Разак Хамрабоевіч Хамраеў

Разак Хамрабоевіч Хамраеў
узб.: Razzoq Hamroyev
Дата нараджэння	2 (15) мая 1910
Месца нараджэння	Кызыларда, Кызылардзінская вобласць, Казахская ССР, СССР
Дата смерці	5 мая 1981(1981-05-05) (71 год)
Месца смерці	Ташкент, Узбекская ССР, СССР
Месца пахавання	Чыгатайскія могілкі[d]
Грамадзянства	Расійская імперыя  СССР
Дзеці	Гулі Хамраева, Javlon Hamroyev[d] і Бехзод Хамраеў[d]
Адукацыя	Дзяржаўны інстытут мастацтваў Узбекістана[d]
Прафесія	акцёр, тэатральны рэжысёр, тэатральны педагог
Прэміі
Узнагароды	Дзяржаўная прэмія Узбекскай ССР імя Хамзы[d]
IMDb	ID 0451140

Разак Хамрабоевіч Хамраеў (узб.: Razzoq Hamroyev; 1910—1981) — савецкі, узбекскі акцёр, тэатральны рэжысёр і тэатральны педагог. Народны артыст СССР (1969). Лаўрэат Сталінскай прэміі другой ступені (1948).

Біяграфія

Разак Хамраеў нарадзіўся 2 (15) мая 1910 года (па іншых крыніцах — 30 лістапада) ў Пяроўску (сёння — Кызыларда, Казахстан) (па іншых крыніцах — у паселішчы Тэзгузар (цяпер — у Шафірканскім раёне, Бухарская вобласць, Узбекістан).

Скончыў школу ў Тэзгузары. Пасля заканчэння Ташкенцкага мужчынскага інстытута асветы ў 1930 годзе з’ехаў па размеркаванні ў Наманган, дзе стаў выкладаць узбекскую мову і літаратуру. У школе арганізаваў драматычны гурток, дзе быў рэжысёрам і акцёрам адначасова.

З 1931 года — адзін з арганізатараў, акцёр, рэжысёр, галоўны рэжысёр (з 1934), мастацкі кіраўнік Наманганскага тэатра музычнай драмы і камедыі імя А. Наваі.

У 1940 годзе вучыўся на рэжысёрскіх курсах пры Маскоўскім Мастацкім тэатры ў Маскве.

З 1946 года і да канца жыцця — акцёр, рэжысёр, галоўны рэжысёр (1959—1976) Узбекскага тэатра музычнай драмы і камедыі імя Мукімі.

Ставіў спектаклі і ў іншых тэатрах Узбекскай ССР.

З 1945 года здымаўся ў кіно. Член саюза кінематаграфістаў Узбекскай ССР.

У 1954 годзе скончыў рэжысёрскі факультэт Ташкенцкага дзяржаўнага інстытута тэатральнага мастацтва імя А. М. Астроўскага (цяпер Дзяржаўны інстытут мастацтваў і культуры Узбекістана).

З 1954 года выкладаў у Ташкенцкім тэатральна-мастацкім інстытуце імя А. М. Астроўскага, вёў курс рэжысуры (з 1978 — прафесар).

Член ВКП (б) з 1945 года. Дэпутат Вярхоўнага Савета Узбекскай ССР 7 склікання.

Раззак Хамраеў памёр 5 мая 1981 года ў Ташкенце. Пахаваны на Чытагайскіх мемарыяльных могілках.

Сям’я

• Сын — Джаўлон Разакавіч Хамраеў (1934—1997), акцёр. Народны артыст Узбекскай ССР (1975)
  • Унук — Бехзод Хамраеў 1960), акцёр Кінастудыі «Узбекфільм». Заслужаны артыст Рэспублікі Узбекістан (2012)
• Дачка — Гулі Хамраева (1946—2023), артыстка балета, педагог. Народная артыстка Узбекскай ССР (1983)
  • Унучка — Надзіра Хамраева 1985), балерына. Заслужаная артыстка Узбекістана (2010).
• Унук — Улугбек Хамраеў 1970), кінааператар, кліпмэйкер

Узнагароды і званні

• Народны артыст Узбекскай ССР (1951)
• Народны артыст СССР (1969)
• Сталінская прэмія другой ступені (1948) — за выкананне галоўнай ролі ў фільме «Алішэр Наваі» (1947)
• Дзяржаўная прэмія Узбекскай ССР імя Хамзы (1964, 1969-за выкананне ролі Мірзы Карыма Куцідора у фільме «Мінулыя дні»)
• Два ордэна Працоўнага Чырвонага Сцяга (у т. л. 1959)
• Ордэн Дружбы народаў (1980)
• Два ордэна «Знак Пашаны» (у т. л. 1950)
• Ордэн «За выдатныя заслугі» (Узбекістан) (2003 — пасмяротна)
• Медаль
• Ганаровыя граматы Прэзідыума Вярхоўнага Савета Узбекскай ССР.

