі. Пад кіраўніцтвам Якока быў распрацаваны папулярны аўтамабіль Ford Mustang. Таксама прымаў актыўны ўдзел у арганізацыі работы па ўкараненню малалітражных пярэдняпрыводных аўтамабіляў, адным з якіх стаў Ford Fiesta. У гэтыя ж гады ён зрабіў істотны ўнёсак у прасоўванне спажывецкага аўтакрэдытавання. 13 ліпеня 1978 года быў звольнены з кампаніі Генры Фордам II нягледзячы на тое, што ўжо на той момант ён лічыўся адным з вядучых кіраўнікоў у ЗША. Пра прычыны звальнення Якока распавядае ў аўтабіяграфіі, і на яго думку, гэта адбылося з-за таго, што ён пачынаў станавіцца больш папулярным, чым сам Генры Форд II. Рэальнай прычынай магла з’яўляцца сітуацыя вакол Ford Pinto 1973 мадэльнага года: з-за кампактнасці аўтамабіля і няўдалага месца размяшчэння бензабака пры заднім сутыкненні бензін мог здэтанаваць. Лі Якокка лічыўся галоўным вінаватым, так як быў у курсе патэнцыйнай небяспекі канструкцыі аўто, якая выявілася самым жахлівым чынам. У рэшце рэшт кампанія Форд пад ціскам грамадскасці летам 1978 года адклікала каля 2 млн Pinto і створаных на яе базе аўтамабіляў маркі Mercury. Яшчэ праз месяц Якока быў звольнены з фірмы.

Неўзабаве пасля звальнення з Ford Якокка паступіла прапанова ўзначаліць карпарацыю Chrysler, якая ў той час знаходзілася на мяжы банкруцтва. Якока прыняў гэтую прапанову і змог палепшыць эканамічнае становішча кампаніі: у прыватнасці, забяспечыў вяртанне ўраду ЗША пазыкі ў памеры 1,2 млрд $ за 7 гадоў да заканчэння тэрміну. Узначальваў карпарацыю да 1995 года.

У 1980-х гадах Якока піша аўтабіяграфію Iacocca: An Autobiography (на рускай мове выходзіла пад назвай «Карьера менеджера»), якая неаднаразова перапрацоўвалася і перавыдавалася, пасля напісаў яшчэ некалькі кніг мемуарнага характару. У мемуарах ён востра і адкрыта распавядае пра Генры Форда II, унука заснавальніка кампаніі Ford, і пра ўзаемаадносіны ў кампаніі, падрабязна распавядае пра сваё жыццё і тлумачыць сваю матывацыю пры прыняцці лёсавызначальных рашэнняў для Ford і Chrysler.

Грамадская дзейнасць

[правіць | правіць зыходнік]

У маі 1982 года прэзідэнт ЗША Рональд Рэйган прапанаваў Лі Якока ўзначаліць фонд па рэстаўрацыі Cтатуі Свабоды, Якока ўзначальвае гэты фонд і станам на 2011 год.

Зноскі

  1. Lee Iacocca // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
  2. Lee (Lido Anthony) Iacocca // Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija — 2009.
  3. Auto Industry Legend Lee Iacocca Dead at 94
  4. Lee A. Iacocca // Munzinger Personen Праверана 9 кастрычніка 2017.
  5. https://apnews.com/47d2398d91e74f2e80e1030e603cf5cd Праверана 7 ліпеня 2019.
  6. а б IS HE A DEMOCRAT OR A REPUBLICAN? // The Morning CallAllentown: Tribune Media, 1986. — ISSN 0884-5557