Пётр Дзмітрыевіч Пузікаў

Пётр Пузікаў
Пётр Дзмітрыевіч Пузікаў
Дата нараджэння	20 снежня 1919(1919-12-20)
Месца нараджэння	Падоры, Обальскі сельсавет, Шумілінскі раён, Віцебская вобласць, Беларусь
Дата смерці	20 лютага 1977(1977-02-20) (57 гадоў)
Грамадзянства	БССР
Род дзейнасці	навуковец
Месца працы	Беларускі дзяржаўны інстытут народнай гаспадаркі імя В. У. Куйбышава Інстытут філасофіі НАН Беларусі Беларуская энцыклапедыя імя Петруся Броўкі
Навуковая ступень	доктар філасофскіх навук (1968)
Навуковае званне	прафесар (1968)
Альма-матар	БДУ (1949) Акадэмія грамадскіх навук пры ЦК КПСС (1955) Рэспубліканская партыйная школа пры ЦК КП(б)Б (1948)
Партыя	УКП(б)
Прэміі
Узнагароды

Пётр Дзмітрыевіч Пузікаў (нар. 20 снежня 1919, в. Падоры, Шумілінскі раён — 20 лютага 1977) — беларускі вучоны, філосаф. Заслужаны дзеяч навукі БССР (1975).

Біяграфія

Нарадзіўся ў простай сялянскай сям’і. Скончыў ваеннае вучылішча. З пачаткам Вялікай Айчыннай вайны кіраваў на радзіме падпольнай групай, якая летам 1942 года цалкам улілася ў партызанскі атрад імя Варашылава Сіроцінскай (да лютага 1943 года) брыгады. Праз месяц яго прызначаюць начальнікам штаба атрада, дзе Пятру Пузікаву давялося не толькі распрацоўваць планы аперацый, але і самому ў іх удзельнічаць. А яны часта праходзілі на ўчастках Бешанковічы-Лепель, Шуміліна-Бешанковічы, Ула-Обаль, Лоўжа-Ула. Атрад вёў абарончыя баі ў раёне бешанковіцкіх весак Шавурына, Дворнікі.

Пасля вызвалення тэрыторыі Беларусі Пётр Дзмітрыевіч становіцца слухачом Рэспубліканскай партыйнай школы пры ЦК КПБ і адначасова студэнтам Белдзяржуніверсітэта, якія скончыў адпаведна ў 1948 і 1949 гадах. Напачатку працаваў прапагандыстам, загадчыкам арганізацыйна-інструктарскага аддзела Сіроцінскага райкама партыі, загадчыкам аддзела прапаганды і агітацыі Ульскага райкама КПБ. Пасля быў прызначаны лектарам Віцебскага абкама КПБ. У 1955 годзе скончыў Акадэмію грамадскіх навук пры ЦК КПСС. У 1955—1957 гадах ён выкладае філасофію ў Мінскім інстытуце народнай гаспадаркі імя Куйбышава, у 1957—1963 гадах працуе навуковым супрацоўнікам Інстытута філасофіі і права АН БССР, у 1963—1967 гадах зноў у Інстытуце народнай гаспадаркі. Тут становіцца старшым выкладчыкам, дацэнтам.

У 1967 годзе Петр Дзмітрыевіч Пузікаў — намеснік галоўнага рэдактара Беларускай Энцыклапедыі, праз пяць гадоў узначальвае Інстытут філасофіі і права Акадэміі навук БССР. У 1968 годзе ён паспяхова абараніў доктарскую дысертацыю, на наступны год стаў прафесарам.

20 лютага 1977 года пасля працяглай хваробы П. Д. Пузікаў памёр.

Навуковая дзейнасць

Асноўнае месца ў навуковай дзейнасці беларускага вучонага-філосафа займала даследаванне праблем дыялектычнага матэрыялізму, філасофскіх пытанняў прыродазнаўства, метадалогіі навуковага спазнання лагічнай структуры ведаў і шматлікіх іншых пытанняў. Пётр Дзмітрыевіч Пузікаў з’яўляецца аўтарам сотні навуковых работ. Некаторыя з іх змешчаны ў кнігах, аўтарам якіх быў сам.

Петр Дзмітрыевіч выдатна праявіў свае арганізатарскія здольнасці пры стварэнні творчага калектыву першай у краіне Беларускай Энцыклапедыі.

Узнагароды

• Ордэн Айчыннай вайны I і II ступеняў
• Ганаровая грамата Вярхоўнага Савета БССР
• Дзяржаўная прэмія БССР

Літаратура

• Крачкоўскі, А. Заслужаны дзеяч навукі / А. Крачкоўскі // Зара (Бешанковічы). — 2002. — 24 снеж. — С. 3.
• Петр Дмитриевич Пузиков // Память: историко-документальная хроника Шумилинского района / редкол.: И. П. Шамякин [и др.]. — Мн., 1985. — С. 514.
• Пузиков Пётр Дмитриевич // Республика Беларусь : энциклопедия : в 6 т. / редкол.: Г. П. Пашков [и др.]. — Мн., 2008. — Т. 6. — С. 327.
• Пузікаў Пётр Дзмітрыевіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 13: Праміле — Рэлаксін / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2001. — Т. 13. — С. 118. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0216-4 (т. 13).