Манфрэд Стараста

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Манфрэд Стараста
н.-луж.: Manfred Starosta
Дата нараджэння 20 чэрвеня 1941(1941-06-20) (82 гады)
Месца нараджэння
Грамадзянства
Род дзейнасці настаўнік, мовазнавец
Навуковая сфера сарабістыка
Месца працы
Альма-матар
Член у
Узнагароды

Манфрэд Стараста (н.-луж.: Manfred Starosta, 20 чэрвеня 1941, вёска Яншойцы, Ніжняя Лужыца, Германія) — ніжнялужыцкі філолаг, сарабіст і перакладчык. Аўтар «Ніжнялужыцка-нямецкага слоўніка» (Dolnoserbsko-nimski słownik), які называецца яго імем («Слоўнік Старасты»). Член Ніжнялужыцкай моўнай камісіі[1]. Лаўрэат нацыянальнай сербалужыцкай прэміі імя Якуба Чышынскага (2001)[2].

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзіўся ў 1941 годзе ў ніжнялужыцкай вёсцы Яншойцы. Яго бацька загінуў падчас Другой сусветнай вайны ў Расіі.

У 1956 годзе пасля атрымання няпоўнай сярэдняй адукацыі працягнуў сваё навучанне ў Вышэйшай сербалужыцкай школе (у наш час — Ніжнялужыцкая гімназія) у Котбусе, якую скончыў у 1960 годзе. Вывучаў славістыку, грамадазнаўства і сацыялогію ў Лейпцыгскім універсітэце. З 1965 па 1966 гады — студэнт Пазнаньскага ўніверсітэта. У 1966—1968 гадах вывучаў у Лейпцыгу рускую мову.

З 1968 года па 1992 гады — супрацоўнік Сербалужыцкага інстытута сербалужыцкага народазнаўства (сёння — Сербалужыцкі інстытут). З 1992 па 2006 гады — навуковы супрацоўнік Сербалужыцкага дома ў Котбусе. Вывучаў ніжнялужыцкую лексікаграфію, тэрміналогію, граматыку і арфаграфію.

Займаўся складаннем «Ніжнялужыцка-нямецкага слоўніка», які выйшаў у 1999 годзе ў выдавецтве «Домавіна». Слоўнік змяшчае каля 45 тысяч слоў. Кіраваў складаннем анлайн-слоўніка «Nimsko-dolnoserbski słownik — DNW», якім акрамя яго таксама займаліся Гаўке Бартэльс і Эрвін Гануш. Першапачатковая версія ў 20 тысяч слоў была пашырана да 40 тысяч у 2004 годзе, да 60 тысяч у 2007 годзе і да 80 тысяч слоў у 2015 годзе[3].

У 2001 годзе ўдастоены нацыянальнай прэміі імя Якуба Чышынскага «за яго лінгвістычныя даследаванні і захаванне мовы».

У 2005 годзе выйшаў на пенсію.

Асноўныя навуковыя сачыненні[правіць | правіць зыходнік]

  • Dolnoserbska ortografija a interpunkcija. Pšawidła, 1976
  • Niedersorbische Orthographie und Interpunktion, 1977
  • Dolnoserbsko-němski słownik. Šulski słownik dolnoserbskeje rěcy. Budyšyn, 1985
  • Niedersorbisch — schnell und intensive, у двух тамах, 1991, 1992
  • Dolnoserbsko-nimski słownik, 1999
  • Nimsko-dolnoserbski słownik (DNW)

Зноскі

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]