Надзьсентміклашскі скарб
Надзьсентміклашскі скарб — скарб залатых сасудаў V—VIII стст., выяўлены каля венгерскага паселішча Надзь-Сэнт-Міклаш (недалёка ад горада Сегедын) у 1799 годзе. Знаходзіцца ў Венскім мастацка-гістарычным музеі[1].
Скарб складаецца з залатых пасудзін у колькасці 23 штук. Гэта былі кубкі, збаны, талеркі і адзін рытон. Іх шчодра ўпрыгожвалі выявы людзей, птушак, звяроў, крылатых пачвар, арнамент расліннага і геаметрычнага характару. Адзін з гарлачоў быў упрыгожаны малюнкамі, змешчанымі ў круглыя медальёны. На іх былі: вершнік у кольчуге, вядучы палоннага; аголеная жанчына, танцы з кветкамі ў руках; страляючы з лука паляўнічы; арол і грыфон, які турзае аленя. На некаторых пасудзінах маюцца надпісы на грэчаскай і цюркскай мовах.
Датыроўка сасудаў адрозніваецца па часе і адносіцца да V—VIII стагоддзяў. Першапачаткова скарб лічылі пакінутым гунамі, аднак гэтая гіпотэза з часам была адвергнутая. Паходжанне скарбу застаецца прадметам спрэчак; яго маглі пахаваць старажытныя балгары на чале з Крумам[2], качавыя мадзьяры або авары. Не выключана, што посуд стварылі кавары або хазары[3].
Паколькі месца знаходжання скарбу знаходзіцца ў сучасных межах Румыніі, мясцовыя ўлады ставяць пытанне аб перадачы яго ў музеі Румыніі[4].
Зноскі
- ↑ Надьсентмиклошский клад//Большая Советская энциклопедия
- ↑ НАДЬ-СЕНТ-МИКЛОШ • Большая российская энциклопедия — электронная версия(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 13 жніўня 2018. Праверана 8 верасня 2019.
- ↑ Dunlop, D. M., «Khazars», in Enc. Judaica, 1971-2 printing.
- ↑ Timis: Banatenii spera sa recupereze Tezaurul de la Sannicolau | Timisoara | Ziare.com
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]Надзьсентміклашскі скарб на Вікісховішчы |
- Мavгоdinov N. Le tresor protobulgare de Nadyszantmiklos. — Bdpst., 1943.
- Мавродинов Н. Старобългарското изкуство. — София, 1959.