Перайсці да зместу

Масуд Пезешкіян

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Масуд Пезешкіян
перс.: مسعود پزشکیان
паўднёваазер.: مَسعۇد پئزئشکیان
Minister of Health and Medical Education[d]
2001 — 2005
Папярэднік Mohammad Farhadi[d]
Пераемнік Kamran Bagheri Lankarani[d]
9-ы прэзідэнт Ірана
з 6 ліпеня 2024
Папярэднік Mohammad Mokhber[d]

Нараджэнне 29 верасня 1954(1954-09-29) (69 гадоў)
Веравызнанне імамізм[d]
Адукацыя
Дзейнасць кардыяхірургія[d]
Месца працы
Род войскаў Корпус Вартавых Ісламскай рэвалюцыі
Бітвы
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Масуд Пезешкіян (перс.: مسعود پزشکیان, азерб. Məsud Pezeşkiyan, مسعود پزشکیان; нар. 29 верасня 1954, Мехабад, Іран) — іранскі кардыяхірург і палітык-рэфарматар, абраны прэзідэнт Ісламскай Рэспублікі Іран. Прадстаўляў выбарчыя акругі Тэбрыз, Аску і Азаршахр у парламенце Ірана. Займаў пасаду першага намесніка спікера парламента з 2016 па 2020 год, з 2001 па 2005 год быў міністрам аховы здароўя і медыцынскай адукацыі ва ўрадзе Махамеда Хатамі[2].

Балатаваўся на прэзідэнцкіх выбарах 2013 года, але зняў сваю кандыдатуру. Зноў балатаваўся на выбары 2021 года, аднак яго кандыдатура была адхіленая. Да датэрміновых прэзідэнцкіх выбараў 2024 года Пезешкіян прайшоў кваліфікацыю і быў дапушчаны да ўдзелу[3]. Разам з Саідам Джалілі прайшоў у другі тур і перамог з вынікам больш за 53 % галасоў.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Раннія гады[правіць | правіць зыходнік]

Масуд Пезешкіян падчас службы ў гады Ірана-Іракскай вайны.

Нарадзіліся 29 верасня 1954 года ў горадзе Мехабад іранскай правінцыі Заходні Азербайджан у сям’і іранскага азербайджанца і курдзянкі[4][5]. У 1973 годзе атрымаў дыплом і пераехаў у Заболь служыць па прызыву. Менавіта ў гэты час ён зацікавіўся медыцынай. Пасля заканчэння службы ён вярнуўся ў родную правінцыю, дзе паступіў у медыцынскі інстытут і атрымаў ступень па агульнай медыцыне. Падчас Ірана-Іракскай вайны (1980—1988) Пезешкіян часта бываў на перадавой, дзе адказваў за адпраўку медыцынскіх брыгад і працаваў урачом. Пезешкіян скончыў курс урача агульнай практыкі ў 1985 годзе і пачаў выкладаць фізіялогію ў медыцынскім каледжы.

Пасля вайны працягнуў навучанне па спецыяльнасці агульнай хірургіі ў Тэбрызскім універсітэце медыцынскіх навук. У 1993 годзе атрымаў спецыяльнасць кардыяхірурга ва Універсітэце медыцынскіх навук Ірана. Пазней стаў спецыялістам у галіне кардыяхірургіі, а ў 1994 годзе — прэзідэнтам Тэбрызскага ўніверсітэта медыцынскіх навук і займаў гэтую пасаду на працягу пяці гадоў[2].

Рэлігійная дзейнасць[правіць | правіць зыходнік]

Пезешкіян — выкладчык Карана і чытальнік Шляху Красамоўства, ключавога тэксту для мусульман-шыітаў[6]. Ён таксама з’яўляецца членам «Таварыства ірана-турэцкага сяброўства»[7].

Палітычная кар’ера[правіць | правіць зыходнік]

Палітычны шлях Пезешкіяна пачаўся, калі ён далучыўся да адміністрацыі Махамеда Хатамі ў якасці намесніка міністра аховы здароўя ў 1997 годзе. Праз чатыры гады ён быў прызначаны міністрам аховы здароўя, прапрацаваўшы на гэтай пасадзе з 2001 па 2005 год. З тых часоў ён пяць разоў абіраўся ў іранскі парламент, дзе таксама займаў пасаду першага намесніка спікера парламента з 2016 па 2020 год[8].

Балатаваўся на прэзідэнцкіх выбарах 2013 года, але зняў сваю кандыдатуру. На прэзідэнцкія выбары 2021 года яго кандыдатура была адхіленая. Нарэшце, быў дапушчаны да ўдзелу ў датэрміновых прэзідэнцкіх выбарах 2024 года, на якіх быў адзіным кандыдатам-рэфарматарам, і атрымаў на іх перамогу, набраўшы ў другім туры больш за 53 % галасоў.

Асабістае жыццё[правіць | правіць зыходнік]

Жонка Пезешкіяна была гінеколагам[9]. У 1993 годзе Пезешкіян страціў жонку і аднаго са сваіх дзяцей у аўтакатастрофе. Ён выгадаваў астатніх двух сыноў і дачку адзін і больш ніколі не ажаніўся. Яго дачка Захра Пезешкіян мае ступень магістра хіміі ў Тэхналагічным універсітэце імя Шарыфа і працавала ў Jam Petrochemical да прыходу да ўлады ўрада Рухані.

Пезешкіян заўзее за футбольны клуб «Трактар»[10].

Крыніцы[правіць | правіць зыходнік]