Міраслаў Віктаравіч Якубоўскі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Міраслаў Віктаравіч Якубоўскі
Дата нараджэння 10 студзеня 1938(1938-01-10)
Месца нараджэння
Дата смерці 26 студзеня 2021(2021-01-26) (83 гады)
Грамадзянства
Род дзейнасці навуковец
Навуковая сфера паразіталогія
Месца працы
Навуковая ступень доктар ветэрынарных навук
Навуковае званне
Альма-матар
Узнагароды

Міраслаў Віктаравіч Якубоўскі (10 студзеня 1938, Сквыра, Кіеўская вобласць — 26 студзеня 2021) — савецкі і беларускі навуковец у галіне паразіталогіі. Доктар ветэрынарных навук (1987), прафесар (1991), член-карэспандэнт ААН РБ (1994).

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

З 1961 па 1971 гады працаваў на розных пасадах: загадчыкам ветэрынарным участкам у Чарнігаўскай вобласці, загадчыкам Брэсцкай райветлабараторыяй, якую ён арганізаваў у 1963 годзе, галоўным ветэрынарным урачом Маларыцкага раёна, намеснікам начальніка райсельгасупраўлення Маларыцкага райвыканкама Брэсцкай вобласці. У 1971 г. паступіў у аспірантуру пры БелНДВІ і ў 1974 г. абараніў кандыдацкую дысертацыю. У 1987 г. у Маскве абараніў доктарскую дысертацыю, а ў 1991 г. ВАК СССР прысвоіла яму вучонае званне прафесара. У 1994 г. Міраслаў Віктаравіч быў абраны членам-карэспандэнтам Акадэміі аграрных навук Рэспублікі Беларусь, у 1997—2002 гг. — галоўны вучоны сакратар Прэзідыума ААН РБ. Адачасова з 1979 па 2018 гады ён з’яўляўся загадчыкам аддзела паразіталогіі Інстытута эксперыментальнай ветэрынарыі імя С. М. Вышалескага НАН Беларусі, а з 2018 па 2020 — галоўным навуковым супрацоўнікам гэтага аддзела.

Памёр 26 студзеня 2021 г.

Навуковая дзейнасць[правіць | правіць зыходнік]

Па ягонай ініцыятыве значна пашырыліся даследаванні па вывучэнні эканамічнай шкоды і ацэнцы эфектыўнасці ветэрынарных мерапрыемстваў, усебакова сталі падыходзіць да выяўлення патагенезу і сутнасці імунітэту пры паразітозах, праведзены значныя працы па пошуку сучасных сродкаў тэрапіі і прафілактыкі паразітозаў, распрацоўцы эфектыўных сродкаў дыягностыкі шэрагу паразітарных хвароб, прымяненню імунастымулятараў пры паразітозах, пошуку біялагічных прэпаратаў для прафілактыкі паразітарных хвароб. Ім распрацаваны цэлы шэраг новых сучасных антгельмінтыкаў і інш. супрацьпаразітарных сродкаў, сродкаў імунадыягностыкі і імунапрафілактыкі, сярод якіх арыгінальныя прэпараты «Івермэкцім», «Клазамэкцім», «Трыфастым», «Прафэнтым», «Поліпарацыд», «Тэтрагельмінтацыд» і інш., якія забяспечваюць у рэспубліцы прафілактыку гіпадэрматозу, фасцыялёзу, эхінакакозу, нематадозаў і інш. паразітозаў, а таксама прэпараты цімбендазол 22 %, цімтэтразол 20 %, албендацім-100; −200, алерген для дыягностыкі гіпадэрматозу, вакцыны супраць гіпадэрматозу і странгілаідозу, шэраг іншых ветэрынарных прэпаратаў. Ужыванне распрацаваных М. В. Якубоўскім ветэрынарных прэпаратаў «Івермэкцім» і «Клазамэкцім» дазволіла адмовіцца ад імпарту некаторых замежных прэпаратаў і рэзка знізіць заражанасць буйной рагатай жывёлы падскурным аваднём у рэспубліцы. Вучоным прапанаваны схемы ранняй хіміяпрафілактыкі гельмінтозаў свіней, распрацана сістэма мерапрыемстваў па іх прафілактыцы. Па выніках даследаванняў больш за 50 распрацовак укаранёны ў вытворчасць з высокім эканамічным эфектам. Пад ягоным кіраўніцтвам і пры непасрэдным удзеле дадзена 40 рэкамендацый, настаўленняў і інструкцый, у тым ліку «Інструкцыя па прафілактыцы і тэрапіі тэлязіёзу буйной рагатай жывёлы» (1997), «Інструкцыя аб мерапрыемствах па барацьбе з крыптаспарыдыёзам жывёл» (1998), «Інструкцыя аб мерапрыемствах па барацьбе з гіпадэрматозам буйной рагатай жывёлы» (2000), «Інструкцыя аб мерапрыемствах па барацьбе з ангуілікалёзам вугра» (1995), «Ветэрынарна-санітарныя правілы па барацьбе з трыхінэлёзам жывёл у Рэспубліцы Беларусь» (2007) і іншыя.

Аўтар 550 навуковых прац, у тым ліку 30 кніг. Падрыхтаваў 16 кандыдатаў навук.

Узнагароды[правіць | правіць зыходнік]

Узнагароджаны Саветам Міністраў СССР юбілейным памятным медалём імя акадэміка К. І. Скрабіна за выдатныя заслугі ў галіне ветэрынарнай, біялагічнай і медыцынскай гельмінталогіі і Нагрудным знакам адрознення імя В. М. Ігнатаў- скага Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі за высокія дасягненні ў даследаваннях і разработках, плённую дзейнасць па ўмацаванні навукова-тэхнічнага патэнцыялу краіны, значны асабісты ўклад у станаўленне і развіццё Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі. У 2019 г. быў узнагароджаны дзяржаўнай прэміяй Рэспублікі Дагестан Расійскай Федэрацыі у сферы навукі.

Асноўныя працы[правіць | правіць зыходнік]

  • «Экономическая эффектив­ность ветеринарных мероприятий» (1981)
  • «Биологически активные вещества и растения в профилактике паразитозов» (1986)
  • «Ветеринарная энциклопедия» (1995)
  • «Иммунитет и его коррекция в ветеринарной меди­цине» (2001)
  • «Диагностика, терапия и профилактика паразитарных болезней животных» (2001)
  • «Справочник по наиболее распространенным бо­лезням крупного рогатого скота и свиней» (2003)
  • «Болезни сельскохозяйственных живот­ных» (2005)
  • «Справочник врача ветеринарной медицины» (2007)
  • «Основы профилактики болезней животных, птиц и рыб с применением современных препаратов» (2007)
  • «Паразитарные зо­онозы» (2012)
  • «Справочник по паразитологии» (2014)
  • «Паразитология и инвазионные болезни животных» (1998, 2007, 2017)

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]