Творчасць

Рэжысёрскія працы

• 1932 — «Два камуністы» К. Яшэна
• 1934 — «Халіма» Г. Зафары
• 1939 — «Падступства і каханне» Ф. Шылера
• 1952 — «Алтын-куль» Уйгуна
• 1954 — «Мукімі» С. Абдулы
• 1957 — «Любоў да радзімы» З. Фатхуліна і Ш. Сагдулы
• 1961 — «Закаханы Ташбалта» Г. Гуляма
• 1961 — «Таямніцы паранджы» Хамзы
• 1963 — «Мілыя дзяўчыны» К. Шангітбаева і К. Байсеітава
• 1963 — «Надзіра» Х. Разакаваа і С. Хаітбаева
• «Слуга двух спадароў» К. Гальдоні
• «Турандот» К. Гоцы
• «Тахір і Зухра» С. Абдулы
• «Гулі сіех» С. Джамала
• «Нурхон» К. Яшэна
• «Афтабхон» К. Яшэна
• «Лейлі і Меджнун» Хуршыда
• «Фергана да світання» М. Ісмаілі
• «Залатое возера»

Ролі ў тэатры

• 1954 — «Мукімі» С. Абдулы — Мукімі
• 1961 — «Закаханы Ташбалта» Г. Гуляма — Мелібай
• 1968 — «Наваі ў Асрабаде» І. Максумава, Ю. Раджабі, С. Джаліла — Наваі
• «Падступства і каханне» Ф. Шылера — Фердынанд
• «Авечая крыніца» Л. дэ Вегі — Камандор
• «Дванаццатая ноч» У. Шэкспіра — Мальволіа
• «Нурхон» К. Яшэна — Васіль Іванавіч
• «З тваім каханнем» Умарава — Кенжа
• «Тахір і Зухра» С. Абдулы — Назым
• «Рустам» У. Ісмаілава — Рустам
• «Фархад і Шырын» Хуршыда па паэме А. Наваі — Хасроў
• «Наваі» па Айбеку — Наваі
• «Турандот» К. Гоцы — Панталоне
• «Разгром» К. Яшэна — Арслан
• «Хамза» К. Яшэна і А. Умары — Хамза
• «Слуга двух спадароў» К. Гальдоні — Труфальдзіна
• «Карчмарка» К. Гальдоні — кавалер

Фільмаграфія

• 1945 — Тахір і Зухра — летапісец Назім
• 1946 — Прыгоды Насрэддзіна — Хаджа Насрэддзін
• 1947 — Алішэр Наваі — Алішэр Наваі
• 1948 — Дачка Ферганы
• 1954 — Сёстры Рахманавы — Арыфаў
• 1955 — Крах эмірату — Джафар
• 1956 — Авіцэна — Біруні
• 1956 — Святая кроў — Шакіф-ата
• 1958 — Зачараваны табой — бацька Заміры
• 1958 — Па пуцёўцы Леніна — бацька Саадат
• 1958 — Палымяныя гады
• 1958 — Сыны ідуць далей — усто Сафар
• 1959 — Другое квіценне — Ахмедаў
• 1959 — Фуркат — Мукімі
• 1960 — Аб гэтым гаворыць уся махаля — усто Шарыф
• 1960 — Хамза — Назары
• 1961 — Маленькія гісторыі пра дзяцей, якія… — Саід
• 1963 — Самалёты не прызямліліся — Ісмалі
• 1964 — Дзе ты, мая Зульфія? — Курбанаў
• 1964 — Зорка Улугбека — Фарман-шах
• 1964 — Канатаходцы — Таштэмир
• 1965 — Народжаны ў навальніцу — вядучы акцёр
• 1966 — Белыя, белыя буслы — старэйшы брат Малікі
• 1966 — Звон Саята — Мансур
• 1966 — Таямніца пячоры Каніюта — Ільдар Закіравіч
• 1967 — Плюс адзінка — кінааператар
• 1968 — Вяртанне камандзіра — Намазаў
• 1968 — Дыларам — Нугман
• 1969 — Яе імя — Вясна — Халіл
• 1969 — Завяшчанне старога майстра — Усманбай
• 1969 — Мінулыя дні — Мірза Карым Куцідор
• 1971 — Драма кахання — эпізод
• 1971 — Тут праходзіць граніца — Джафарбек
• 1971 — Рустам і Сухраб — Хуман
• 1971 — Казанне пра Рустама — Хуман
• 1971 — Сутычка
• 1972 — У чорных пясках — эпізод
• 1972 — Чакаем цябе, хлопец — Максуд Гафуравіч Гафураў
• 1972 — Семург — вандроўнік
• 1973 — Вітаю, добры чалавек — эпізод
• 1973 — Вогненны бераг — Ішан
• 1973 — Уцёкі з цемры — Таір-ага
• 1974 — Абу Райхан Беруні — Ібн Ірак
• 1975 — Гэта было ў Міжгор’і
• 1976 — Мой старэйшы брат — Вахідаў
• 1976 — Дзеля іншых — Нурматаў
• 1977 — 1984 — Вогненныя дарогі — шэйх Хазрат
• 1978 — Падару табе горад — бацька Юнуса
• 1978 — Шэры подых дракона — Ло Вен
• 1978 — Харэзмійская легенда — чайханшчык Насыр
• 1978 — Чужое шчасце — эпізод
• 1979 — Бацькоўскі наказ — Абдула
• 1979 — Паветраныя пешаходы — урач
• 1980 — Дзяўчына з легенды — Мурад-мірза

Літаратура

• «Кино». Энциклопедический словарь. М., «Советская энциклопедия», 1987

Спасылкі

• Раззак Хамраев — Энциклопедия Кино и ТВ
• Три поколения звёзд (нявызн.)(недаступная спасылка). // uzairways.com. Архівавана з першакрыніцы 5 студзеня 2013. Праверана 24 ліпеня 2012.
• Раззак Хамраев на сайце «Internet Movie Database» (англ.)
• Раззак Хамраев на сайте КиноПоиск