Помнік Святому Вацлаву
Помнік | |
Помнік Святому Вацлаву | |
---|---|
Pomník svatého Václava | |
![]() | |
50°04′47″ пн. ш. 14°25′47″ у. д.HGЯO | |
Краіна |
![]() |
Горад | Прага |
Архітэктурны стыль | рэалізм[d] і рэалізм |
Скульптар | Іозеф Вацлаў Мысльбек |
Архітэктар | Алаіс Дрыяк |
Дата заснавання | 1912 і 1911[1] |
Будаўніцтва | 1894—1924 гады |
Статус |
![]() № 176 NP |
Вышыня | 170 см |
Матэрыял | бронза[1] і камень[d][1] |
![]() |
Помнік Святому Вацлаву (чэшск.: Pomník svatého Václava) — конная статуя чэшскага князя Вацлава Святога (924—936) на Вацлаўскай плошчы перад Нацыянальным музеем у Празе, збудаваная чэшскім скульптарам Іозефам Вацлавам Мысльбекам (1848—1922) у стылі манументальнага рэалізму. Помнік з'яўляецца адным з сімвалаў Прагі і чэшскай дзяржаўнасці наогул. У 1995 годзе абвешчаны нацыянальным помнікам культуры Чэшскай рэспублікі.
Конкурс праектаў помніка[правіць | правіць зыходнік]
Пасля таго як у 1879 годзе барочная конная статуя князя Вацлава, Святога заступніка Чэхіі, працы Яна Іржы Бендля (пам. 1680) была перанесена з Вацлаўскай плошчы ў Вышаград, узнікла неабходнасць у новым, больш сучасным помніку на месцы ранейшага. У студзені 1894 года быў абвешчаны конкурс, да ўдзелу ў якім былі дапушчаны восем скульптараў, якія нарадзіліся або пражывалі ў Чэхіі. Па выніках конкурсу першае месца было вырашана не прысуджаць, а другое падзялілі адразу два аўтары — Багуслаў Шнірх і Іозеф Вацлаў Мысльбек. Ім было прапанавана ўдасканаліць свае праекты для ўдзелу ў канчатковым туры конкурсу.
Князь Вацлаў у праектах двух скульптараў быў адлюстраваны ў розных іпастасях: у Шнірха гэта быў святы, падзвіжнік, які бласлаўляў натоўпы народа, у Мысльбека ж — воін і вайскавод у поўнай амуніцыі, які бясстрашна глядзеў удалячынь. У выніку быў выбраны праект Мысльбека. Пазней, аднак, арыгінальная мадэль помніка неаднаразова змянялася і ўрэшце конная статуя князя Вацлава была акружана чатырма статуямі іншых чэшскіх святых: Святой Людмілы, Святога Пракопа, Святога Войцеха і Святога Яна (статуя апошняга неўзабаве была заменена статуяй Святой Анежкі).
Узвядзенне помніка[правіць | правіць зыходнік]
Праца над помнікам працягвалася больш за трыццаць гадоў. Суаўтарамі Мысльбека былі архітэктар Алаіс Дрыяк, які склаў праект, і скульптар Цэлда Клоўчак, які ўпрыгожыў пастамент помніка арыгінальным арнаментам. Бронзавае ліццё помніка выканала фірма Bendelmayer.
Падчас стварэння статуй святых Мысльбек надаў вялікую ўвагу іх тварам: так, твар Святога Войцеха набыў рысы твару пражскага архібіскупа Францыска фон Паўла-Шонбарна, а твар Святога Пракопа — рысы самога Іозефа Вацлава Мысльбека. Мадэллю для статуі каня паслужыў сямігадовы армейскі жарабец Арда (асобная статуя якога была ўсталявана Мысльбекам у Кошыцах). Фігура самога Вацлава падчас стварэння была дапоўнена кальчугай, мячом і шлемам.
Помнік быў усталяваны на сваім месцы ў 1912 годзе першапачаткова з трыма статуямі вакол Святога Вацлава і адкрыты 28 кастрычніка 1918 года. Чацвёртая статуя была ўсталявана ў 1924 годзе. Урачыстае адкрыццё помніка адбылося 27 кастрычніка 1935 года. У 1979 годзе помнік абнесены вытанчаным бронзавым ланцугом.
У 2003—2005 гадах была праведзена рэстаўрацыя помніка, унутр была ўсталявана сэнсарная камера.
— На пастаменце помніка выгравіраваны надпіс:
«Святы Вацлаў, герцаг зямлі Чэшскай, князь наш, не дай загінуць ні нам, ні дзецям нашым»
Арыгінальны тэкст (чэшск.)«Svatý Václave, vévodo české země, kníže náš, nedej zahynouti nám ni budoucím»
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Святая Анежка | Святая Людміла | Святы Пракоп | Святы Войцех |
Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]
- Pomník svatého Václava / Помнік Святому Вацлаву Архівавана 22 лютага 2014.
- ↑ а б в Art for the City catalogue Праверана 15 красавіка 2021.